Auto striptease

  • Badira berba batzuk polisemiko direnak, erabat. Ttakunkideok hitzetik hortzera darabilgun “auto” delako hori da bat. Autoa da kotxea: automobila, beribila. Autoa da teatroa, erlijio-antzerkia. Autoa da auzibide-agiria, epailearen ebazpena.
Jose Inazio Basterretxea
Jose Inazio Basterretxea EHUko irakasleaAol
“Auto” delako hori, izan, aurrizki famatua ere bada: autonomia, autografoa, autozentratua… Berezkotasun-ideia bat ekartzen digu horrek gogora.

Denak autodun, eta denak ekologista. Zintzo arraio denak, den-denak: ministro izan, ekintzaile izan, soldadu izan, apaiz izan. Baita Al Gore bera ere.

Dokumental saritu eta famatu hori ikusi diot nik ere amerikarrari. Eta, Ur, gustatu, niri ere ez zait batere gustatu. Zalditeriaren zazpigarrena bezala, ekologismoaren banderaren kirtenarekin jarri baita gure atzean.

Halere, lagunak, nire asmoa ez zen ekologismoaren zentzu puruaz aritzea. Ezta kotxe konpartituen zentzu hertsiaz. Ez. Ez zen hori nire asmoa. Gai interesgarria den arren. Oso. Ezinbestekoa. Hil ala bizikoa. Halere, ez zen hori.
Argia izan ez baldin banaiz izkribuetan, barkatu. Edo, ziria sartu badizuet nahigabe.

Ihes egin diozue gaiari, lagunok. Etsitzeko asmorik ez dut… Auto konpartituarena, metafora zen. Hitz jokoa. Gauzak argi esateko, argi ez esatea. Politikaz ari nintzen. Antonomasiaz, politikaz.

Ur, Iparraldea deitzen diogun horretan bizi zara zu, Akitanian galduta. Nafarroako Erreinua deritzoten horretakoa zaitugu zu, Angel. Mendebaldeko Euskadi Autonomi Erkidegoa bataio-izen luze xamarra eman dioten horretan ordaintzen ditut nik neure zergak. Hiru esparru eta hiru espektro.

Auto konpartituari buruz ari nintzenean, ari nintzen gure lurraldeetako administrazio-estatusak hobetzeko akordio politiko esanguratsu eta posible direlakoei buruz.

Orain arte esandakoak entzunda, eta idatzitakoak irakurrita, etxe honetakoak nahiz bestekoak, uste dut gure politikari nagusiak ez daudela prest politika modu ekologikoan praktikatzeko eta kudeatzeko. Susmoa dut, susmo, autoa konpartitzeko asmorik ez dutela martxoan. Erratuta egon nahi nuke.

Triste nago, zeren toberak jo gabe joan baitira aurtengo San Martinak… Txerri gorriak hil dituzte baserrian. Bolandera eta suziri hitsak jaurti Getxoko Justizia Jauregian. Arau guztiak hautsita ibili da Borboia Ameriketan. Baina, berakatzak erein gabe geratu dira.

Telesforo Monzon zenaren Maltzagarainoko ekinbide politiko konpartituaz ari nintzen auto konpartituaz ari nintzenean. Bidenabar, politika abertzalearen eite ekologikoaz ari nintzen. Politika abertzalearen ustiatze iraunkor eta ekologikoaz, hain zuzen ere.
Martxoko hauteskundeei begira, “ni” eta “neu” dira egungo politika-ereduek sustatzen dituzten argudio kamuts eta herrenak. “Ni” eta “neurea”. “Ni” eta “neurekin”. “Ni” eta “neuri”.

Lehen hitzak ikasi berri dauzkan etxeko iloba gaztetxoa ekartzen dit politika horrek gogora. Auzo-lotsak gorriturik nago, politika deitzean horri.

Orain arte alderdi bati eta besteri entzun izan diedana entzunda, eta gauzak doazen moduan, laguntxoak, martxokoetan zaila izango zait inori ematea nire botoa. Espainiako futbol-ligarako bada ere, Maltzagarainoko gastuak partitzen ez baditugu, nago ez naizela inoren autoan sartuko. Barregarriak iruditzen zaizkit ikurrinak Gasteizko Legebiltzarrean, San Mameseko palkoetan, Iruñeko arrano tabernetan…

Nora ez dakidan arren, tentazioa dut hara bizikletaz joateko, han toberak jotzeko bakardadean… edo kanpaia.
Angel, autobus-geltoki berria egin dizuete Iruñean, telebistak hala esan du. Hurbilago geratu al da orain Maltzaga hortik?

Azkenak
Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


Energia berriztagarrien arloko kooperatiben europar federazioko Kontseilu Errektoreko kide bihurtu da Goiener

Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta  "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Iruñeko espetxeko presoek tratu txarrak, birgizarteratzeko baliabide falta eta generoaren araberako desorekak sufritzen dituztela dio Salhaketak

Nafarroako espetxean dauden pertsonen bizi baldintzak aztertu ditu elkarteak. Ondorioztatu du Nafarroako Gobernua kartzelaren kudeaketaz arduratu beharko litzatekeela.


Bizikleta martxa burutu dute Elizondon, osasun sistema publiko duinaren alde

Berrehun lagun hurbildu dira  Baztango Osasun Plataformak deituriko elkarretaratzera eta bizikleta martxara.


Lan heriotzak salatzeko Jaurlaritzaren Bilboko ordezkaritza blokeatu du LABek

Aurreko astean lan istripuen ondorioz sei behargin hil zirela salatzeko, 60 bat lagunek Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzako sarrera blokeatu dute. Ertzaintzak bertan zeuden pertsonak identifikatu ditu. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, dagoeneko 26 dira aurten... [+]


2025-06-05 | Sustatu
42: txat adimentsu harrigarriena, Nafarroan sortua nonbait

Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]


Foruzaingoak taser pistolak eraman ahal izatea onartu du Nafarroako Kontseiluak

Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]


Mario Lópezi ezarritako 13 urteko kartzela zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak

Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]


AEBetan sartzea debekatu edo mugatu die Trumpek hamabi herrialdetako pertsonei

"Atzerriko terroristengandik" babestea arrazoi bezala jarrita, Donald Trumpek dekretu bidez agindu du zazpi herrialdetako pertsona guztiei debekatzea AEBetara sarrera, eta beste bost herrialdetako herritarrei mugak jartzea. 


“Herri aktibazioa” bultzatu nahi du Gure Eskuk larunbateko mobilizazioarekin

Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.


Jende andana bildu da Gasteizko Korda espazioaren desalojoaren aurkako manifestazioan

Ehunka lagun mobilizatu dira asteazken arratsaldean Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan barrena, Korda espazioaren desalojoaren aurka. Manifestazio amaierako hitzartzean, goizeko desalojoan ertzainek buruan zauritu duten Kordako kidea jada etxean eta "ondo" dagoela... [+]


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


2025-06-05 | Gedar
Urteko lehen lauhilekoan, ia 2.000 emakumek salatu dute indarkeria matxista EAEn

Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.


Eguneraketa berriak daude