Euskal zinemaren loraldiaz

Gai honen inguruan ez dezala bere burua inork engaina. Hemen ez dago magiarik, nahiz eta zinemak magiatik asko izan. Azken batean, gezurren bitartez egia propioa sortzea da haren zeregina, eta egia baino gehiago egiantzekotasuna. Ez da beraz, berez sortzen den zerbait. Atzean arrazoi, bitarteko eta lan asko dago, baita bilakaera ere. Zuzendari, gidoilari, aktore eta tekniko askoren talentuaz gain noski.     

Baina, badirudi, Donostiako Zinemaldian Sail Ofizialean parte-hartzea, Goya-tarako izendapenak lortzeak eta antzekoak balio berezia ematen diotela azken uztari. Eta bereziki Loreak filmari. Baina Moriartitarren filmaren aurretik beste batzuek lan beltza egin izan ez balute tabuak eta aurreiritziak hautsiz Garaño eta Goenagaren filmak Zabaltegin izango zuen bere tokia? Hau da, betikoa, hamar film txar egin behar dira bikain bat lortzeko. Eta horrek, berriz diot, ez dio baliorik kentzen filmari. Merezi zuelako ere badago hor. Baina baita ere, beste bederatzik bidea egiten lagundu diotelako.

Eta horretarako baldintza batzuk eman behar dira. Eta baldintza esaten dut ezen ez laguntza. Eta gure arloan nazka-nazka eginak gaude negarti famaz. Zeren zein da laguntzarik ez duen arloa gaur egun? Kotxea edo etxeko leihoak aldatzeagatik ere ematen dira eta. Ikus-entzunezkoetan inbertitzen den euro bakoitzetik hiru bueltatzen dira modu batera edo bestera. Dohainik ezer ez, beraz.

Erakundeek ez dute ezertxo ere dohainik edo bere kabuz ematen. Azken urteetan egindako filmak egin ahal izateko lortutako baldintzak arloko zenbait eragileen borrokari esker izan dira, ekoizleak, aktoreak, gidoilariak... Batetik, Jaurlaritzak bereziki sortutako laguntzak euskaraz ekoizteko, Madriletik hizkuntza ofizial gutxituetan gauza bera egiteko, eta azkenik, EITBk, %6aren lege famatuak behartuta, zeregin horretara bideratutakoa. Gertatu dena, hein handi batean, horri esker izan da. Zeren talentua beti esan dugu dagoela, baina ez da beti talentu hori garatzeko laguntzarik egon, ordea. Kontua da zein neurritan eutsiko zaien baldintza horiei hurrengo urteetako uztak emaitza berdinak eman ditzan. Hamar filmetatik bikain edo oso on bat.  

Beste kontu bat da zerk lortzen duen nabarmentzea. Eta horretan uste dut bide luzea dugula oraindik egiteko. Zeren Loreak filmari batere meriturik kendu gabe, garbi dago Lasa eta Zabala filmak eskaintzen duen gordintasuna irenstea zailagoa dela, zenbaitzuentzat bederen, eta meritu zinematografikoetan lehenengotik oso urrun ez badago ere, eskaini zaion arreta mediatikoan ez dago alderik. Arrazoiak denok ezagutzen ditugu.


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude