Rio de janeiro,1827ko azaroa. El defensor de Pedro brigantina portutik abiatu zen Txinara bidean. Baina Afrikako kostaldera iristean, Benito Soto bigarren komandante galiziarra eta tripulazioko beste hamalau kide mutinatu egin ziren, eta gainerakoak hilda edo lehorrean utzita, itsasontziak erasotzeari ekin zioten. Pirata berriek zortzi ontzi abordatu zituzten Iberiar penintsulako kostalde atlantikoan, 1830ean brigantina Cádiz eta San Fernando arteko uharritik gertu hondartu zen arte. Funtzionarioren bat erosita, Cádizen lehorreratzea lortu zuten, inolako dokumentaziorik izan ez arren. Nolanahi, iritsi berrien harrokeriak eta erakuskeriak errezeloa piztu zuen Cádizko epaitegietan. Piratak atxilotu zituzten, baina Sotok alde egitea lortu zuen. Handik egun gutxira, Gibraltarren atxilotu eta heriotzara kondenatu zuten. Horrenbestez, historiak 74 urteko atsedena hartu zuen.

1904ko ekainaren 3an, Cádizko San Jose auzoko atuntokian, hainbat langile arrantzatutako atunen buruak eta hondakinak lurperatzen ari ziren, horietako batek harean hainbat “ogerleko” zahar topatu zituenean. Berehala gainerako langileak eta auzokideak hondartzan erretenak egiten hasi ziren. Zurrumurrua agudo hedatu zen, eta atuntokiko arduradunek auzoko udaltzainen eta Guardia Zibil bikote baten laguntza lortu arren, biharamunean jendetzak hondartza hartu zuen pikotxa, pala eta bahea eskutan.

Txanponak Espainiako Fernando VI.aren garaikoak ziren, eta “bi mundutako ogerleko” ere esan zitzaien, ifrentzuan bi lur esfera zituztelako (argazkian, txanponetako bat, egun Cádizko Litografia Museoan dagoena). Zaila da hondartzan orotara zenbat txanpon aurkitu zituzten jakitea, askok isilean gorde baitzituzten, agintariek kenduko zizkieten beldur. Baina 1.500 inguru izan zirela uste da. 1805an, inguru horietan, Defiances ontzi frantziarra hondoratu zen, baina txanponak Sotoren gizonek ezkutatuko harrapakinak zirela da hipotesirik onartuena.
1905eko inauterietan, altxor bilaketa herrikoia gertatu eta hilabete batzuetara, Los Anticuarios konpartsak tanguillo bati hitzak jarri zizkion “ogerleko zaharren” istorioa kontatzeko. “Aquellos duros antiguos que tanto en Cái dieron que hablar...” dio kantaren hasierak. Eta zeresanaz gain, zer kantatua ere eman dute mende luzean “ogerleko zahar” horiek. Gaur egun, Cádizeko kantu ezagunenetakoa da, himnoa ia, “feria” –jendez gainezkako hondartzak omen zuen itxura– eta “miseria” –herritarrak bertara bultzatu zituen errealitate gordina– errimaren bidez uztartzen dituen doinua.