Milesker Segolen
- Mila esker Segolen, nahiz lehendakari hauteskundea ez duzun irabazi, kanpaina guztian zehar, lehiaketa eta zirrika moralaz zitzikatu jendartean kasik ahantziak ziren elkartasun, justizia edo berdintasun hitzak hain ardura eta hain zinez ahozkaturik. Ez ditut entzun Sarkozy kapital-jabe handien papagaioaren ezpainetan, alabaina Hungriako errege autokratarentzat, bi zitroi doratü klikatu artean, aitaren autoritate berreskuratuaren, Frantziaren harrotasunaren, lanaren indarren askatzearen eta hortzetako protesien alorrak baitzituen tematsuki jorratu: lana, patria, familia, xatar urrinduz troxaturiko Vichyko ideologia.
Eskerrik hanitx Segolen, emazteki hutsa zinelako botoa zuri eman ez dizutenek horrelakorik onartuko ez baldin badute ere, emazteen itzala zuhur eramateagatik: duina zinen, grabea zinen, kokina zinen, bizia zinen. Batzuetan ederra eta argitsua aurkitu zaitut.
Kazetariek, Sarkozyri ez bezala, askotan eskatu dizute emazte izanez, gobernatzeko egoki zinatekeenez eta Alliot-Marie andereak kilkiratu zuen: “Nolako konfiantxa ukaiten ahal dugu ideiaz gonaz adina aldatzen duen batengan?”. Eta goizon lantokian, espainol errefuxiatu ohi batekin, Dolores Ibarruri Pasionaria gogoratu dugu, zutaz eta bezperako ondorioetaz mintzatzerakoan.
Mila esker Segolen, Historia ez manipulatzeaz Sarkozyren antzera, honek Jaures eta hemeretzigarren mende bukaerako Barres nazionalista uztartu zituen arraiki, Blumen ontasuna ebatsi zigun, ezkerraren altxor ideologikoa pirateatu zuen, bozkatzaleei sinestarazteko ezkerrik eta eskuinik ez zela gehiago. Frantzia anitza eta dinamikoa itxuratzen zenuen, ez Neuillyko aberaskumearen pare, nazionalista, oligarka, zuria eta gizonkoia –non bada ezkonduko dira Frantziako gay eta lesbianak bertan eskubiderik ez badute?–. Mendekua eta gorrotoa disimulatzen zituen, amodioa eta Wojtila aita sainduaren “n'ayez pas peur” aipatuz zetorkion hitzaldi zurrungatsuen perpausetan: ezberdinarekiko herra eta sozial mendekua oroz bat.
Mertzi biziki Segolen, sobera maiz errepikatu delarik botereen mutil dabiltzan mass-medietan, benetako programarik ez zenuela, demokrazia zurkaitzeko egitarau zehatza edukitzeaz. Sarkozyk airea inarrosi du, tarrapataka martxan jarriko eta bere diskurtsoen helburuak direnak –xehailak– errautsiko dituen nazional-liberalismoaren haize-parpaila ezkutatzeko eta amets nazional berritu baten ekoizteko. Sarkozy dator, krisi gorrian omen daukan –Chalcon baino hobe bizi gara Frantzian eta Euskal Herrian ere horretara joanez– Frantzia berrantolatzekoa duen lantegi gisa kontsideratuz: plan sozial drastikoen aiduru gaude denak, ahulenak dardarka.
Bush, Blair eta Aznar hiruak biltzen ditu bere baitan Sarkozyk, prentsa zoratuaren arabera: hainbat gaizto guretako, ez dea hala Angel eta Josi? Anartean zu, Segolen baizik ez zinen, baina Karcherkozy baino gerokoiagoa: mila esker zuri.
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.