Euskara hedatzeko modu xelebreak
Berriki irakurritakoa da hau: “Berariazko lankidetza-hitzarmena sinatuko dute Eusko Jaurlaritzaren Kultura Saileko Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak eta Nafarroako Gobernuaren Hezkuntza Departamentuko Euskarabidea Euskararen Nafar Institutuak. Hitzarmen honen bidez, bi erakunde sinatzaileen arteko lankidetza bultzatuko da euskarari dagozkion alderdi jakin batzuetan”.
Aitor dezadan, xuabe samar esanda, nahikoa “harrigarria” iruditu zitzaidala gure bi erakundeon arteko lankidetza euskaltzalea. Ez baitu haien praktikak itxaropen handirik eragiten. Nire aurreiritziak lagun, iragarkian gakoak bilatzen hasi nintzen. Lehendabizikoa berehala zetorren: “Lankidetza hau teknikoa da”. Jakina, akordio politikoaren usainik ez. Bigarrena, aurreraxeago: “Bikoiztasunak eta gastuak saihesteko”. Gero eta hobeki ulertzen hasi nintzen. Lankidetza ere, jakina, gastuak murrizte aldera. Eta geroxeago hirugarren gakoa aurkitu nuen, hitzarmenaren esparruen zerrendan honaxekoa agertzen baitzen: “Euskara nazioartean hedatzeko programak eta euskarazko irakurleak atzerriko unibertsitateetan”.
Hori ikusi eta segituan pentsatu nuen: “Horrek izan behar dik”, horrek bultzatu ditu nafar agintariak –eta akaso besteak ere bai?– lankidetzara. Kendu euskara hemendik, aizu, eta eraman nazioartera, eraman atzerrira, ahalik eta urrutien. Hondakin toxikoekin egiten den modura. Eraman dezagun euskara Alemaniara (Volkswageneko lagunek, akaso, beharko dute euskaldunen bat), edo AEBetara, edo Surinamera, edo Indiara, edo Ugandara. Nafar agintarien fantasietan akaso plantea liteke euskalkiak eta herrietako hizkerak, unitate gisa, garraia daitezkeela. Burundako euskara Asiara, Baztangoa Argentinara… Eta batua, noski. Lehentasunik izatekotan, horrexek izanen luke. Eraman euskara batua urrutira, mesedez, eta hedatu nazioartean, puska txiki-txikitan ahal bada, trukean deus eskatu gabe gainera.
Hitzarmenaren funtsa ulertu nuela uste dut, beraz, baina zalantza bat gelditu zitzaidan hala ere: “Euskarazko irakurleak atzerriko unibertsitatean” dioenean, zer esan nahi du? Atzerriko unibertsitateetan euskaraz irakurtzen duten lagunak bilatuko dituztela, edo, aitzitik, hemengo unibertsitateetan euskaraz irakurtzeko joera arriskutsu eta ia-delituzkoa duten ikasleak –eta irakasleak?– atzerriko unibertsitateetan hedatu eta sakabanatuko dituztela?
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]