Knickerbock, inoiz existitu ez zen idazlea
aurre egingo dieten hedabide independenteak
New York, 1809ko abenduaren 6a. Washington Irvingek (1783-1859) A History of New York from the beginning of the World to the end of the Dutch Dinasty (New Yorkeko historia mundua sortu zenetik dinastia holandarrera arte), historiari eta politikari buruzko satira zorrotza argitaratu zuen. Baina lana salgai jarri baino lehen, kanpaina bitxi eta eraginkorra burutu zuen.
Liburua Diedrich Knickerbock izengoitiz idatzi zuen. Eta idatzi ondoren, New Yorkeko komunikabide guztietan berak asmatutako historialari holandarra desagertu zela zabaldu zuen. Hotel batean gela hartu, liburuaren eskuizkribua bertan utzi, eta Knickerbockek sinatutako ohar bat idatzi zuen: existitzen ez zen historialariari zerbait gertatuz gero, hoteleko jabeei izkribua argitaratzeko eta irabaziekin hoteleko kontua ordaintzeko baimena ematen zien.
Misterioz betetako auziak New Yorkeko biztanleen jakin-mina piztu zuen, eta, azkenean, idazlana argitaratzean, salmentetan sekulako arrakasta izan zuen. Irvingen marketin joko maltzurrak emaitza ezin hobea izan zuen. Salmentez gain, lanak kritika bikainak jaso zituen; amarruak amarru, liburua ona zen. Eta benetan gertatutakoa azaleratu zenean ere, New Yorkeko herritarrek ez zuten, itxuraz, txarrera hartu. Berehala, knickerbocker hitza New York sortu zuten kolono holandarren oinordekoak izendatzeko erabiltzen hasi ziren eta, denboraren poderioz, New Yorkeko herritar guztien ezizen bihurtu zen.
Hala, 1946an, Basketball Association of America –NBAren aurrekaria– sortu zenean, New Yorkeko saskibaloi taldeari Knickerbockers izena ipini zioten. Eta egun oraindik izen bera du, Knicks laburduraz ezagunagoa bada ere.
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]