Bartzelona berriak 150 urte
Osasun baldintzak hobetzeko, erdian patio zabala zuten “etxebizitza uharteak” diseinatu zituen. Kaleek hamar metrotik gorako zabalera izango zuten –ordura artekoak gutxitan iristen ziren lau metrora– eta errailen gaineko zirkulazioa ere aurreikusi zuen. Ez dakigu egungo trafikoa aurreikusiko ote zuen, baina egun, Bartzelonako zabalguneko kaleek oraindik autoentzat egokiak direla erakusten dute. Etxebizitza blokeetan angelu zuzenak ebaki zituen. Hala, kale-gurutze guztiak plaza oktogonal modukoak bihurtu zituen. 20 edo 25 bloketik bat ekipamenduetarako bideratu zuen. Lana eta bertan bizitzea uztartzea ahalbidetzen zuen hiria diseinatzea izan zuen xede. Proiektu progresista zen, baina gizakiaren neurrira egina. Aldirietan antolatutako hiriak baino arrazionalagoa eta humanoagoa zen.
Hurrengo urtetan zenbait hirik Cerdáren plana aintzat hartu zuten Erdi Aroko harresiak bota eta zabaltzen hasi zirenean, besteak beste Donostiak (1864) eta Iruñeak (1901). Hala ere, oro har, Cerdáren ekarpenak ez zuen merezitako onarpenik jaso. Jarduera ekonomikoa eta atsedena uztartzeko ahalegina alde batera utzi eta hiri sateliteak bultzatu ziren, kasurik onenetan. Bartzelona bustitzen duen Mediterraneo itsasoaren kostaldean kontrolik gabeko urbanismo basatia nagusitu da gaur arte.
Hirigintza plan horren balioaz eta ordutik burutu diren gehiegikeriez jabetuta-edo, Kataluniako instituzioek aurtengoa Cerdáren urtea izendatzea erabaki zuten (www.anycerda.org). Hala, 150 urteko zorra kitatu dute nolabait.
Garaiko instituzioek ez zuten begi onez ikusi proiektua eta Espainiako gobernuak nahiz Bartzelonako Udalak ez zioten urtetako lan eskergagatik zor zioten soldata ordaindu. Ildefonso Cerdá sosik gabe hil zen 1876an.
Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".
Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]
Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]
Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.