Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

larunbata 2025eko ekainaren 21ean

Auzolan: Talde Berri Bat

1983ko azaroaren 27an

Inprimatu

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Egin ARGIAkoa

LKIko Jose Luis Iriarte "Bikila"ri elkarrizketa

Auzolan: Talde Berri Bat
LKI, Ezker Berri eta independientez osatua
Aspaldikoa zen elkarrizketetan zebiltzeneko berria. Eta orain dela oso gutxi arte ez da ezer zehatzetan mamitu. Oraingoan ordea beren aurkezpena eginaz dabiltza han eta hemen, eta hauteskundeak prestatzen ere bai noski. Aspalditik bakarrik zebilen Liga Komunista Iraultzailea, talde trostkista, Euskadiko Ezkerratik alde egindako Ezker Berri taldea, Langile Abertzale Iraultzaileen Alderditik aldendutako talde batzuk eta independienteak hasi dira elkarrekin lanean. Bi edo hiru ordezkarirekin mintzatu nahi genuen, baina azkenean LKIko Jose Luis Iriarte "Bikila" jarri zaigu mikroaren aurrean, denen izenean.
ARGL`.–Naforroan urtebete badarama bizirik, baina komunitate autonomoan sortu berria duzue. Zer da Auzolan?
BIKILA.–Erakunde politiko bat da. bere barrnan alderdiak, organizazioak eta jende independientea gaude. Ez du esan nahi horrek Auzolanek alderdi koordinaketa edo suma matematiko gisan agertu nahi duenik. Alderdi horiek baino zerbait gehiago esan nahi du, bere dinamika propioa izan dezan nahi dugu. Euskal Herrian badago hainbat arazo elkarrekin joatea posibilitatzen diguna, guztiok estrategietan erabat akort ez egon arren.
Egin behar duena zera da, Euskal Herriko eguneroko egoera politikoei behar bezalako erantzun bat ematen saiatu eta dauzkagun arazo inportanteenei. Horrez gain horko alderdiak homogeneizatuak egongo garen ala ez hori ikusteko dago.
A.–Zuen mugimendu berri honen historia pittin bat egiguzu.
B.–Orain dela sei hilabete sortuta, hauteskunde munizipalen azterketaren ondorioz, Nafarroan LKI, Ezker Berri eta independienteen artean sortutako Auzolan mugimenduak bere erresultatu interesgarriak izan zituela ikusi genuen, elektoralki. Herriz herri langileak, nekazariak, gazteria... gureganatzen zen eta gure planteamentuak oso ondo ikusten zituen. Hala ere hasieratik ikusten genuen ezberdina zela Nafarroan hori sortzea eta Euskal Herri osora gero hedatzea. Horregatik hilabete batzuk eman ditugu eztabaidatan, lehenik partidu bakoitzaren barruan, gero gure artean. Lehendabizi elkartu ginenak izan ginen independiente batzuk, Ezker Berri taldekoak, gu eta LAIAtik ateratako kolektibo batzuk, Sugarra izenekoa batez ere. Baita ORTtik eta PTEtik zetozen talde batzuk ere. Joan den aste buruan LAIAk ere Auzolanen sartzea eskatu du.
A.–Pentsatzekoa da hainbat akordiotara helduak izango zaretela hain ezberdintasun haundiak eskaintzen dituzuen taldeok. Txasten bat zabaldua duzue.
B.–Txosten honetan hutsune asko daude, eta horien artean batzuk oso garrantzitsuak: aurrera begira ze motatako gizartea nahi dugun, debate estrategikoa eta holakoak. Egingo ditugu. Hor inportanteena izan da akordio batzuetara heltzea, eta bata bete nahi dugun espazioari buruzkoa. Non gauden, zer egin behar dugun, eta batez ere nazio arazoaren aurrean zein alternatiba politiko eman.
Beste arazoak ere aztertu dira, egoera politiko honetan PSOEren jarrera nolakoa den. Eta baita ere Euskal Herrian dauden ezkerreko alderdiek eman dituzten erantzunak nolakoak izan diren, eta gure ustez desegokiak izan dira. HB eta EErenak adibidez. Ez ditugu biak parean jartzen. EE gero eta eskuinerago dagoela, hori oinarrizko balorazioa bat da. Eta HB iraultzaileen kanpoan ikusten dugula eta guk gure politika, ezberdina izan arren, horien ondoan egin nahi dugula diogunean, zerbait esaten ari gara.
A.–Bete nahi duzuen espario politiko hori gehiago zehaztu beharko zenuke.
B.–Erreformismoaren eta radikalismoaren arteko irtenbide ahul bat dela gurea esan dute batzuek. Ez, gure nahia behintzat iraultzaileen alorrean egotea da. Gizartearen arazoei erantzun iraultzaile bat eman nahi diegu.
HBren politikagandik bereziko den politika bat egin nahi dugula diot. HBrekin gauza askotan ados gaude baina beste zenbaitetan ez. Batzuk azpimarratuko ditut. Instituzioetan, Parlamentuan, parte hartzerik nahi ez duelako ez gaude konforme, beste erakundeekin dituen harremanak nola eramaten dituen ere ez gaude ados, eta biolentziari ematen dion tratamenduarekin ere ez.
A.–Garai batean ez bezala; gaur egun ezkertiar guztiak gauza batean agertzen dira ados: Euskal Herriko prozesuan zemarik hanadiena nazio arazoak daramela. Nondik enfokatzen du Auzolanek?
B.–Behin eta berriro esan dugu euskal nazio arazoaren ardatza subiranotasuna dela eta hor datzala hemengo bakearen gakoa. Eta ezin onartuzkoak direla ikusten dugu batzuen planteamentuak, alegia neurri politikoak errepresioarekin konplementatu behar direla. Bidea subiranotasunaren aldeko bidea da. Egia da hemen Estatuto bat dagoela, eta ez da irtenbidea nazio askatasunerako, baina gaur egungo egoerarekin zer ikusia dauka. Estatutoa refrendatzeko garaian jarrera ezberdinak agertu zituen jendea gaude gaur egun Auzolanen. Eta denok gande ados bi puntuotan: batetik Estatutoa ez dela bidea Euskal Herriaren subiranotasunerako; baina, bestetik, eta hemen ez gaude HBrekin konforme, zentralismoak Euskal Herriko sektore bati erasoa egiten dion neurrian denok elkartu behar dugula erantzuteko.
Hemengo erakundeen eta zentralen arteko burruketan, eskasak izan arren, parte hartu behar dugu, ez diogu utzi behar PNVri burruka hori. Ez da nahikoa subiranotasuna kalean defenditzea, alternatiba orokor bat, host puntu, jartzea baizik eta gaur egungo egoeran ere elkarrekin joatea. Estatuto diferente bat behar dugula diogu, subiranotasuna onartuko duena, Nafarroa barruan edukiko duena, autodeterminazioa bezala, konpetentzia eta posibilitate gehiagorekin, baina zentralismoaren oraingo erasoei ere kontra egin behar zaie. eta hor ikusten dugu HBren akats bat.
A.–Hor ari da EE zentralismoaren aurka eta Estatutoa defenditzen, harrutik tanean.
B.- Euskadiko Ezkerra ren jokabidea Estatutoaren aurrean da ez bakarrik posibilista, baizik eta baita integratzailea ere, «de topes máximos» esaten den bezala, PNVk berak esaten zuen garai batean Estatuto hau minimo bat zela, hortik aurrera joan behar zela. Baina orain zeharo harritzen gaituzte EEko buruzagiek Euskal Herria autodeterminatu dela deklaratuz. Ez zuten hori deklaratzen orain dela bost urte, erdibide bat zela esan ziguten, pauso bat. Euskadiko Ezkerra beraz Konstituziora eta Estatutora mugatzen, ez direla horren mugak hausten saiatuko.
A.–Jendeak sinboloei begiratzen die, erreferentzi puntuei. Eta bada bat oso garrantzizkoa: abertzale definitzen al du Auzolanek bere burua?
B.- Bai. Bueno, Auzolan ezker abertzaletik eta ezker iraultzailetik dutozen talde eta pertsona desberdinetatik sortu da. Bere dokumentuetan abertzaletzat eta ezkertiartzat hartzen du bere burua Auzolanek. Duda gabe "abertzale" hitza mundu honetan zentzu ezberdinetan erabiltzen da: PNV abertzalea da eta Estatutoaren bidean dago, beste batzuk beste era batean dira abertzale. Auzolan abertzale da: Euskal Herriaren subiranotasunaren alde lan egin nahi du, erakunde bezala Euskal Herri mailakoa da soilik, nahiz eta Estatuko beste taldeekin ahalik eta harreman jatorrenak eramaten saiatuko den.
A.–Eta independentzizale?
B.–Ez. Orain arte Auzolanek eman dituen urratsak subiranotasunaren eta independentzi eskubidearen aldekoak izan dira. Auzolanen parte hartzeko ez da derrigorrez independentista izan behar. Egia da HBren inguruan dabilen gehiengoa independentista dela, baina ez da derrigorrezkoa parte hartzeko. Autodeterminazioaren eta subiranotasunaren aldekoa izan behar da.
A.–Estatutearen markoa gainditzea, + debordar el marco estatutario– aipatzen duzue zuen txostenean. Eta Euskal Herrian donden bi dinamika nagusien artean, Estatutea sendotu nahia, PNV eta EErena, eta Estatutearen alde batera geratzearena beste dinamika bat sortuz, HBrena, zer planteatzen duzue?
B.–Guk uste dugu Estatutoa txintxo-txintxo kunplituz ez datorrela Herri honen subiranotasuna, eta ruptura bat eman beharko dela. Baina horrek ez du esan nahi instituzio horietan parte hartu ezin dugunik eta konpetentzia gehiago eskatu behar ez dugunik. Euskal telebista, adibidez, aurrera pauso bat dela Euskal Herrian Euskarazek aitortzen dizu, eta PNVren nahien kontra euskara hutsez jarrai dezan lan egin behar da. Ordenu publikoaren alorrean berdin; PNVren ordenu publiko taktikaren kontra azaltzen gara, baina Euskal Herriak ordenu publiko subirano bat edukitzeko duen eskubidea defenditzen dugu. Eta ejertzitoaren kontrola posible izango balitz, edo hemen inbertsio ekonomikoak izatea eta... Parlamentu rebelde bat nahi dugu eta antizentralista, kaleko mugimenduekin konplementatuko dena, baina azken fmean instituzio batzuk hor daude guk nahi ala ez eta horietan ere egon behar da.
A.–Hala ere instituzioetan parte hartzea gauza bat da eta beste bat oso ezberdina alternatiba global bat planteatzea. + Romper el marco estatutario–esaten duzue eta + desbordar la constitución–. Erreza da hori esatea...
B.–Gure estrategia globala da bai sozial eta bai nazional mailan, estrategia antikapitalista eta antisozialista bat. Boterea zentzu orokorrean ez parlamentuetan eta ez instituzioetan ez dagoela denok dakigu; Estatuaren indar funtsezkoetan dago, Harmada, polizia eta monarkian. Indar hori burrukaren bidez hautsi beharko da eta Estatuko beste langileekin. Talde iraultzaile batentzat praktika sozialak zama haundiagoa izan behar du instituzioetako burrukak baino. Bai instituzio hauekin eta baita askoz hobeak liratekeen batzuekin ere, hala eta guztiz guretzat garrantzizkoena kalea izanen litzateke, fabrikak, sindikatuak, gerraren kontrako mugimenduak, feministak,...
A.–Hurrengo balorazioa KAS alternatibaz duzuen balorazioa da. Ikusten duzu galdera asko HB inguruari buruzkoak direla, baina zuek ere horietaz hitz egin duzue beste inoretaz baino gehiago zuen txostenean.
B.–Desproportzio bat dagoela egia da. Izan-ere garbi ikusten da guk PSOErekin zer ikusirik ez dugula. EErekin ditugun diferentziak sakonak direla ere ondo ulertzen da. Eta esplikazio zabal bat merezi du HBgandik aldentzen gaituenak.
KAS alternatiba...Auzolanen ez dugu gehiegi sakondu bere balorazioa, eta dokumentuan KAS alternatibaren aipamena bazter samarretik egiten da, baina erabaki duguna hor agertzen da. Biolentziari buruzko eritzietan ere hutsune batzuk ditugula egia da, baina gure artean maila batzuetaraino iritsi gara eta hor gaude. Beti esan da, bestalde, KAS alternatibaren indarra ez dagoela bost puntuetan. Bost puntu horietan, banaka hartuta, denok gaude ados; boskarren puntuan, "mejora de las condiciones de vida de los trabajadores" guk programa zabalago bat daukagu. KAS alternatiba irtenbide bezala agertzen da baina atzetik ETA militarraren indarra dagoelako. Alternatiba hori, erabiltzen duen indar militarraren negoziazio alternatiba bat da.
Borroka militarraren arazoan, jakinik borroka harmatua nazio zapalketaren ondorio bat dela, hala ere praktika militarraz ez dugu ezer esaten Auzolanen. Bakarrik zera diogu: ez goazela hortik, guk bide politikoetatik joko dugula eta indar harmatuengandik independentzia osoa nahi dugula. Euskal Herrian indar erlazio globalago bat lortu beharko da puntu horiek eta gehiago eskuratzeko.
A.–KASen puntuak ez dituzue erreferentzia gisa hartzen beraz, eta HBkoek diotenaren alderantziz ez duzue ikusten hausturaren prozesuan aldaketa puntua markatuko luketenik.
B.–Hau ez dugu eztabaidatu Auzolanen, baina nere ustez KAS alternatibak ez du markatzen Euskal Herriko arazoaren irtenbide bat. markatzen duena atzean organizazio militar bat dagoela. Horrek ematen dio indarra eta negoziatzeko taktika bezala enfokatzen da. Gu ez gaude akort horretan.
KASeko puntuak. Amnistia: guk hemen aipatzen dugu eta irtenbide politikoak behar duela uste dugu. Subiranotasuna onartuko duen Estatutoa: guk ere hori nahi dugu. Langileen egoerari laguntzea: dudarik gabe. Baina prolema ez dago hor, atzetik dagoen indar sozial eta harmatuan baino.
A.–Baina galderaren zentzua ez zihoan hortik, puntuz puntu PNVk ere onartuko bait luke alternatiba hori. Galdera da ea onartzen duzuen puntu horien lorpenean datzala Euskal Herrian rupturaren inflexio puntua, beste zenbaitek aldarrikatzen duen gisan.
B.–Puntu horiek eta gehiago ere eman beharko dira hemengo egoerari irtenbide bat emateko. Adibidez. egoera internazionalak gero eta indar haundiagoa du gure artean, eta bakearen aldeko mugimendua-eta...hor jarri dezakegu beste seigarren edo zazpigarren puntu bat. Auzolan bezala ez dugu esaten puntu horietan dagoenik Euskal Herriko arazoen irtenbidea. Guk esaten duguna da Euskal Herriak soluzio politiko globalak behar dituela. Izan ere hor tranpa bat egon daiteke ho, esatea «Auzolanek KAS alternatiba hartzen du erreferentzia» eta jendeak esango dizu ea zer den hori...
A.–Bueno, baina ez al da gertatzen gaur egun besterik ez dagoela, + ala hartzen duzu ala ez duzu hartzen–...
B. Baina gaur egun hemen arazoak konpontzeko dagoen polarizioa «ala HBren bidea ala Estatutoaren bidea» horrekin bai ez gaudela konforme. Horregatik diogu iraultzaileen kanpoan beste bide klase bat egin behar dela. Alegia, HBk KAS puntu horiek erabiltzen dituen moduarekin gu ez gaude ados. Beste gauza askorekin bai, eta ekintza asko elkarrekin egiteko prest legoke Auzolan. Beste kontu bat da HBk nahi izatea, HBk bere burua hartzen bait du Fuskal Herrian dagoen iraultzaile talde bakartzat, berak zilborra eta beste guztiak inguruko gauzatxoak balira bezala. Eta ez gaude konforme, eta horregatik saiatzen gara Auzolan aurrera ateratzera.
PSOErekin ez gaude ados, ezker aldean Estatuan daukan monopolioari eta Euskadi mailako indarrari, alternatiba bat eman behar zaio. Ez HB eta ez EEk ez diote ematen behar bezalako erantzunik. Iraultzaile sektore haundienak HB inguruan bildu direla egia da. Baina bere estrategian arazo haundiak ikusten ditugu, azken urte t'erdi hauetan estankaturik dago, bere egoera desblokeatzeko arazo haundiak ditu eta errepliege batean dago. Horregatik bultza nahi dugu politika diferente bat.
Iñaki ZUBIONDO. L. BASTIDA
4-7

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakLKI
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakAuzolan
PertsonaiazIRIARTE1
EgileezBASTIDA1Politika
EgileezUBIONDO1Politika

ASTEKARIA

994. zenbakia

1983ko azaroaren 27a

ASTEKARIA PDF-an

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Maria Ortega Zubiate

“Berrikuntza egiteak prozesuan gorabehera asko dakar batzuetan, eta hala behar du”

Mikel Garcia Idiakez

Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Xalba Ramirez | Irutxuloko Hitza

“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Amets Aranguren Arrieta

Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Jon Fernández González

Azkenak

2025-06-21 | Abarka Antzerki taldea

Besaulkiak

MULTIMEDIA - Antzezlana

2025-06-20 | Xabier Letona Biteri

NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.

2025-06-20 | Eneko Imaz Galparsoro

Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena

2025-06-20 | Xabier Letona Biteri

Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.

2025-06-20 | Jon Fernández González

2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.

2025-06-20 | Beranduegi

5x20: Ez ahaztu espainolak garela

MULTIMEDIA - Beranduegi

2025-06-20 | Jon Fernández González

Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki

2025-06-20 | Eneko Imaz Galparsoro

Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]

2025-06-20 | Jon Fernández González

Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.

2025-06-20 | Maria Ortega Zubiate

Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.

2025-06-20 | Aimar Lopez | Antxeta Irratia

Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]

2025-06-20 | Gedar

Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.

2025-06-20 | Jon Fernández González

Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.

2025-06-20 | Jenofa Berhokoirigoin

Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]

2025-06-20 | Olaia L. Garaialde

Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.

Eguneraketa berriak daude