Himnoak: ederra eta beharra
- Galiziako Himnoaren inguruko eztabaida sortu da uda honetan, bertakoek ezagutu beharko luketen edo ez, zein neurritaraino erakutsi edo behartu eskoletan horretara eta abar. Egun batzuetan, pil-pilean egon da gaia, hitz-ernegatua lanbide dutenen artean, irrati eta telebistetan bereziki.
Benetako botereak, aldiz, ez du astirik galtzen eztabaida antzuetan. Estatu guztiek dute himnoa. Futbol talde handi guztiek ere badute.
* * *
Himnoak ederrak dira eta beharrezkoak. Den-denek dute edertasun funtzionala: une batzuetan ederrak iruditzen zaizkigu, geure barruei poza, alegrantzia eta harrotasuna emateko balio digutelako.
Adiskide batek sarri errepikatzen dit mezetara igandero joango litzatekeela baldin eta jaiero Agur Jesusen Ama edo antzeko abesti asebetegarriak kantatuko balira. Bizitzan emozioak behar ditugula zoriontsu izateko, emozio eraginkorrak, aho-betez, arnas osoz, taldean, gora begira kantatzean lortzen diren tankerakoak.
Kritiko aztertzaile zorrotz ustekoek himnoei beren berritasun estilistiko eza leporatzen diete: irudi eta sinbolo topikoak erabiltzen dituztela, Himnoak masarako direla... Norbanakoak himnoetatik urruti sentitu behar omen du, bere banakotasuna babestu nahi badu. Eta boteretsuen itzalean bizi diren adituek, ohi bezala, tranpa egiten dute. Pobreen himnoei barre egiten diete, zein sinple eta, noski, pobre diren.
* * *
Jon Juaristi, gai honetan aditua eta bereziki aritua, ederki olgatzen da Eusko Gudariak himnoaren itzulpena egiterakoan bere liburuetako batean. Ez du, ordea, aipatzen Espainiako himno militar gehienen topiko nardagarrien pilaketa: “Ardor guerrero vibra en nuestras voces...; Artilleros... al oír del cañón el estampido, nos haga su sonido enardecer...; Caballero español, centauro legendario, jinete valeroso y temerario; Mi divisa no conoce el miedo, mi destino tan solo es sufrir, mi bandera luchar con denuedo hasta conseguir vencer o morir...”
Demagogia joko zaharra: inoren edo ezeren karikatura aukeratzea barregarria dela esan ahal izateko. Egia da Eusko gudariak himno militarra dela eta topiko guztiak erabiltzen dituela. Baina, aitortu behar zaio ederki konbinatzen dituela denak testu labur eta eraginkorrean. Himnoa den aldetik, benetan lortua dago eta, behinik behin, ez da plastada luze aspergarria.
Bestetik pertsonak ez gara indibiduo hutsak. Denok dugu gugan hainbat taldeekiko lotura (familia, adiskideak, auzokoak, kirol-kideak...). Horiek guztiak ere gure izaeraren osagarriak dira.
Arazoa da himnoak noiz eta nola erabili behar diren. Eta noski zer adierazten duten. Ideia eta helburu maltzurrak dituztenak ere badira. Une egokia aukeratuz gero, himnoak bere goia jotzen du. Baina maizegi edo tenore desegokian erabilita, irrigarri edo beldurgarri gertatzen da.
* * *
Zoriontsua himno askorekin birloratzen den pertsona, bere sentimenduak alor askotan eta beste pertsona askorekin batera zabaltzen direlako.
Zoriontsua maite dituen himnoak lotsarik gabe aldarrika ditzakeena, emozioak eta ideiak bateratsuak dituelako.
Zoriontsua beren himno kuttunetan absurduari zirrikitua uzten diona, konturatu delako arrazoiak ez duela dena betetzen bizitzan.
Zoriontsua besteen himnoak entzutean, ez gorrotorik, ez inbidiarik, ez lerde gaiztorik duena, begirune eta senidetasuna baizik, humanitate osoarekin bat egiten ikasi duelako.
1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]