Umeak hezitzaile
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Frato, Francesco Tonucci pentsalari eta pedagogo italiarraren alter egoa, 1968an jaio zen. Orduan argitaratu zuen irakaskuntza sistemari buruzko bere lehendabiziko bineta satirikoa. Errealitateari ume baten begietatik egiten dio so marrazkilariak, haiei ematen die ahotsa eta haien izenean salatzen ditu guk, helduok, egiten ditugun hankasartzeak. Esku artean dugun liburua, Fratok 40 urtean egindako binetak biltzen dituena (jatorrizkoak Con gli occhi del bambino izenburupean publikatu zituen), gurasoei eta irakasle-hezitzaileei zuzendurik dago bereziki. Bietako bat ere ez naiz ni, baina onartzen dut pedagogo italiarrak bere bineten bidez ematen dituen kolpeetako batzuk bete-betean harrapatu nautela, lehengusina txikienei edo lagunen seme-alabei emandako lezio sasi pedagogikoak gogoan.
Marrazkiak hainbat ataletan sailkaturik daude. Umearen jaiotza, haren lehenengo egunak, eskola, sexua, jolasak, familia ereduak, irakasle eta gurasoen rola... eta beste eskala batean koka ditzakegun Ume hiritarra eta Bake pentsamenduak atalak, hiriek umeak nola irensten dituzten erakusten duena batetik, eta bakeaz –eta gudaz– hausnartzen duena bestetik.
“Zure arrakastarik handiena izan da satira areriotzat duen mundu konplexu horretan sartzea: eskolan, alegia”, idatzi dio Tonuccik Fratori liburuaren hitzaurrean. “Armada, erlijioa edo eskola bezalako instituzio handi orok ez du gustuko satiraren presentzia garratz eta sarri mingarria. Zuk, ordea, mundu horretan sartzea lortu duzu, ahotsik eta erabaki ahalmenik izan ohi ez duten umeak defendatzeko, eta hezkuntzaren hankasartzeak salatzeko, ez soilik irakasle tradizionalen erroreak, baita aurrerakoienenak ere (...) Irakasleek zure komiki-tirak erabili dituzte klaseetan. Zatiketak eta emozioak eragin dituzte. Batzuk hasarretu egin dira; beste batzukhunkitu egin dira; gehienek, aldiz, hausnartu egin dute, eta euren buruak marrazkietan islaturik ikusi dituzte”.
Fratoren zuri-beltzezko marrazkiak haur batek egiteko modukoak dira (zentzurik onenean). Mezuak du indarra, umeen zein helduen keinu eta begiratu batzuk benetan adierazkorrak diren arren. Trazu azkar batzuekin (irudiak amaitu gabe daudela dirudi), egilea gai da unibertso oso bat kondentsatzeko.
Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]
Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.
Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.
Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.
Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan.
Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]
Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute
Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]
Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa.
Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]