Van Goghen belarriaren misterioa
Horixe da orain arte onartu den bertsioa. Baina berriki, Hans Kaufmann eta Rita Wildegans alemaniar historialariek hipotesi harrigarria zabaldu dute: Gauguenek moztu zion belarria lagunari. Historialarien esanetan, Gauguin ezpatari trebea zen eta Arleseko putetxe baten atarian izan zuten eztabaida Van Goghen belarria sablez moztuta amaitu omen zuen.
Bi margolariek gertaera isilpean gordetzea erabaki omen zuten. Gauguinek, noski, ez zuen kartzelan amaitu nahi; Van Gogh zaurituak, aldiz, ez zuen nahi Gauguinek Arlesetik alde egiterik eta, Gauguin salatuz gero, aukera guztiak galduko lituzke. Azkenean, Gauguinek faltsuki jokatu zuen, ez zuen keinua kontuan hartu eta berehala joan zen Parisera, beti ere historialari alemaniarren arabera.
Ondorio horretara iristeko, Kaufmann eta Wildegans hamar urtez aritu dira polizia ikerketak, testigantzak eta artisten gutunak aztertzen. Baina teoria berria egiaztatzeko froga garbirik ez dute eta, horregatik, zuhurtziaz aurkeztu dute ikerlanaren emaitza. Gainera, Amsterdameko Van Gogh Museoko kontserbatzaileek lehengo teoriaren aldekoak direla berretsi dute, Van Goghek berak moztu zuela belarria, alegia.
Dena den, historialari bikoteak ikerketa Van Gogh's ear: Paul Gauguin and the pact of silence liburuan argitaratu du. Eta, besteak beste, Van Goghen gaixotasun mentala pintura intoxikazioak eragin zuela diote liburuan. Arazo horri AIP deritzo (Acute Intermittent Porphyria).
Eta osasun mentalaz ari garela, zerk bultzatu ditu bi historialariak halako gertaera anekdotiko bat aztertzeko hamar urtetako ahalegina egitera?
Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]
Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]
Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.
(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).
George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.
Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.
Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.
Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]
"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.
2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]
Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.
Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]
Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]