Txikiren Ama Mintzo
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Nuarbetik Zarautza jo dugu. Beste alarguntsa batekin hitzegin behar genuen hemen, Maria Antonia Manotasekin, hain zuzen ere. Yon Paredes, «Txikiren»ren, amarekin, alegia. Mikel, Diego, Guadalupe, Isabel, Kepa eta Fernando seme-alabekin bizi da.
«Ez daukat egun bat ere etxetik ateratzerik, egunero badatorkit norbait. Euskal Herri guztitik agertzen zait jendea».
Txikiren amak ez daki euskararik. Orain dela 13 urte etorri zen Zalamea de la Serena-tik Zarautza familia hau. Azkeneko biak bakarrik jaio ziren hemen. Baina Zarautz eta Euskal Herria ez dauzka saltzeko.
«Orain dela 13 urte heldu ginen Zarautza sosik gabe. Etxe hau hartu genuenean 1.500 pezta besterik ez genituen. Ate guztiak zabalik aurkitu izan dituku Zarautzen. Euskaldunak ezin eta hobeak dira, ona besterik ez digute egin.
«Txiki, berriz, beti euskaldunen artean ibiltzen zen. Euskaldunak zituen lagunik haundienak. Nik txikitako ohiturari jarraiki Juan hotsegiten nion askotan. Neri Jon esan, erantzuten zidan aldiero».
Ama hizketan ari zela Diego sartu zen tartean, 18 urteko semea. «Kanpotik etorri garenok badakigu zer egin behar dugun: hemengo egin ala bestela etorri ginen lekura joan, esan digu zorrotz.
Hura ez zen legezko hauzia. Halakorik ez zaio inori egiten. Barzelonako lapurreta eta han hil zen ordena-zaintzailearen heriotza egozten zizkioten. Jon ez zen Barzelonan egun hartan.
Jon Paredes Manotas 1954garrengo otsailaren 20an jaio zen Zalamea de la Serenan. Barzelonan hil zuten 1976garrengo irailaren 27an, 21 urte zituela. «Mañana cuando yo muera no me vengais a llorar, nunca estaré bajo tierra, soy viento de libertade idatzi zuen hil aurretik.
Helere, Barzelonako hilobi ondoan ez da Jenderik, lorerik eta ikurriñik falta.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]