Krisialdiari aurre egiteko ez dakite zer egin

Baleren Bakaikoa
Maddi Soroa
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bizi garen sistema ekonomikoa kontsumoaren hazkundearen gainean oinarrituta dago. Hartzen diren neurri ekonomikoen helburuak, edozein herrialdetan, kontsumoaren hazkundea izango du. Beraz, gure herrialdean ez bada kontsumitzen, atzerrian kontsumitzeko ekoiztuko da, baina politika honek bi norabide ditu.
 
Bestalde, merkatu orotan edozein herrialdek merkatuko zatiari, gutxienez, eutsi nahi dio, eta ahal bada handitu, eta horretarako emankortasuna hobetzeko lasterketa etengabean murgilduta egongo da. Eta oro har, ondorioa, ondasun eta zerbitzu ugariago aterako dira lantegietatik. Azken finean, sorgin gurpil zoro batean murgilduta dago planeta mugatu honen ekonomia.
 
Halaber, ekoizpen ahalmena handituz doa eta ondasun eta zerbitzu gehigarri horiek kontsumitzeko planeta hau osatzen dugun populazioa, beraz kontsumitzaile potentzialak, ugariagoak izan arren, ez da nahikoa ekoizpen hori guztia irensteko, are gutxiago krisi garaitan.
 
Zenbait daturi begirada bat ematea besterik ez dugu. Hor dago Espainiako Estatuko etxebizitzaren sektorea: 45 milioiko populazioa duen herrialde batean etxebizitza gehiago eraikitzen dira Alemania, Britainia Handia, Frantzia eta Italian baino, –horiek 270 milioi inguru dituzte–. Autogintzarekin ere horrelako zerbait gertatzen da: errepideak saturatuta daude, eta berriak etengabe egiten ari dira, ingurumena hondatzen, eta abar. Hala ere, autogileei eta erosleei diru laguntzak emateko prest daude gobernuak. Bi sektore hauen kasuetan gobernuaren eta finantza sistemaren politikak aipagarriak dira krisialdi honen errudunak azpimarratzerakoan. Izan ere, Espainiako Estatuko hazkunde paregabeak, agintarien ustetan Europako Batasunarekin konbergentziara generamatzanak, oinarri ustelak zituen eta orain guztiok ordaindu beharko ditugu ondorioak.
 
Gainera, ekoiztearen truke erdiesten den errentaren banaketa dago: denboraren poderioz, populazioaren gehiengoa, oro har langileria, diru sari murritzagoa eskuratzen ari da. Hori dela eta, betiko kontsumo mailari eusteko, maileguak eskatzera behartuta daude oporretara joateko, ezkontzeko, bataioetarako, autoa erosteko, eta abar. Mailegu bat bestearen atzetik. Eta soka honek ezin du betirako iraun eta azkenean puskatu egin zaigu.
 
Bestalde, negozioen kudeatzaileak daude. Eta estatistiken arabera, kapitalak eta bere kudeatzaileek eskuratzen duten errentaren zatia, etengabe ari da hazten eta kasu batzuetan, BBVAren presidenteak adibidez, urteko 20 milioi euro lotsagarrietara eta gehiagora ere heltzen da. Baina errenta erraldoi horien zati txiki bat besterik ez dute kontsumorako erabiltzen eta gainontzekoa espekulaziora edo paradisu fiskaletara zuzentzen da. Neoliberalen teorien arabera, errenta garaiko pertsonak gogorki zergapetzeak, inbertsio errealak urritzen omen ditu, nahiz gero, behin eta berriro gardenki demostratu den, dirudun hauek egiten dituzten inbertsioak espekulaziorako izaten direla, ez aktibo errealak eskuratzeko. Beraz, ekonomia errealari ekarpen eskasak egiten dizkiote.
 
Pertsona hauen diru-sarrerak zehatz-mehatz zergapetzen ez diren bitartean eta paradisu fiskalak desagerrarazi, oso gutxi aurreratuko dugu. Krisialdi honek, eredu kapitalista basatiak dituenez gain, erantzule zehatzak ditu eta pertsona hauei erantzukizunak eskatzen ez zaizkien bitartean, sistema ekonomikoak orain arteko hutsuneak eta kontraesanak izaten jarraituko du.
Aurreikusten den egoera gogorraren aurrean –horren lekuko Japoniako hazkunde negatibo erraldoia–, gobernu oro zer egin ez dakiela dabil. Horren adierazgarri: G-7ko agintariak. Krisialdi honi irteera zaila ikusten zaio eragile politiko, sindikal eta ekonomikoak ados jartzen ez diren bitartean, errenten bidezko banaketa eratzeko eta kontsumo mailak kontrolatzeko.

Azkenak
Astelehenean hasiko dira Zaharraz Harro! jaiak Gasteizko Alde Zaharrean

Astelehenetik igandera askotariko 106 jarduera antolatu dituzte auzoko bizilagun eta eragileek, parte hartzea, auzo harrotasuna eta autogestioa ardatz. Aurten Poliziak bortizki hustu berri duen Korda espazioa izango dute gogoan. Hamazazpigarren edizioa da aurtengoa.


Gasteizko lorezainak hiru hilabete greba mugagabean
“Egoera oso zaila da une honetan, baina langileek borrokari eutsiko diote”

Ostegunean hiru hilabete beteko dira Gasteizko lorezainak greba mugagabea hasi zutenetik aho batez, ELA, LAB eta ESK sindikatuek deituta. Gasteizko parke, igerileku eta berdeguneak belarrak eta sasiak janda ikusteak oso ikusgarri egin du greba, baina iragan astean... [+]


Sergio Ayucar (BSH): “Prozesuari eustea oso gogorra izaten ari da; mediku-bajak bikoiztu egin dira”

Eskirozko BSH lantokia ixteko asmoa plazaratu zutenetik lan taldearen mediku-bajak bikoiztu baino gehiago egin direla salatu dute gaur: "Abenduan prozesua hasi zenean lan taldearen %4 zegoEn bajan, orain %13 baino gehiago dago", adierazi du Sergio Ayucar BSHko langile... [+]


Kanpaina bukaerako ariketa

Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.


2025-06-23 | Irati Diez Virto
Askari izena duen haragijale txikia

Duela egun batzuk Zeraingo mendietan nenbilela, gorpu bat topatu nuen bidearen erdian. Lehen aldia zen halakorik ikusten nuela, eta kosta zitzaidan identifikatzea. Bere tamaina txikia ikusita, kume bat izan behar zuela pentsatu nuen; baina oker nenbilen. Munduko ugaztun... [+]


2025-06-23 | Jakoba Errekondo
Arrosa basatiaren izen saltsa

Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]


2025-06-23 | Garazi Zabaleta
Azpigorri
Bertako ahuntz arrazaren txorizoak

David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]


NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Eguneraketa berriak daude