Errusia'n Irakaskintza Nola Dan?


1964ko urtarrilaren 19an
Errusiako irakaskuntzari buruzko elkarrizketa
Errusia'n Irakaskintza Nola Dan?
Astekari onen azkenetako ale batek gai ontaz itz egin du: Errusi'ko Irakaskintza nola dan? Orain galdera orri beste erantzun bat geyago jarriko zayo. Erantzuna, berriz, errusitar' en aotik entzundakoa da. Orain, ba. lau urte dirala, Paristen Antropologi ta Etnologi Batzarra izan zan. Erri artekoa izan zan bera, ta milla ta berreun batzuk izena eman zuten batzartide bezela. Zazpireun batzu, berebat, mintzatu izan ziran batzarreko egunetan beste ogei batzu sailletan erdibanatuta.
Egun batez, Errusitar'en buruzagia itz egiteko zala-ta, sartu nintzan Etnologi sala bat bertan. Errusitar'en buru Tolstov jauna zan. Berak egin zigun itzaldia Sorbona'n, Errusi'ko Batza'ren buru zetorrenez, iehen agurrak egin ziran egunean. Errusieraz baizik ez zekin, eta errusieraz mintzatu zan. Baña batzartide guzien aurrean prantzeraz ere, ordia, buruz ikasitako agur itzak totelka esan zitun.
Tolstov jauna mintzatu zan egun eta ordu ortan, salako aurreneko alkietan jezarri nintzan. Algoko ulerterazle gazte batek tarteka prantzeraz adirazten zigun Tolstov jaunak errusiera latzez iñona. Latza ez ezik bere mintzaera gure belarrietarako, gizon bera ere zakarra zirudin izketan eta igikunetan. Zeiñ bestelakoa zan, gero, adibidez, engelandarra edo prantzetarra! Itzaldia bukatu zunean, antxe egin nizkion lehengo galdekizunak. Ta baita bertan ere eman zizkidan lehengo erantzunak.
Baña beste egun batez iru Errusitar'ekin, Musée de l'Homme'tik berayek irten ala, elkartu nintzan. Bata Tolstov jauna zan. Bestea, berriz, Debetz jauna Antropologi jakintsua zan. Beronek, Musée Moderne'n uste dut izan zala, arrats batean Errusi'ko Antropologi aurrerakuntzaz luzero itz egin zun. Irugarrena, berriz, ulerterazle gaztea zan. Esan nien euskalduna nintzala, ta Errusi'ko berri Irakaskintza zeiñ izkeraetan ematen zan, zeatz meatz jakin nai nula. Ulerterazle gazteak adirazi zion Tolstov jaunari, ta irurak erantzuteko zai geratu ziran. Ta galderak onelakoak izan ziran:
–Aurretik jakin nai nuke zenbat erri izkuntz diran gaurko Errusia'n.
"Amabost... amabost dira", erantzun zuten, elkar begiratuta ta gogoratzeko begiak alde batera jasorik.
–Ta erri bakoitzak bere izkuntzan aal ditu umeen ikastolak Esan nai dut, Uzbekistan erriak, azalbidez, bere izkuntzan ikasten ote dun, eta ez errusieraz.
_"Bai, ume eskoletan erri bakoitzak bere izkuntzan egiten ditu iRaskizunak", erantzun zuten.
–Ta batxiller Irakaskintzan edota Institutoetan, neska mutikoek bakoitzak bere jatorrizko izkuntzan ikasten du berriz?
_"Bai, iñosten, bakoitzak beti bere izkuntzan ikasten du. Errusieraz ere ikasten dute, baña besteiako ikasbide bat bezela Beste errietan eta estaduetan gaurko izkuntzak–prantzeraz, ingeleraz...– erakusten diran bezela, batxiller gazteek errusiera ikasten dute".
–Ta Ikastetxe Nagusietan ere erri bakoltzak, ikasle gazteek dena beuren errotiko izkuntzan ikasten aal dute?
Baita. Dena berezko izkuntzetan ikasten dute. Bañan errusiera ere ikasten dute, leen esanda bezela".
–Ta azkenik, aldizkariak eta ba aal ditute Errusi'ko erriek? Ta aldizkarietan ere erri bakoitzak bere izkuntzan idazten aal du?
_" Bai, bai. Aldizkariak ere ba ditute ta idatzi ere idazten dute". Ontan, Debetz jaunak erantzun zidan: "Idatzi... idazten dute, alegia, baña guk ez dugu ulertzen". Ta parre egin zuten.
Orrenbestez bukatu genun elkar izketa.
Aor Errusitar,en aotik jasotako izketaldia ta erantzuna. Orrezkeroz, Erri Kulturabideetan aukera ona izango litzake sortaldeko errietan, Errusi'ko Sobiet Errepublika Batuak osotzen dituten abenda artean.
Orratio, beste bein Armeniar batekin izan nun izketaldia. Bera Errusia'n urte askoz preso egona zan, gudaldian komunisten esku mendera etorrita. Armeniar'en erria, orain, Errusia'n bakarrik bizi da batuta, 800.000 jendez Errepublika txiki bat osotzen bai dute. Beste muga errietan, bai Turkia'n, bai Iran'en (ementxe uste dut dala) zearo sakabanaturik bizi dira, aspaldian Armeni'ko erria Turkiar eta Persiar'ek ondatu bai zuten. Armeniar orrek, ba, erantzun zidan, ez uste izateko ainbesteko zanik Armeniar'ek Kulturabidean zuten aukeramena. Ume eskoletan bakarrik azkatasun pixka bat omen zuten.
Barandiaran'dar Gaizka
8

GaiezGizarteaIrakaskuntzBesteak
GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaERRUSIA
EgileezBARANDIARA6Gizartea

Azkenak
Konponbiderik gabeko desoreka?

Ordizian orekara eramango gaituen interbentzio plan berezi bat behar dugu; urteroko matrikulazio lehia eta arriskutik atera, egonkortasuna eman eta herriko ikasleak modu orekatuan batzeko aukera emango digun plana.


Hauteskunde kanpainan isildutako makroproiektuei buruzko eztabaidak

Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian, maiatzaren 12an. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak turismoari estuki lotuak: Hard Rock... [+]


2024-05-07 | Euskal Irratiak
"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

"Zenbat dugun kontatzeko!" mapa ilustratu bat sortu dute elkarlanean Ikas Bi, Biga Bai, Euskal Haziak, Seaska eta Euskal kultur Erakundeak.


Eguneraketa berriak daude