Kartetan lehena
- Gasteiz, 1868. Heraclio Fournierrek kartak egiteko lantegi txikia zabaldu zuen. Fournierren aitona Frantziatik Burgosera joan zen; 1789ko Iraultzatik ihesi. Aitona inprimatzailea zen eta horri ekin zion Burgosen ere. Gero, bilobek hartu zuten negozioa, eta eskelak, publizitatea eta liburuak inprimatzeaz gain, kartak egiten hasi ziren. Anaia gazteena –eta trebeena– Parisera bidali zuten zenbait teknika ikastera.
Lehen karta sorta tailerra ireki eta urte horretan bertan argitaratu zuen, baita Parisen saria jaso ere, gero eskuratuko zuen mordoan lehena. 1875ean eredu grafiko berritzaileak erabiltzen hasi zen. Emilio Soubrier eta Diaz de Olano margolariei Número 1 sorta ezagunaren diseinua eskatu zien. Sorta horrek Pariseko Erakusketa Unibertsalaren lehen saria jaso zuen 1889an. Urte berean, hamabi koloredun sorta litografikoa sortu zuen, hain ezaguna den urrezko batekoa eta guzti. Parisen, Bruselan, Bartzelonan, Madrilen, Kairon... sariak jaso zituen, eta bateko horretan irakur daitekeen “varios premios” (zenbait sari) hori ederki merezita ipini zioten. Augusto Riusek erantsitako aldaketek eman zioten sortari gaur egun duen itxura.
Heraclio Fournier 1916an hil zen Vichyn (Frantzia). Enpresa Felix Alfaro bilobaren eskuetan zen ordurako, eta hark zabaldu zuen negozioa nazioartean.
Gaur egun, Fournier izena dauka Gasteizko Bendaña jauregian dagoen Karta Museoak. Baina Fournierren lana ez da museoko pieza hila bilakatu. Alderantziz, 1993an zabaldutako United States Playing Card Company enpresarekin bat eginda, munduko karta ekoizle nagusiak dira, merkatuaren %35etik gora asetzen baitute. Fournierrek 16 milioi karta sorta egiten ditu urtean eta mundu guztiko 2.000 kasinotan saltzen ditu kartak.
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]