Indiako anabasa genetikoa

Harvard Medical School-eko (AEB) David Reich ikerlaria Indian dagoen populazioaren nahaste-borrastea aztertzen ari da. Indian kasta ugari daude, eta bertako konstituzioak hamazortzi hizkuntza onartzen ditu. Hala, ikerlariek 25 talde etnikotan azterketa genetikoa egin zuten, indiarren jatorriari buruz zerbait gehiago jakin nahian.

Guztira 132 lagun aztertu zituzten, eta 560.000 aldagai genetiko aurkitu. Gene-patrimonio zabal horretan bi multzo nagusi bereizi zituzten: batetik, iparraldetik edo Eurasiatik datozenak eta hizkuntza indoeuroparren bat hitz egiten dutenak (hindia, sanskritoa…), eta bestetik, hegoaldetik datozenak eta inolako herrialderekin loturarik ez dutenak.

Kasten sailkapenean argi eta garbi ikusten da jatorria Eurasian dutenak direla aberatsenak. Hala ere, indiarren bi familia handiak nahastuta ageri dira dagoeneko. Beste alde batetik, endogamia oso handia duten populazio isolatuak sortu dira Indian; ondorioz, gaixotasun hereditario kopurua asko hazi da eta horrela segituz gero etorkizunean arazo larria izan daiteke.

Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude