Zuzentasunaren paradisuak


  • Aurrezki kutxetako iragarkiak bihurtu dira azkenaldian zuzentasunaren bozeramale. Bizkaikoak, orain hilabete batzuk, bizitza sano eta zoriontsurako aholkuak ematen zituen: neurrian eta taxuz jan, ariketa egin, baita sexuala ere, zaletasunen bat praktikatu eta... noizbehinka libururen bat irakurri. Ehun urte bete zituela-eta telebistaz emititutako zortzi minutu t´erdiko bideoan, norbanakoaren bizitzatik haratago, jardun kolektiborako arauak ere ematen zituen. Antologikoa.
Judit Fernandez
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Neurri txikiagoan, Gipuzkoakoaren iragarkiek ere bide beretsutik jotzen dute. Osagaietan “politikoki zuzena”ren topiko guztiak: gizatasuna, berdintasuna, kolore eta jatorri guztiak geure egitea, natura zaintzea... Txapelduna, dena den, Nafarroakoa gertatu da, “Revolución” aldarrikatuz sartu baita ondoko probintzietan, kolore gorriz apainduta, bide batez sanferminetako zapia soinean.

Egia esan, beti izan dute aurrezki kutxek aginterako joera. Joan den mendearen lehen erdiko karteletan dago orduko mezua: aurreztu ezazu! Gaur egun, aurreztea sustatzeko egiten dituzten kanpainetan, oraindik jubilaturen bat edo beste engainatuko dute, etxera eraman dezan begiratu hutsarekin pitzatzen den kopa kolekzioa edo sekula erabiliko ez duen maleta jokoa. Sustatu, benetan sustatzen dutena, ez baita dirua aurreztea, xahutzea baizik, zorpean bizitzea behin betirako. Tonu txistosoan, pisua, norberarena ez, aurrezki kutxarena dela esatea, errealitatea deskribatzea besterik ez da. Berdin aipa genitzake autoa, plasma telebista, bainu-ontziaren ordez jarritako dutxa edo modako tokiren batera egindako bidaia.

Aurrezki kutxetako iragarkien sortzaileak ez dira batere ergelak, ez inozoak. Mundu atsegina, ziurra, samurra, erosoa irudikatzen dute. Paradisu domestikatu eta zibilizatua, ongizatez borborka. Badaezpada, ezustekoren bat dagoenerako ere badituzte irtenbideak. Alegia, zu hilko bazina, zure ondorengoei gauzak ondo bideratuta uzteko modua eskaintzen/gomendatzen dizute.

Kontua da heriotza iritsi bitartean bizi beharra dagoela, ahal den ondoen. Eta hor lanak. Gertatzen da, adibidez, Iberdrolak igogailurako argindarra etenda uzten duela ostiral batean, ezinduta dagoen pertsona etxera itzuli eta bigarren pisura igo ezinik. Deitu fakturan jartzen duen telefonora, eta makinari atarikoak esplikatu ondoren erantzuten dizute auskalo nondik, zure herria kokatzen urrutitik ere ez dakiten tokiren batetik nolanahi ere. Arazoa azaldu eta ematen dizuten soluzioa hauxe: bilatzeko matxura konponduko duen elektrizistaren bat eta hortik aurrera, hau da, astelehenean, joango dela teknikoa. Elektrizista bilatu, ikerketan hasi eta... deskubrimendua: kontagailurik ez dago. Eguerdian ibili den Iberdrolako langileak –subkontratatuak– eraman du nonbait, erratuta.

Telefonikarekin, antzera. Bi aste, dei saio amaigabeetan, matxuratuta dagoen tresna aldatzeko eskatuz. A! eta euskaraz mintzatzeko aukera, ahaztu, bestela oraindik hor zaude makinarekin hizketan trabatuta, aurrera egin ezinik.

Zerbitzuetako enpresa handien gaur egungo protokoloak horrelakoxeak dira. Kalitatearen K, Q, edo dena delako ikurrak harro erakutsiko dituzte. Iragarkirik garestienak ordainduko dituzte energia berdea eta komunikazio mugagabeak aginduz. Lehiatu, publizitatean lehiatzen dira, ez zerbitzua behar bezala eskaintzeko garaian. Eta, hori bai, den-dena, aurrezki kutxekin partekatzen duten zuzentasunaren diskurtsoa beti aurretik jarrita.

Azkenak
2025-08-05 | El Salto-Hordago
Plastikoak eragindako kutsadurak 1,3 bilioi euroko osasun gastuak eragiten ditu

The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.


Etxeko atxiloaldia ezarri diote Bolsonarori, 2023an estatu kolpe bat ematen saiatzeagatik

Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]


Bilboko Konpartsek “gustu guztientzako” 600 ekintzatik gora antolatu dituzte

Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko". 


2025-08-05 | Mikel Aramendi
Gero eta fede gutxiagorekin esanda: ‘No More Hibakusha!’

Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.

Iazko Bakearen Nobel... [+]


Gaza osoa okupatzeko erabakia, atzeratuta

Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]


Sendo eta dotore

Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.

-------------------------

Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]


Poloniak berriz ireki du Pablo Gonzalezen kontrako prozesu judiziala

Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.  


Konstituzioa aldatu eta betiereko presidente bihurtzeko ateak zabaldu ditu Nayib Bukelek

Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.


20.000 sinadura bildu dituzte txosnak Euskal Herriko ondare immaterial izendatzeko

Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]


Sarek eta Etxeratek mobilizazioak egin dituzte Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan

Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte. 


NBEren Segurtasun Kontseilua Gazan bahituta dauden israeldarrez mintzatuko da asteartean

Bahituen "egoera larriaz" eztabaidatuko dute biltzarrean egongo diren herrialdeek, Danny Danon Israelek Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadorearen arabera. Hamasek adierazi du bahituek osasun arreta jasoko dutela baldin eta Israelek Gazara laguntza humanitarioa... [+]


AEBn euskararen irakaskuntza bultzatzeko akordioa sinatu dute Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk

Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]


2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Turismoaren negozioaren aurka mobilizatu dira Zarautzen

"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]


Requiem batekin abiatzea?

Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]


Eguneraketa berriak daude