Etxepare Gaurkotuz


1978ko urtarrilaren 29an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Oskorriri elkarrizketa
Etxepare Gaurkotuz
Ia disko asko saltzen ota ziren eta, ezetz zioen disko saltzaile hark ere. "Krisisa izango da", pentsatzen zuen euskal disko gehienak entzuten potroetaraino zebilen morroi hark.
Gainera -hala zioen behintzat euskal kulturaz hain ongi jantzirik zegoenak- abendu honetan bi disko baino ez da euskaraz argitara eman.,Um...
Bai. Bitartean OSKORRIk, bere bigarren L.P.a plazaratu du. "Mosen Bernat Etxepare 1545" lehen eskritore euskaldunaren zenbait lan musikatuak agertzen ditu.Hitzegin dezagun.

- Ba genuen aspaldik orain argitaratu dugun Bernat Etxepareren poemekin lan hau kaleratzeko asmoa, baina arrazoi ezberdinengatik orain arte ez dugu argitara eman.
Etxepare oso interesgarri iruditu zitzaigun, bereziki gure lehen idazlea izateagatik baina baita gure poesia nazionalaren arloan gorenetariko bat izateagatik ere. Bestalde gure klasikoen ezagutzea pixka bat herriganatzeak ere animatu gintuen lan hau burura eramatera. Gainera, kontutan ukan behar dugu Etxepareren poesia musikatzeko oso aproposa dela, erabiltzen dituen gaiengatik eta erabiltzeko modu erraz eta herrokoiagatik.
-Nahiko gai problematikoa iduri daiteke Etxepareren euskara aldatzearena. Hau da, gaietan errespetatu baduzue (erlijiosoak ere kantatzean). Zergatik ez euskara?
-Bueno, honetan badago eztabaidarik. Guk bagenekien gure joera honek kontrakorik eta aldekorik izango zuela, baina hasieratik Etxepareren obra eta figura popularizatzea planteiatu genuen. Horretarako, a1de batetik, ahalik eta fidelen izan behar ginen Etxeparerekin. Hau da, haren poesiaren ikuskera global bat aurkeztu behar genuela jendeaurrera, funtsez ezer aldatu gabe. Horretarako, noski, ezin genuen itsuarena egin kantu erlijiosoekin Etxepare bera moztu gabe ; baina beste alde batetik nahiko arazo latza sortu zitzaigun hizkuntzarekin; oso arkaikoa da. Etxepareren hizkera. Gure aldeko euskaldun normal batek ez bailuke ezer askorik ulertuko. Gure nahirik garrantzitsuena Etxepare herriganatzea baldin bazen konpondu behar genuen istilu hau; beraz zerbait aldatu genuen ulerterrezago gertatzeko ; gainera disko bat edo errezital bat ez da eta ez da izan behar ere, liburu bat bezalakoa eta beste publiko batengana heltzen da; Etxepare sakonki aztertu nahi dutenek ez dute inolaz ere disko bat erabili behar baizik eta-erraz aurki dezaketen liburu orijinala.
- Lehen, gaiena aipatu dugu. Aurrez aldetik erabat normala iduritzen zait Etxepareri buruzko L P. bat egiterakoan berak erabilitako gai guztiak ukitzea, baina, horrek zuen bidean aldaketa handia suposatzen du. Zenbaitek pentsa dezake Etxepare musikatzearen lan hau, giroari amore emanez edo egin duzuela. Hau da, kritika gaiak kantagarriago daitezkeela inguru politiko honetan, kontestazioa behar dela. Zuek nola ikusten duzue hau?
- Egia esan, disko honetan,agertzen diren kanta batzu orain urte mordo bat eginak daude eta honek frogatzen du gure bidean aldaketa handirik ez dela izan, baina kantarien eginkizunez bai, aldaketarik egon da. Azken urteetan euskal jaialdiak izan dira erreibindikazio nazional eta sozialen inguruan jendea biltzeko leku. Mitinak debekaturik zeudenean herri-mitinak egiteko era berezia, eta kantariek askotan bere benetako izaera galdu zuten; sarritan musiko eta kantaria izan behar zena politiko eta profeta bilakatzen zen, poesiaz eta musikaz askorik ardduratu gabe. Gaur gauza batzu normalizaturik daude eta jendeak ez du kantariarengan lehengo liderra ikusten; erantzuna eman behar dela dudarik ez, baina kantariok eman ahal dezakegun erantzunik hoberena gure eguneroko lana gero eta hobeto egitea da. Gure arlo naturala ez da politika soila inguruko errealitatea eta irrealitatea baizik, orduan gure erantzuna era desberdin .askotakoa izan daiteke eta gure ustez momentu honetan eskuetan genituen posibilitateen artean Etxepare argitaratzea zen positiboena.
- Instrumentuen aldetik tresna berri asko ikusten dut. Formazioa ere aldatu egin duzue. Ez da?
- Bai, horrela da, aurten flautaria eta bibolintaria joan zaizkigu eta beste bi lagun sartu gure taldera ; ihaz bezala aurten ere bost gara Oskorrin.
Instrumentuen aldetik beste berri batzu sartu egin ditugu gure musikarako birtuosismo handirik behar ez delako eta instrumentu-aberastasunak berriz beste kolore eta tinbre berriak ekartzen ditueleko.
- Azkenaldi honetan Euskal Herriko musikan zerbait ernetzen ari dela dirudi. Talde batzu (Benito Lertxundirena, Haizea...) linea berri batetatik abiatu nahiz ikusten ditugu, "Haizea" kanten tratamentu berezian eta boza jokuetan finkatzen dira gehienbat; Benito instrumentu berriak .sartuaz... Zuen iduriko zein da diska honetan musika aldetik ematen duzuen aportaziorik handiena?
- Aspalditik gabiltza sustrai musikalen bila, baina ez folklorearen beregite soila egiteko, ahalik eta sakonen eraberritzeko asmotan baizik. Orduan, bide honetatik abiaturik aportaziorik handiena zera.izango litzateke : inongo molderik kopiatu gabe,eta hemengo betiko molde erraza errepikatu gabe gauza berriak egiten saiatu egin garela. Hor daude apuntaturik gauza batzu,nola trikitixa moduko kantu bat, dantzak, instrumentu popularrak erabiltzeko era eta abar.
- Autore klasiko baten letra musikatzerakoan, noski, mugaketa handia suposatzen du, neurri aldetik eta, batez .ere. "Judizio jenerala" izan daiteke, melodia eta konposizio mailan behintzat, usariozkoetatik aparte dagoen bakarra. Zer uste duzue kanta konkreto hontaz.
- Judizio jenerala kantu esperimental bat da, noski gure betiko bidetik aldenduena, baina ez dugu uste honetan kontraesanik dagoenik. Etxepareren poema honen gaia oso terriblea eta dramatikoa izanik, guk ere era horretako musika jarri genion. Batzuen belarriei gogorra gertatuko zaie baina beste batzuei gogokoa izango zaie. Guk asmatu . genuen arauera grabatu genuen eta gustatzen zaigu, oker bagaude frogatuko da, baina frogatzen den artean honelako kantak egiten ere jarraituko dugu.
R.
36, 37

Gaiez\Kultura\Musika\Musika mode\Taldeak\OSKORRI
Gaiez\Kultura\Musika\Argitalpena\Diskoak

Azkenak
Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


PSNko idazkariorde Ramón Alzórrizen dimisioak ustelkeria eta krisi politikoa Euskal Herrian kokatu ditu

María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Eguneraketa berriak daude