Amelia Earharten hegoak

Amelia Earhart
Amelia Earhart
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ozeano Barea, 1937ko uztailaren 2a. Electra hegazkinak azken mezua bidali zuen 19:30ean: “Erregaia agortzen ari da”. Bi astez bila ibili arren, hegazkinaren eta Amelia Earhart (1897-1937) Kansaseko pilotuaren arrastorik ez zuten topatu.

1920an hegazkin erakustaldia ikusi zuen Long Beachen; handik gutxira, hamar minutuko hegaldia egin zuen Los Angelesen, bidaiari gisa, eta hegan ikasiko zuela erabaki zuen. 1928an emakumezko pilotu batek ekarriko zizkion etekinez jabetuta, gerora senar izango zuen George Palmer Putnam editoreak Atlantikoa zeharkatzeko proposamena egin zion Earharti. Baina hegaldiko komandantea izendatu zuten arren, ez zekien motor anitzeko hegazkinak gidatzen eta, praktikan, bidaiari hutsa izan zen. Etxe Zurian heroi gisa hartu zutenean, meritu guztia hegaldi kideena zela esan zien kazetariei, baina zera erantsi zuen: “Ez dut uste emakumeei Atlantikoa bakarrik zeharkatzeko adorerik falta zaienik, baina instrumentu bidez gidatzen diren hegazkinak pilotatzen ikasi behar dute”.
Amelia Earhart fenomeno mediatiko bihurtu zen, baina hura ez zen beraren ametsa. Hegazkin berrienak gidatzen ikasi eta errekorrak hausteari ekin zion. Besteak beste, Ozeano Atlantikoa eta Barea bakarka zeharkatu, eta Air Force Distinguished Flying Cross bereizgarria lortu zuen lehen emakumea izan zen.

1937an, bere balentriarik handiena lortzeko, Oaklandetik abiatu zen: munduari bira osoa emango zion. Zenbait gizonezkok lortua zuten ordurako planeta alderik alde hegan zeharkatzea, baina inork ez zuen sekula bira Ekuatoretik hain gertu eman. Munduko bira osoena izango zen berea. Ordura arte, Ameliaren errekor guztiek “lehen emakumea” zuten abizena. Baina asmo hura lortzen zuen “lehen gizakia” izango zatekeen, bere hegazkina ozeanoan desagertu izan ez balitz.

Desagertu zenean, AEBetako emakumerik ezagunenetakoa mito bihurtu zen. Eta asteotan mitoa berritu egin da, zinema aretoetara Mira Nair zuzendari eta Hilary Swank protagonista dituen Amelia filma iritsi baita.

1937ko uztaileko arrats hartan Electra hegazkina erregairik gabe geratu zen, baina Amelia Earhartek erregaia soberan zuen oraindik. Senarrari zera idatzi zion bidaian zehar bidalitako gutun batean: “Arriskuez jabetzen naiz. Baina nahi dudalako egiten ari naiz. Emakumezkoek gauzak egiten saiatu behar dute, gizonezkoek bezala. Eta porrot egiten dutenean, porrotak erronka izan behar du beste emakume batzuentzat”.

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Eguneraketa berriak daude