Inurrien noraeza

  • Afrikan belarjale erraldoiak desagertzearekin batera, akazien eta inurrien artean dagoen erlazio sinbiotikoa aldatzen ari da. Gezurra badirudi ere, belarjaleen erasoak gutxitu ahala kolokan dago hainbat inurri espezieren biziraupena.
Inurria eta akazia
Inurria eta akazia
Oro har, belarjale handiek akaziak dituzte gustuko, baina zuhaitz horiek badute armarik: gutxienez hiru inurri mota daude akazietan, belarjaleei eraso eginez zuhaitza defendatzen. Hori egitearen truke, akaziek babesa eta janaria ematen diete inurriei. Handienetan 100.000 inurri ere egon daitezke.

Science aldizkarian berriki argitara emandako artikuluan, Floridako Unibertsitateko Todd Palmer ikerlariak dio akazietako inurriak “desentrenatuta” daudela eta erasorako ahalmena nabarmen murriztu zaiela. Ondorioz, beste inurri mota batzuk hasi dira akaziak kolonizatzen, eta horiek ez dute belarjaleen aurrean jarrera erasokorra agertzen. Hortaz, belarjaleak gutxitzearekin ekosistema oso bat alda daiteke. Oraingoz ez dago ondorioak neurtzerik.

Energia metatzeko modu hobeen bila

Gauza jakina da energia metaketa hobetzea ikerlarien aspaldiko erronka dela. Izan ere, zentral termiko edo nuklearretatik sortzen den energia asko galdu egiten da metaketa sistemak asmatu ez direlako, eta gure ibilgailuetan antzera gertatzen da.

Horren harira, Australiako Cleantech Ventures eta CSIRO enpresek urrats garrantzitsuak egin dituzte bateria adimentsuak diseinatuz. Egungo bateriak ez dira gai denbora luzez energia metatzeko, eta gordetako energia nahi baino azkarrago deskargatzen da. Gure automobiletako bateriak, adibidez, horrelakoak dira. Autoa aste batzuetan abiarazten ez badugu, bateria deskargatzeko arriskua dugu.

Arazoa larriagoa da energia berriztagarrien bitartez higitzen diren ibilgailuetan. Gauzak horrela, arestian aipatu enpresek egungo bateriak hobetzeko bideari ekin zioten, energia berriztagarrietan oinarritutako motoreak saldu ahal izateko.

Orain arte lortutako emaitzak onak izan dira, batez beste baterien iraupena hirukoiztea lortu baita, baina orain ekoizpen-teknologia lantzen ari dira, bateriek salneurri lehiakorrak izateko merkatuan.

ASTEKARIA
2008ko urtarrilaren 27a
Azoka
Azkenak
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude