Lurra hezeago bihurtzen ari da giza jarduerarengatik

  • Lurra berotu ahala, atmosferak hezetasuna gordetzeko duen ahalmena handitu egiten da. Ozeanoen gainean dagoen ur-lurrin kantitatea asko handitu da, batez ere 1980. urtetik aurrera. Hazkunde hori ezin da azaldu besterik gabe arrazoi naturalak argudiatuz; horregatik AEBtako, Erresuma Batuko, Alemaniako eta Japoniako zientzialari talde batek horren zergatiaz ikerketa abiatu zuen.
Lurra hezeago bihurtzen ari da giza jardueragatik
Ur-lurrina ageri da satelite bidezko irudi honetan. Azpian gure planeta omen dago.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Batetik klima-sistema simulatzen dituzten 22 eredu informatiko erabili zituzten, bestetik satelite batean kokatuta zegoen SSM/L izeneko sentsorearen neurketak. Ondorio nagusia zera da: hezetasuna handitzearen arrazoia ez da eguzki-irradiazioa handitu dela edota 1991. urtean Pinatubo sumendiak izandako eztanda izugarria, baizik eta erregai fosilen errekuntzagatik isuritako karbono dioxidoa.

Horrela, karbono dioxidoak berotegi efektuan dituen erantzukizunei beste bat gehitu behar zaio, hots, ur-lurrina sortzea, horrek ere berotegi efektua areagotzen baitu.

Egindako behaketen arabera, atmosfera berotzen den gradu bakoitzeko ur-lurrin kantitatea %7 inguru hazten da. Bestalde, ikerketak ez dio ondoko galderari erantzun: ur-lurrin gehiago egoteak euri gehiago egitea eragin al dezake?


Zientzia eta Teknologiaren Euskal Plana abian jarri du Eusko Jaurlaritzak
..

Juan Jose Ibarretxe lehendakariak berriki iragarri du, Euskalduna Jauregian, Zientzia eta Teknologiaren Euskal Plana. Plan horretan hainbat ekintza garatuko dira, baina hemen dagoeneko indarrean daudenetatik interesgarrien deritzogunak aipatuko ditugu.
Batetik, enpresek berrikuntza-agendak osatzea bultzatzen da. Horretarako aholkulari multzo bat jarriko da enpresen esku, doan edo ia doan.

Bestetik, aipatu agendetan zehaztutako ekintzak burutzeko “Aldatu” programa zabaldu da. Horren bidez hainbat ekintza finantzatu daitezke. Proiektu bakoitzaren aurrekontuaren %50era iritsi daitezke diru-laguntzak.

Zabaldutako programa horiek 2009. urtera artekoak dira oraingoz, eta administraziotik ematen diren diru-laguntzekin alderatuz jauzi kualitatiboa ekarriko dute. Diru-laguntza berriak eskuratu ahal izateko, enpresek epe ertain eta luzera begira jardun beharko dute.

Azkenak
Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-11 | ARGIA
Editoriala
Hartu edo utzi

Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]


“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Eguneraketa berriak daude