Zientzia eta Teknologiaren :euskal aldizkari bat


1976ko urtarrilaren 25ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
ELHUYAR taldearen zientzia eta teknologiako aldizkari berriaz.

Zientzia eta Teknologiaren :euskal aldizkari bat
Zientzi eta teknika. mundua, euskaldundu nahirik dihardu. Hiztegigintzon, liburugintzan, ikastaroak ematen eta abarretan ari da. ELHUYAR izeneko aldizkaria ere argitaratzen du hiru hilabetetatik behin. Besteak beste, zorioneko dirua behar du ELHUYAR taldeak ere.
-- Elhuyar taldea nola sortu zen?
-- Donostiako ingineru eskolan, ikasle talde bat biltzen zen, EKT deitu taldea Euskara: Irakatsi, historiaz, ekonomiaz eta beste zenbait kultur. gaiz hitzaldi eta liburuak eta abar ziren ikasle talde horren asmoak eta lanak. Hizkuntza zientzi-tekniketara nahi genuen Arazo hau sakonago. lantzeko bospasei lagunek ELHUYAR taldea sortu genuen EKT horretatik. Lege babesa behar zenez gero RSVAPera jo genuen, eta hor gaude bertako sail bat bezala lehenengo lana, aldizkari hau sortzea Izan zen, ELHUYAR deitu aldizkaria sortzea.
-- Zertan ari zarete?
-- Bost sailetan egiten da lan.
a) Aldizkarigintza:
Zientzia eta teknika-teknologia geroz eta beharrezkoago da egunerako bizitzan. Mundu hori oso mundu arrotza da euskararentzat. Nolabait ere ahulezia horretatik atera nahi genuke. Horretarako hiztegi standard batzuk eskuratu behar ditugu, Unibertsitate mailan dabilen euskaldun jendea bere eguneroko gaiak euskaraz erabiltzera ohitu eta trebatu behar da: ikastolarako lan erabilgarri batzuk prestatu behar dira.
Baldintza hoiei erantzun nahirik sortu zen.ELHUYAR aldizkaria, eta baldintza hoien arabera lan egitea salatzen da. Hiru hilabetetik behin ateratzen da. 50 orri ditu gutxi gorabehera. Ia erdia ikastolari. Begira egindako lanez betetzen da, beste laurden bat dibulgazio eta azterketa mailako lanez, eta geratzen den beste laurdena hiztegi kontu eta abarrez.
b) Testugintza:
Gure beste lan bat Ikastoletarako liburuak prestatzea da. «Haizea, euria eta klima», "fisika gaiak" eta abar egin ditugu. AMAYA editorialeko 7. mailaka Natur Zientziak liburu ere euskaraturik dugu: Gida eta fitxa liburua.
d) Hiztegia:
Hiztegi premia ikaragarria da gai hauetan. Halere, lehenik, erabili izan diren hitz guztiak bildu nahi genituzke. Bi mila hitz bilduak ditugu handik eta hemendik.
Biltze lan soila egin dugu oraingoz. Matematikarako hiztegia bildurik dugu. Hiru hizkuntzatan agertuko da ordenadorez prestatua. Euskaltzaiadiari eskainia diogu.Fisika eta Kimika hiztegia prestatzen ari da JAKIN.
Teknika hiztegia ere osatu nahi genuke.
Urte honetan bultzada handia eman nahi zaio sail honi.
e) Ikastaroak:
Liburuak eta egiten diren lanak zokoren batean lizundu eta ustelduko dira ikastaro batzuen bidez erabiltzen erakusten ez badiogu irakasle jendeari. Hizkuntzaren eta gaiaren aldetik jendeak izan ditzakeen zailtasunak gainditzen irakatsi behar zaio irakaslegoari.
Zientzi hastapenak deitu ikastaroa zuzendu genuen, duela bi urte, Donostian. Udako Euskal Unibertaitatean ere zientzi saila antolatu genuen, zenbait ikas-zaio eman ere egin genuen.
Baina hau guztia ikastola Inguruko erakundeokin elkar harturik egin nahi genuke Liburugintzaren hurren ikastaroak antolatu beharko dira, noski, ikastolen zerbitzutarako. Behar beharrezkotzat jotzen ditugu ikastaroak.
f) Teknika:
Hiztegiaz gainera, zenbait lantegiren eskariz, prospektoak, bulegoko paperak eta abar egiten ditugu.
-- Zuen helburuak eta asmoak aurrera begra?
-- Hasitako lanak osatzea eta burutzea da gure helburua. Aldizkariari dagokionez harpidedunak gehitu eta harpide-dirua jaso beste erremediorlk ez dugu. Eta hemen gaitu euskaldun jendeak bere zerbitzurako.
Errialde
21-22

GaiezGizarteaientziaTaldeak
GaiezKomunikabidPrentsaAldizkariakElhuyar
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Azkenak
Makro-onurak, mikro-ondoezak

Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]


AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


Irakasle plazen %17 hutsik geratu dira Nafarroako Bigarren Hezkuntzan eta Lanbide Heziketan

473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.


Inoiz izan ez zen osasun ituna: aukera galdua Osakidetzarentzat

Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]


2025-08-26 | Josu Iraeta
Euskara, oldartu zaitez

Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]


Meatzaldea eta Ezkerraldea ez dira zuen zabortegiak

A zer zortea gurea! Inork nahi ez duen edozein industria-proiekturentzako puntu bero gogokoena gara gu! Ezkerraldea eta Meatzaldea, beti prest beste leku batzuetan gogaitzen duen guztia beso zabalik hartzeko. Petronor? Ederto. Lindane-hobi bat? Aurrera. Dorre elektrikoak gure... [+]


Gazara abiatuko da Global Sumud Flotilla, Euskal Herriko ordezkaritzarekin

Ontzidia abuztuaren 31n irtengo da Bartzelonatik. Euskal Herriko lau kide joango dira bertan, munduko beste 40 herrialdeetako solidarioekin batera. 


Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Independentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Eguneraketa berriak daude