Alavatik Arabarantz?
- Urruti eta ia ahaztuta dauzkagun maiatzeko hauteskundeek joko-zelai politiko berririk utzi al digute arabarroi? Ate berririk ireki ote diete euskaltasunari eta abertzaletasunari? Eman diezaiogun gaiari errepaso bat.
Biltzar Nagusietako eserlekuei erreparatuta, ezin da esan aldaketa handirik gertatu denik; izan ere PPk eta PSE-EEk, 2007an, 29 batzarkide lortu dituzte eta indar horiek gehi Unidad Alavesak –orain desagertuta– beste horrenbeste atera zuten 2003an ere. Bestalde, Euskal Herriari izaera propioa eta etorkizuna erabakitzeko eskubidea onartzen dizkioten gainontzeko indarrek 22 eserleku izan dituzte guztira, 2007an, hau da, 2003an bezain beste. Hortaz, indar korrelazio orokor horietan aldaketa nabarmenik ez.
Jakina da euskal politikaren mapa bi ardatzek osatzen dutela, nagusiki: bata, ezker-eskuin ardatza; bestea, espainoltasun-euskal abertzaletasunarena. Bietatik herritar xumearengan zirrara handiena pizten duena bigarrena izaten da. Hortaz, Arabako Foru Aldundiko agintean gertatutako aldaketak gure politikaren muina ukitu du, bigarren ardatz horretan kokatzen da-eta. Horregatik, gure lerroburua: Alavatik Arabarantz? Eta horren galdera ikurra ere ez da alferrikakoa.
Kontua da, foru gobernu berri hori gutxiengo batek baino ez duela Biltzar Nagusietan babesten eta, puntualki EAE-ANVren laguntza lortuta ere, espainiartasunaren ordezkariren batekin (PSE-EE ala PP) beti kontatu beharko dela hirukoaren ekimenek aurrera egingo badute. Hortaz, ondorio garbi bat: Nafarroan bezala, Arabako politikan ere euskal eta espainiar alderdien arteko zehar-lerroko planteamendua ezinbestekoa da.
Gauzak horrela, Arabako foru-aginte berriak egin lezakeen ekarpenik beharrezkoena hauxe da, nire uste apalean: Araban, harria bezala lo dagoen euskal nortasun/euskal kultur/euskara eremu zabalari astindu bat ematea.
Uste/eskaera/itxaropen horren oinarrian dauden arrazoiak, hainbat dira. Lehendabizi, PPren foru gobernu ohiak –Gasteizko alkate alderdikidearen estrategiarekin bat eginda– espainiartasuna hedatzeko ahalegin ugari egin duelako, zortzi urtez; hortaz, Euskal Herria ipar hartuta egin litekeen edozein ahalegin eta ekimen, noranzko aldaketa galanta litzateke arabar kultura eta nortasunarentzat. Bigarrenik, euskal nortasun/euskal kultura/euskararen aldeko ekimen batzuk –ez, nahi beste– abian jartzeko Biltzar Nagusietan beharrezkoak diren EAE-ANVren laguntza eta sozialisten babesa lortzea –baiezko aktiboa zein abstentzioa– ezinezkoa ez litzatekeelako. Hirugarrenik, arabar gehienek –euskal abertzaleak izan ala ez– ongi ikusiko luketelako euskaltasunaren aldeko neurriak hartzea; gaizki ez, behintzat, baldin eta neurri horiek alderdien arteko politika frentista –euskaltasun versus espainiartasun– baten auzi ez badira bihurtzen.
Azkenik, Euskal Herri asmoaren aldeko lan-ildo horri ezin hobeki ekiteko Foru Aldundiaren, Arabako beste erakunde publikoen eta herrigintzaren arteko elkarlana ezinbesteko estrategia litzateke. Hala ere, eragile horien guztien ahalegin koordinatuak behar-beharrezkoak izanagatik, horrelako jardun-bide bati ekiteko batzuek eta besteek duten gaitasunaz, tamalez, duda egiten dut. Uste horretan oker banintz –hala bedi!–, legealdi honetan Alavatik Arabaranzko bidean barna abiatuta geundeke. Ez litzateke gutxi izango!
Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.
Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]
Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.