Lantua eta amorrua
A ze marjinatu saldoa bildu den orrialde bakar batean: nafarra, emakumea, homosexuala, arabarra... Bakoitza bere proportzioetan, baina guztiak ere tara ezkutaezinekin. Apropos egingo ote zuten Argiako arduradunek? Kuota bat betetzeko sartu ote gaituzte, gure negarrek tokitxo bat behintzat izan dezaten euskal prentsan?
Baina ez, gu ez gaude hemen lantuan, Juanjok iradoki bezala. Gure subalternotasun horiez harro ere bagaudela esan daiteke –baina norbaitek aukeratu du hemen emakume, homosexual edo arabar izatea? Posible da beraz gauza horietaz harro egotea?–.
Biktima izateko modu asko daude –ondotxo dakigu hori inguru honetan– eta biktimizazio bera ukatzea bada modu horietako bat.
Naomi Wolf-ek oso ondo zehaztuta utzi zuen victim feminism eta power feminism arteko desberdintasunak –feminismoaren teoria berriz hona ekartzea gehiegizkoa ez bada–. Hala dio Fire with Fire liburuan: “Biktima-feminismoa botere-gabezian zentratzen den identitate batetik boterea bilatzean datza. Biktima-feminismoa guk guztiok egiten duguna da, emetasunaren berezitasunean oinarrituta estatus berezi bat aldarrikatzen dugunean, giza balioan oinarritu beharrean. Ezkutuka borrokatzen dugunean, modu ohoretsu batean borrokatu beharrean”.
Fire with Fire liburua power feminismoaren aldeko manifestua da, noski, eta liburua arretaz irakurtzen baduzu, feminismo mota horren onurez konbentzituko zaitu, seguru asko. Interesgarria da, dena den, neska gazteentzako bereziki diseinatutako power feminismoaren garapena aztertzea. Girl power delakoaz ari naiz, neska nerabeei borrokalari izateko deia egiten dion ustezko mugimendua, 90eko hamarkadan zabalduta. Pista bat emango dizuet: mugimendu horren bozeramailea Spice Girls musika (?) talde (?) britainiarra izan zen –ez dakit gogoan izango duzuen edo zuen memoria selektiboak lana ondo beteko zuen–. Teorian neskatilei boterea eskuratzen laguntzen zuen mugimendua zen, neska gazteen amorrua eta injustizien aurka borrokatzeko grina artikulatzen zuena. Praktikan... horixe bera, praktikan Spice Girlsak ziren, eta Scream bezalako pelikulak eta Buffy banpiro-ehiztariaren abenturak. Askoz gehiago ez.
Beste Troiako behor bat. Oraingo honetan entretenimendu industriaren onurarako.
Girl poweraren inguruan idazki zenbait irakurtzen ari nintzela, hurrengo esaldiarekin egin nuen estropezu: “Amorrurik gabe ez dago injustizien aurka borrokatzeko kemenik”. Twitter-en zintzilikatu nuen eta lagun batek berehala egin zidan kontra. Amorrua ez omen zen ezinbestekoa. Kode etiko zurrun batekin nahikoa omen zen. Epeltasuna bertutea omen. Eztabaidatxo bat izan genuen, Internet bidezkoa, eta uste dut bakoitzak zorrozki mantendu zuela bere hasierako atxikimendua eta beraz eztabaidak ez zuela ezertarako balio izan.
Subalternotasuna lantuaren tokia ez dela adostu dugu. Amorruaren tokia behintzat izan beharko litzateke. Amorru konstruktiboarena, esan nahi da, halakorik onargarria bada. Gure kontra egiten diren injustizien aurrean altxatzeko moduko amorrua, eta baita besteen kontra egiten diren injustiziei igarri eta haien kontra egitekoa. Hara hor subalternotasunaren beste abantaila bat: menpekoen arteko elkartasun unibertsala. Hori, teorian. Amonak, aldiz, askotan errepikatzen du: “No sirvas a quien sirvió, ni pidas a quién pidió”. Zergatik ote?
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.