Ospearen kaltea

Haginak agindu, hagindu du gure kontzientzian milaka urtetan. Etxe atarian, erromerien zeruetan, gudatako uztaietan, iturrien itzaletan, hilerrien terralean... herriarentzat nolanahikoak ez ziren toki guztietan, han izango zen garai batean. Quercus robur eta Quercus ilex, haritza eta artearekin batera, Taxus baccata hagina izango da herri eta sendien armarrietan ugarien jasoa dugun zuhaitza. Gipuzkoakoan dagoen hirukotea adibide. Armarriei ematen diegun zaintza bizidunentzat ez dugu eta mirakuluz iraun dute hagin handi batzuek, ale bakan batzuek. Eta hauetako gutxi batzuk monumentu izendatuak ditugu.

Iparraldeko berririk ez dut eta inork balu gustura hartuko genuke, baina Hegoaldean izendatuak ditugun 73 zuhaitz monumentalen artean zortzi hagin baditugu: Otsaportilokoa Urbasan, Auztegikoa Otsagabian, Altxatakoa Etxalarren, Izarrakoa Urkabustaizen, Antoñanakoa Kanpezun, Sagastizabal baserrikoa Aian eta Arimekortako parea Zeanurin.

Bada gure mendietan hauen pareko hagin gehiago, baina zalantza dut haien bizilekuaren berri eman edo ez. Zuhaitz zaharrekin ari diren jende eta elkarte gehienen ustez, monumentutzat jotzen diren zuhaitzen egoerak nabarmen okerrera egiten du izendapen ospetsu horren ondoren. Gezurra dirudi, tratu txarra baino txarragoa ematen diegu ustez apartekoak ditugun bizilagun hauei... Egia esan, emakumea kide hilgarritzat duen gizarte batengandik ezin askoz gehiago espero... Hala ere, badaezpada ere, ekintzaile hauek zuhaitz zaharrak errespetatzeko araudi bat proposatua dute: babesa eraginkorra izan dadin errespetu etikotik abiatu behar da, kontuz zuhaitz hauen kokapen zehatza zabaltzearekin, bisiten kalteak murrizteko baldintza zorrotzak ezarri, talde bisitak urritu, zuhaitz zaharrak izanik ahulak direnez, ez ingurua zanpatu edo zabortu, ez gainera igo ez markatu, zuhaitzotara oinez soilik hurbiltzeko mugak ezarri eta bide berriak kontu handiz eraiki, inguruko edozer gai jasotzea debekatu, ez panelik ez kartelik ez jarri eta amontzarron adina ezagutzeko Pressler daratuluarekin zulatzea galarazi.

Azkenak
“Txosnak eta herri jaiak defendatzeko” ekimena egingo dute maiatzaren 31n Bilbon

Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.

 

 


Sorionekuak: “Ekitaldi alaia antolatu dugu euskara gu guztiona dela aldarrikatzeko”

Sorionekuak mugimenduak larunbaterako mobilizazioa deitu du. Goizean herriz herri Nafarroako zubietan elkartuko dira eta arratsaldean Iruñean manifestazioa abiatuko dute, Kostarapea parketik (Trinitarios-Tren parkea) abiatuta 17:30ean. Ireki ateak euskarari lelopean... [+]


Gizon ilehori bat VIII. mendeko Txinan?

Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]


Kartagotarrak ez ziren feniziarrak

Kartago, K.a. 814 inguruan. Feniziarrek kolonia bat fundatu zuten, eta Mediterraneo ekialdean nagusi zen zibilizazioa mendebaldera hedatu zen. Bi mende eta erdi geroago, Tiro feniziar metropolia gainbehera etorri zenean, Kartago independizatu egin zen eta bere eragina... [+]


Espainiako Estatuaren eta Israelen arteko harreman militarrak “inoiz baino estuagoak” izan dira 2023ko urriaz geroztik

Centre Delas erakundearen txosten batek 2023ko urriaz geroztik Tel Avivek eta Madrilek adostu dituzten armamentu salerosketak atera ditu argitara. Ikerketaren arabera, Espainiako Estatuko eta Israelgo enpresek ez dituzte inoiz hainbeste proiektu garatu elkarrekin, eta Israelgo... [+]


Cotatuero mendateko eskaladarako iltzeak moztu dituzte bukardoa eta basoilarra naturara itzultzea aldarrikatzeko eta Ecologistas en Acción taldeak salatu du egileak eskuin muturrekoak direla

Ekintzaren erantzukizuna zazpi mendizalez osatutako talde batek hartu du, Jesús Vallés aktibista tartean. Ordesako Parke Nazionala (Aragoi) "abentura parke bat" bihurtu dela salatu du taldeak, eta "parkearen turistifikazioak eta kirol jardueren... [+]


Aroztegiako auzipetuen aldeko kanpaldia Baztanen
“Ezin dugu onartu desobedientzia zibila egiteagatik talde kriminal antolatu bateko kide izatea leporatzea”

Aroztegiako hirigintza proiektuaren lanak eteteagatik Baztango zazpi herritar epaituko dituzte maiatzaren 19tik 23ra. Auzipetuei elkartasuna adierazi eta beren absoluzioa eskatzeko kanpaldia hasi zuten igandean Elizondoko plazan, larunbatera arte. Aroztegiko Elkartasun... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Etxarri II gaztetxea hustean gizon batek barrabila galtzea “ertzainen baten jokabide desegokiaren” ondorio izan daitekeela onartu du Zupiriak

Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak esan du litekeena dela "ertzainen baten jokabide desegokiaren" ondorioz zauritu izana gizona. Pertsona horrek salaketa jarri zuen eta Ertzaintzaren barne ikerketa batek baieztatu du foam jaurtigailu baten inpaktua jaso zuela.


Hainbat gaztetxe eta gazte asanbladek jasan duten kriminalizazioa eta errepresio poliziala salatu dute

Agerraldia egin dute asteazken arratsaldean, Bilbon, eta "Euskal Herriko gazte langileei" dei egin diete gaztetxeetara hurbiltzera, antolatzera, eta "horien alde borroka egitera". Polizia "gazte langileen aurkako estatuaren erreminta zapaltzailea" dela... [+]


Israel Eurovisionetik kanpo uzteko eskatu dute dozenaka artistak

Europako Irrati-telebisten Batasunari zuzendua da artisten maiatzaren 6ko agiria. Eurovisionen parte hartu izan duten 72 artistak ohartarazi dute Eurovisionek "ezin duela gizateriaren aurkako krimenak estaltzeko balio ukan".    


2025-05-08 | Gedar
Ostiralean mobilizatzera deitu dute, Bilbon izan den azken eraso polizial arrazista salatzeko

Mariaren Bihotza plazan egingo dute elkarretaratzea, 18:30ean, ertzainek erasotako pertsonei elkartasuna adierazteko eta inpunitate polizialari ezetz esateko.


GFAren Lurralde Oreka Berdeko Departamenduaren konpromiso eza

Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]


Eguneraketa berriak daude