Sherlock Holmesen itzalean

Edinburgo (Eskozia), 1859ko maiatzaren 22a. Arthur Conan Doyle jaio zen. Ama irlandarra zuen, eta aita ingelesa. Medikuntza ikasi zuen eta, besteak beste, oftalmologo aritu zen, baita Artikoko baleontzi batean mediku ere. Bitan ezkondu zen eta bost seme-alaba izan zituen. Hiru gerratan zuzenean parte hartzea egokitu zitzaion. Alderdi liberalaren hautagai izan zen, baina ez zuen kargurik lortu. Katolizismoa baztertu eta okultismoa gogoz defendatu zuen. Kirolari amorratua zen eta boxeoan, automobilismoan, futbolean eta eskian aritu zen, besteak beste. Horrez guztiaz gain, oso idazle oparoa izan zen: 60 liburutik gora idatzi zituen, fikziozkoak eta saiakera historiko nahiz garaikidekoak. Sir Arthur Conan Doyle 1930eko uztailaren 7an hil zen Crowborough-en (Ingalaterra), hainbat nobela idazteko moduko curriculum ikusgarria utzita.

Baina bizitza mamitsu hura inoizko detektiberik ospetsuenak, Sherlock Holmesek, lausotu zuen, Doylek berak sortutako fenomenoa gorrotatzeraino. Baina zergatik hil zuen aitak fikziozko semea? Holmes bera baino ospetsuago bihurtu zelako? Detektibea bere alter ego-tzat jotzeaz nazkatuta zegoelako? Ala, amari idatzi bezala, “irudimena agortzen” ziolako? Arrazoiak arrazoi, Moriarty doktoreak Sherlock Holmes hil zuen The Final Problem nobelan.

Baina herritarrek protesta egin zuten eta Doylek ezin izan zion publikoari muzin egin. 1899an detektibea berpiztu zuen The Hound of the Baskervilles nobelan. Arrakasta editorial izugarria lortu zuen. Baina Doyleren dedukzio gaitasun bikainak ere ez zuen aurreikusi handik 100 urtera gertatu zena.

2000. urtean Rodger Garrick-Steele psikologo erretiratuak Arthur Conan Doyle plagioagatik eta hilketagatik akusatu zuen. Holmes berpiztu baino urtebete lehenago, Doylen lagun Bertram Fletcher Robinson idazle eta kazetariak An adventure on Dartmoor eskuizkribua idatzi zuen. Garrick-Steelen ustez, Doylen nobela arrakastatsua Robinsonen lanaren plagioa zen. Gainera, Robinson handik gutxira hil zen, 37 urte baino ez zituela. Salatariaren iritziz, Doylek Robinson hil zuen, ederki ezagutzen zuen pozoia, laudanoa, erabiliz. Scotland Yard-ek akusazioak atzera bota zituen, akusatua 70 urte lehenago hil zela argudiatuz. Halako atzerapenez Sherlock Holmesena egiteak ez zuen zentzurik.