Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2024ko maiatzaren 11n
Aita Madinaren Eresaldia New York'en
Bakoitzak gerekin ekartzen degu jaiotzatik gure ametsa, gere zaletasuna. Txikitan izkutu gordetzen delarik, azten geran neurrian agiriago jartzen da zaletasun ori. badira pelota eskuan dutela jaiotzen diranak, gero pilotari yayo izateko; beste batzuek liburuei emanak; urrengo aiek jakintza bideei lotuak eta abar. zaletasun auek ekartzen dio gizon eta emakume bakoitzari bere izate berezia ta nortasun agiria.
Aita Frantzizko madina, Oiñati'ko kanonigo laterandarretakoa, musika esku ta oiñetan zekarrela jaio zan, iñolaz ere. bere bizitzan egin du naikoa abesti mota. Opera dala, cantata ta Oratorio mota dala, Suite edo elizako Meza ta moteteak dirala, eman du amaika erakutsi bere urteetan.
Abesbatzetarako, orkestatarako, organurako, laukotetarako, piano, biolin. Kitarra, txistu ta (nik aldakit zenbat eres-tresnatarako?) nolanaiko musika sortua digu praille musikalari onek.
Ta ez uste, praille onen lana aspergarri danik. Ikusi bestela zer gegrtatu dan azkenengo zortzikoteen txapelketan. Bilbo'n izan zan azkenengo saioan, bakoitzaren aukerara utzi zien abestietatik, ogeitik zortzi Aita Madina'renak izan ziran. Ezta egunero ikusten orrelakorik.
Musika da Aita Madina'ren jolasa te bizi-arnasa. Ba-du anima-lana Santa Luzi elizan, Broklyn-go auzotegian. An biltzen ditu gure artetik New York'era joanak beren anima-ardura ta elizkizunetan. Baña ala ere, eresia eztu baztartzen.
Iriki berria da New York'en mundu guziko Erakusketa eta Espozizio ikusgarria. Eta Apirillaren 24' garrenean, Tow Hall'en euskaldun batek esan zuan eresaldiei edo konzierto entzungarri bat. Euskaldun ori gure Aita Madina yayoa izan da. Berriro ere, gure prailleak zabaldu du munduan Euskalerriaren izena.
Ez da denbora asko Ameriketatik etorri ta gure artean ibili zala praille ori. Berriro Ameriketara joan zen eta beste leku askotan bezela New York'en ere, bere balioa erakutsi du ederki. bere osolekoetan ezta alako musika-zalerik izan, baiña Aita Madina'k berarekin ekarri zuan lur ontara musiakrako griña ta seta bizia. Amaika urteetarako musika asmatzen asi zala esatearekin, naiko esana dago.
Nundik sortu zaigu orrelako musikalari purrukatu au? Oiñati'n jaia degu, ain zuzen. Oiñati, Zuloaga margolari bikaiñak zioenez, Euskal-Toledo da; ta Ortega ta Gasset'en esanez: Euskal-salamanka. Erri ortan sortu zuten jesulagunal lenbiziko Ikastetxea Euskalerrian eta an egon izan zan, Inazio Donearen aolkuz., Frantzizko Borja Donea ere aldi berean. Karlistetako gerratean Krlos V'garrena ta VII'garrenak ere Oiñati'n jarri zuten beren egoitza ta Errege-erria.
Alako zelain onelako lorea sortu zan, beraz. Amabost urte zituala ikutu zion jainkoak eta bultzatu zun Lanterandarren prailletegira. Bere eliz-ikasgoa Burgoz'en burutu zuan, ta uri artako Katedralean Segura Kardenalak apaiztu zuan. Bere ikasgo-urteetan Boebide'tar J. M. izan zuan musika-maixu.
Argentina'ra bidali zuten eta Salta'ko Ikastetxean urte batzuek eraman zituan erakusten. Sasoi artan Salta'ko Abesbatza sortu zuan eta musika-lan asko atera zigun. Abesbatzarekin bere lana asi zualako, abotsen arteko gora-bera ta korapilloak erreztasun aundiz gaintzen ditu.
New York'o "El Diario De La Prensa"n irakurtzen degu egin dioten alkar-izketa:
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Lander Arbelaitz Mitxelena
#2
#3
Euskal Irratiak
#5
Asier Blas Mendoza
#6
Euskalerria irratia
|
Miren Mindegia
Azkenak
2024-05-12
Urko Apaolaza Avila
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia
Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.
Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]
2024-05-12
Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"
Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]
2024-05-12
Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da
Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]
2024-05-12
Amets Aranguren Arrieta
Pastoral bat Iruñearendako
Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]
2024-05-12
Urko Apaolaza Avila
'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak
10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]
Eguneraketa berriak daude