Ezkontzeko Gogorik Ez Al Dezu Izan, Ala? Ezkondu?


1963ko maiatzaren 26an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
44 urteko "neska zahar" bati elkarrizketa.

Euskalerriari gazte zaarrak gero ta geiago ote ditugun kezka daukat

Euskal-erriko etxe zabal berri batean. Lenbiziko pisuan iru neska zar ta mutil zar bat. Gaztenak irurogei ta amalau urte. Bigarren pisuan iru mutil zar ta neska zar bat. Irurogeita bi urte gaztenak. Irugarren pisuan, neska zar bat. Berrogoi ta lau urte, Emakume onekin alkar-izketa au izan nuan:

Bakarrik bizi al zera etxe aundi ta dotore ontan?

Bakar bakarrik, Jauna.

Etxe au zurea al da?

Iya nerea da. Baditut gañera beste iru baserri.

Ezkontzeko gogorik ez al dezu izan ala?

Ezkondu? Ezkontzea txorakeri aundi bat da. Zertarako ezkontzen dala uste dezu jendia? Ezkon-gai jator bat billatzeko zuk uste dezu leku egogiak dirala, Ernani, Errenderi edo dantza egiten dan saloia?

Mutillik ez al dezu ezagutu?

Ezagutu ezpanitu obe. Batekin lau urte ibilli nintzan. Eztaietara deitu zidaten, nere senar-gaiaren etxekoak. Ni bezelaxe, beste iru neska agertu ziran. Aiek ere, nere senar-gaiaren adre-gaiak ziran. Biotzkada garratz ura pitin bat aztu zitzaidanean, beste mutil bat ezagutu nuan. Jatorra benetan. Nola maite niñun! Etzidan beiñere ezkontzeko asmorik agertzen. Nik laister ogeita amar urte egiten eta adierazi nion nere gogoa. Arek, eskuan musu luze bero bat emanaz esan zidan: Bai, zeozer pentsatzen asi bearko degu. Gero jakin nuan ezkonduta zegola.

Ta orain?

Orain? Ementxe bizi naiz, iya kalera ateratzeko gogorik ez dedala. Irakurtzeko ta mikrosurko jotzeko zaletasun aundia daukat. Orrela ederki bizi naiz nere bakardadean. Udaran amazazpi urteko mutiltxo bat etortzen zait. Udarako egun geienak nere ondoan egoten da. Nere liburuak asko gustatzen zizaizkio. Eguberrik ezkero alkarri astero eskutitz bat egiten diogu. Bere ama baño geiago maite naula esaten dit. Bein examinak bukatu ezkero emen izango da. Aspaldi zai nago.

"Mutilzarra","neskazarra". Askok, itz oek entzutean parre egiten dute. Eta negar egin bear luteke. Zaartzaroa, bere garaian, gauza aundia da. Baña zaarra, beti gauza errukarria. Batez ere gaztetan. Bada gazte gaztetan zaarrak arkitzen dira. Euskal-errian alako gazte zaarrak gero ta geiago ote ditugun kezka daukat. Igande arratsalde osoa taberna zokoan edan da edan ari dan gaztea zaarra da. Buruauste ta korapilloak moskorrakin estaltzen dituan gaztea zarra da. Neska bati bear bezela itzegiteko gauza ez dan mutilla zarra da. Lotsa ta bildurrez ezkontzeko bidean jartzen ez dan gizasemea zarra da. Diruari edo gurasoen erentziyari bakarrik begiratzen dion gaztea zarra da. Iya erdi bersolari bezela mutil zar edo neskazarrez jolaslari ari dan gaztea zarra da.
Biotzeko bakardadea gauza garratza da. Bakardade ori derriorrean sortu bada, iya ezin eramana. Eta zenbat bakarde gure baserri eta errietan. Nola gauza oiek eztitu, aztunak arindu, zarrak gaztetu ? Danok examin zorrotza egin dezagun, sustraiak azaldu, bideak adierazi ta al dan bezela, bakoitzak bere laguntza eskeini dezala.

Bidani'tar Ladislao


Egileez\BIDANI1\Gizartea
Gaiez\Gizartea\Besteak



Azkenak
“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Eguneraketa berriak daude