Zergatik poesia
.jpg)
Felipe Juaristiren lirika ezagutzen duen edozeinek badaki bere fineziaz, bere erudizioaz. Itzultzeko etorri naiz honetan (Balea zuria, 2021) hausnarketa gogoangarriak daude poemen eiteaz: “Baldin eta poesia idatzi behar dela erabakitzen bada, ez da nahikoa kai bakarti bateko aulki batean eseri edo, aukeran, mendi goi eta urruneko belartzan etzan eta zeruertzari begiratzea, arratsaldean batez ere, zerua gorrimintzen hasia denean eta hodeiek suzko ardiak diruditenean. Eta poesiari buruz ari dela ezin dio poetak poesia egiteari utzi”.
Basho, Yourcenar, Heraklito, Aresti, Kant, Zweig, Adorno, Kafka, Spinoza, nik zer dakit nor gehiago, denak jartzen ditu berbetan Juaristik, denei eskatzen die idatz diezaioten saiakera bat poesiari buruzkoa, idazkuntzaren gainekoa. Liburu honen bidez batek egin dezake stop, pentsa dezake zer ari den idazten edo irakurtzen. Literaturari buruzko literatura gozoa proposatzen digu, alfabeto baten antzera ordenaturiko nahas-mahasean kausituz zenbait klabe: “Surrealistek hitzak paperaren gainean idazten dituzte, barnean daramaten kaosetik aterata bezala; ez dituzte ordenatzen, haientzat kaosa ordena baita”.
Felipe Juaristik xehe-xehe azaltzen digu zelan bizi duen berak literaturaren kate luzearen begi txikia izate hori. Aurretik izan zirelako baikara gu ere idazle. Poesiaren zaleek kausituko dute zenbait koordenatu historiko zein estetiko. Era berean, gizakiaren betiko hainbat galdera ere pausatzen dira, literaturaren eta filosofiaren mugetan. Izan ere, Itzultzeko etorri naiz horixe da, akabu bako bidaia zirkular bat, problemak aurkitu ahala erantzunak asmatzen dituena, bide ez-konbentzionalak erabiliz: “Yves Bonnefoi poetak dio Celanen suizidioak bazuela esperantzaren distira. Hitzak berak, azkenik, gorpu bilakatzen baitira, eta gorpuen modura badoaz heriotzaren ibai beltzak eramanak, ezerezera”. Egia metaliterario asko lehenengoz ikusi ditut nik hemen, arkeologia bat delako liburu hau, teoria kritikoa literatur kritikariontzat. Ez uste, ordea, jasoa edo garaia denik, ez. Itzultzeko etorri naiz gozamen eta arintasun hutsa da, hasi eta buka. Literaturaren teoria eztia, hasi eta buka.
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.
EHUren ikerketa batean, haur batzuk arkatza eta beste batzuk teklatua erabilita jarri dituzte idazten. Helburua zen jakitea ea irakurtzeko eta idazteko ikasketa-prozesuan alderik badagoen. Emaitza argia atera dute: haurrek eskuarekin egindako mugimenduen bidez ikasten dute... [+]
Epaiketetan aldeen arteko akordio aukera iritsi daiteke ahozko auzia hasi baino minutu batzuk lehenago. Auzi honetan akusatuek publiko egin dituzte orain arte egondako negoziazio saioak, eta azkena aste honetakoa izan da, ezagutarazi den moduan porrot egin duena. Akordiorik egon... [+]
Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]
Putaren bakarrizketa eroetxean
- Egileak: Franca Rame eta Dario Fo.
- Itzultzailea: Xabi Martinez De Lezea.
- Aktorea: Laura Penagos.
- Noiz: apirilaren 12an.
- Non: Zizurkilgo Atxulondo Kultur... [+]
"Weissman kanpora, sionismo-faxismoa suntsitu" idatzi zuen sarean, palestinarrak erailtzeko deia egin baitzuen Granadako jokalariak. "Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Aurkako Legea" ezarrita, isun erraldoia jarri diote Indar Gorriko kide bati.
Aurrez adierazitakoa baino egun bat geroago abiatu dira bilerak Istanbulen; Zelenski, Putin eta Trump gabe. Errusiari “behe mailako” delegazioa bidaltzea leporatu diote.
Atarrabiako Paz de Ziganda ikastola ari da antolatzen aurtengo Nafarroa Oinez festa. Gaur aurkeztu dute egun horri begirako abestia eta bideoklipa. Estitxu Arozena bertsolariaren letrarekin eta Igor Martinezek sortutako musikarekin osatu dute.
Ia hiru hamarkada daramatza Aiora Zulaika lasarte-oriarrak Pirritx pailazoa gorpuzten, eta haurrei eta familiei irri egiteko espazio goxo bat eskaintzen, errebeldiaz eta asmo eraldatzailez. Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoek “Maite zaitut” herri omenaldia jaso... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Maiatzaren 10ean, Ezpeletan, Batera herritar plataformak Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berpiztu du. Birsortze Biltzar Nagusian parte hartu duten 120 bat pertsonek plataformaren oinarriak finkatu dituzte.