Denbora irabazten den tokia

  • Testua: GUS JIMENEZ / Irudiak: NÚRIA FORTUNY :: Moradero

    Haur eta Gazte Literatura

    Elkar, 2014

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Hauxe da, oker ez banago eta liburuan ageri den informazioaren arabera, Gus Jimenezen lehen lana. Alde horretatik ez dugu idazlearen aurreko erreferentziarik, eta horri gehitzen badiogu liburuaren izenburuak ez duela aparteko pistarik ematen... zaila gertatzen zaigu liburuaren nondik norakoa jakitea. Núria Fortuny ilustratzaile katalanaren irudiak, aldiz, fantasiako mundu batera eramaten gaituela dirudi. Bestalde, kontrazaleko testuak ederki laburtzen du nobelatxo honen muina.

Jimenezek gaur egun ohikoa den egoera batetik abiatzen du istorioa, neskatila batek amari gutun bat igortzen diola, harrituta, oso-oso urrutitik datorren eskutitza delako, fakturek eta propagandak gure gutunontziak betetzen dituzten garai honetan gutun bat, “Oso urrutitik dator, hegazkinean etorri da”.

Gutun horrek June eta Neliseren bizitza aldatuko du zeharo. Neliseren aitak idatzitako testuari esker neskatoak aita baduela deskubrituko du; amak, aldiz, urtetan desagertutako gizonaren berri izan.

Lehen kapitulu labur horien ondoren Moradero uhartera iristean, hango bizitzaren berri emango du Saalek, Neliseren aitak. Eta kontaketa horrek betetzen du liburuaren zatirik handiena, eta kontaketaren ondorioz ulertu ahal izango dugu zergatik ez zen bueltatu Saal alaba jaiotzean, zergatik eman dituen urte batzuk desagertuta, zergatik iritsi den hain berandu Moraderotik bidalitako eskutitza.

Eguneroko bizitzaz eta gauza guztiak korrika eta presaka egiten ditugun mundu honetaz mintzo da Gus Jimenez ipuin fantastiko honetan; Moraderoko biztanleek denbora galdu beharrean irabazi egiten dute, astia dute gauza asko egiteko patxadaz, berriketarako geratuz, paisaia ikusiz, lasaitasun osoz. Eta hori guztia erloju bati esker: “Zuretzako oparia da –argitu zion alkateak (…) Demeter erlojugileak egindako horma-erlojua da. Makina benetan miresgarriak dira gizon honek egiten dituenak”.

Zenbaitetan liburuaren narrazioak ere Demeter erlojugilearen erritmoarekin bat datorrela dirudi, astiro eta ezer gertatzen ez den egoera dirudi; amaierak, baina, dena argitzen du, baita kontakizunaren moteltasuna ere.

Liburuaren egitura, hasieran eta amaieran June eta Neliseren presentzia eta kontakizunaren gune nagusia, Saali Moraderon jazotakoa, agian bortxatua da eta gertakari sinpleen kontaketak berez ez du irakurlea harrapatzen; bestalde, baina, kapitulu laburrez osaturik egoteak lagundu egiten du eta nobela erraz irakurtzen da; erraz eta harridura puntu batekin, Núria Fortunyren irudiek sortzen duten harriduraren antzeko puntuarekin.

 


Azkenak
Israelek Hamaseko negoziatzaileak bonbardatu ditu Qatarreko hiriburuan

Erasoaren helburu izan direnak Trumpek proposatutako su-etena negoziatzen ari zirela azaldu du Hamasek. Israelek erasoa baieztatu du, eta Qatarrek “eraso kriminala” kondenatu.


Nepalgo lehen ministroak dimisioa eman du, protesta gogorren ondorioz

Liskarretan gutxienez hogei pertsona hil dira astelehenean. Astearte goizean, lehen ministroaren etxeari su eman diote manifestariek. Herritarrik gazteenak ari dira protestan, gobernuaren ustelkeriaren aurka, eta bereziki, sare sozialen debekuak eraginda.


2025-09-09 | ARGIA
Aske utzi dute Jose Mari Dorronsoro euskal presoa, 32 urteren ondoren

Jose Mari Dorronsoro preso politikoak Frantziako Estatuan bete zuen zigorra aintzat hartu ondoren, aske utzi zuten abuztuan, Etxerat elkarteak jakinarazi duenez.


2025-09-09 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Bazuen mezua, noski, Pekineko desfileak; baina zein zen mezua?

Zuzenean, askok, edo geroago ehunka milioik ikusi ahal izan duten irailaren 3ko Pekineko desfile militar erraldoiak bazuen, bai horixe, mezua. Halako guztiek bezala, esan genezake. Antolatzaileen borondateaz harago doazen mezuak, batzuetan. Mezu horiek zein eta norentzat ziren... [+]


Eskola segregazioa gainditzea helburu duen mahaia abiatu du Jaurlaritzak, STEILAS eta ELA gabe

"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.


2025-09-09 | Jon Torner Zabala
Itsasoaren berotzeak euskal kostaldeko espezie batzuen portaera aldatu du, Aztiren arabera

"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]


Israelek Gaza hiria ebakuatzeko agindua eman du eta drone batek eraso egin dio Flotillari Tunisian

Hirian milioi bat pertsona inguru bizi da egun, eta ez dute nora jo. Pazienteekin eta lanean geratuko direla adierazi du Shifa ospitaleko zuzendariak, eta babesa eskatu dio nazioarteari. Bestalde, gauerdian, Global Summud Flotillako ontzi bati eraso egin dio drone batek... [+]


Spoti-fire, Stop-ify edo Spoti-fair

Guztiok entzun nahi dugu musika: asko, merke, euskaraz eta gaizki sentitu gabe. Baina Spotify utziko badugu Israelen konplize izateagatik, agian beste enpresa eta tresnen inguruan ere hausnartu beharko dugu. Edo gure morala kontratatzen ditugun zerbitzuen arabera neurtzen hasiko... [+]


2025-09-09 | Irutxuloko Hitza
Kaleratzeak Stopek gaitzetsi du Donostian GOe egiteko azkartasuna, ondoko orubeko gazteentzako apartamenduei ekiteko datarik ez dutenean

Joan den astean jakinarazi zuten Basque Culinary Centerren GOe eraikina urriaren 20an inauguratuko dutela, eta horren harira, Kaleratzeak Stop plataformak idatzi bat helarazi du komunikabideetara. Bertan, gaitzetsi egin du Basque Culinary Centerreko eraikin berria 20 hilabetetan... [+]


Nafarroako azoka ekologiko handiena Noainen lurreratuko da irailaren 12tik 14ra

Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira


2025-09-09 | Gedar
EAJko presidente ohi Andoni Ortuzar kanpo-aholkulari gisa fitxatu du PwC multinazionalak

 "Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin. 


2025-09-08 | Aimar Lopez
Istilurik gabe baina normaltasunik gabe ospatu dute bertze behin Alarde eguna Hondarribian

Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».


2025-09-08 | ARGIA
Israeli armak salerostea debekatzeko dekretua iragarri du Espainiako Gobernuak

Pedro Sánchez Espainiako presidenteak adierazi du, legez arma-blokeoa ezarrita, presioa eragin nahi dutela Benjamin Netanyahurengan. Sánchezek deitoratu du nazioarteko komunitatearen zati baten “indiferentzia” eta Israelgo Gobernuarenganako... [+]


Bayrouren gobernua erori da Frantziako Asanblean eta estu da Macron

Astelehen arratsaldean konfiantza mozioa galdu du Frantziako lehen ministro François Bayrouk. Konfiantza mozioa eskatu zuen, datozen lau urteetarako austeritate usaina zuten aurrekontu batzuk aurkeztu eta bere aurkako zentsura mozioa iragarri zuenean eskuin muturrak. Aurrez... [+]


2025-09-08 | Axier Lopez
Argentinako ultraeskuinak lehen kolpea jaso du haustekundeetan

Peronismo klasikoak Buenos Aires probintziako hauteskunde legegileetan botoen %47,2 lortu du. Javier Mileiren La Libertad Avanza hautagaitza 13 puntura geratu da (%33,7). Emaitza esanguratsua da bozka emateko eskubidea duten argentinarren %38 Buenos Aires probintzian biltzen... [+]


Eguneraketa berriak daude