Herri gisa bideari ekin
Orain bukatu berri den urte honetan, badira bi gauza erabat markatu dutenak euskal preso politikoen eremua.
Alde batetik badugu Estrasburgotik etorri den epaia eta bestetik Aieten parte hartutako zenbait eragilerengandik etorri den Foro Soziala. Eta hortik, alde berean, eratorri den aldeanitzeko gomendioen sorta.
Bi gauza oso desberdinak dira baina puntu komun garrantzitsua daukatenak, biek ala biek kolokan jarri dutelako Espainiako gobernuak darabilen espetxe politika ankerra. Biek ala biek esan diotelako nahikoa dela, irtenbidearen norabidean espetxe politika jartzeko unea izan badela, ezin dutelako jarraitu oinarrizko giza eskubideak urratzen eta sakrifikatzen, erabat jokoz kanpo dagoen politika antiterrorista antzu baten menpe.
Eta testuinguru horretan ikusi ditugu, zegozkien baino zigor askoz ere luzeagoak betearazitako presoak espetxeetatik ateratzen. Eta testuinguru horretan, eta zehazki, Foro Sozialaren gomendioei erantzuten, ikusi ditugu jada preso ohi bihurtu diren horiek beraiek eta presoen kolektibo osoa irekitako prozesuaren alde orain arte erakutsitako konpromisoa indartzen eta prozesu hori elikatzeko zein aurrera egiten laguntzeko apustu sendoa egiten.
Inongo zalantzarik gabe preso politikoen kolektiboak aurrerapauso nabarmena eman du, abenduaren 27an ezagutzera eman duen komunikatuan edota ekarpenean. Gauza asko esan ditu. Hausnarketa berriak egin ditu erantzukizunez, aldeanitzeko sufrimenduaren aitortzaz, etxeratze mailakatuaz… ezin argiago hitz egin dute aipaturiko komunikatuan.
Uste dut bere burua “zibilizatutzat” duen munduko edozein aldetan, honelako pauso batek markatu beharko lukeela inflexio puntu bat espetxe politikan, gutxienez salbuespen neurriak altxatzeko eta ziurrenik aldaketa sakonak planteatzeko.
Baina Espainiako gobernuak esan du ezetz, honelako pausoari sakabanaketa bere horretan mantenduz erantzungo diola eta banakako eskaerei eszepzioko legediarekin erantzungo diola –hain zuzen ere, “garaile eta garaituen” errelato ofizial bakarraren mesederako, sortutako legea–.
Pasa den aste honetara arte esan genezakeen Estatuak entzungor egiten ziola Estrasburgori, Foro Sozialari, euskal gizarteari, presoen kolektiboari, eta enrokatuta jarraitzen zuela blokeoa eragiteko jarrera megalitikoan.
Baina tamalez, aste honetan ikusi izan dugu entzungor baino bere aurpegirik erasokorrena aurkeztu duela, interesatzen ez zaion konponbide politikoen bidea oztopatu baino ekiditeko.
Baina aldi berean ikusi izan dugu horren aurrean bidea zein den eta protagonista zeinek izan behar duen. Herri gisa erantzun diogu Espainiatik etorri den despropositoari, eta horrek indar erakustaldi ikaragarria ekarri du.
Orain falta zaiguna da herri gisa erantzutetik herri gisa hausnartu, erabakiak hartu eta bideari ekitea, Espainiako blokeo eta nostalgia gainditu eta konponbidearen bidean aurrera egiteko.
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Gorpuzkiak aurkitu eta lurpetik atera ahal izateko ezinbestekoa izan da Gesalaz Muniango bi bizilagunen testigantza: Lucio eta Domingo Zabalza anaiek adierazi zuten, haur zirela, hainbat pertsona lurperatu zituztela leku horretan Guesalazko haranean, herri horretako... [+]
Ukabilkadak, bultzadak, blokeoa, izotz jaurtiketak eta abar jasan behar izan dituzte Bajadika aldarrikatzailea egin duten pertsonek.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]
1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]