Euskal gatazka eta euskal literatura hizpide

  • Batzuen artean ::Maldetan sagarrak

    Udako Euskal Unibertsitatea

    Orrialdeak ::170

    prezioa ::15 €

'Maldetan sagarrak' liburua
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Edu Zelaieta eta Ibon Egañaren koordinaziopean osatutako liburua da Maldetan sagarrak. Euskal gatazka euskal literaturan. Bertan bildu dituzten lanak Udako Euskal Unibertsitateak euskal gatazka euskal literaturan gaiarekin 2005ean Miarritzen egin zuen ikastaroan entzun ahal izan ziren hitzaldietako batzuen moldapenak dira, Jokin Muñozen Bizia lo. Ohe azpia ez beste guztiak. Testu hori urte berean baina Iruñeko Hizkuntza Eskolan eskaini zuen Muñozek. Horrela bada, Maldetan sagarraken irakurleak aurkituko dituen ekarpenak hauexek dira: Muñozenaz gain, Itxaro Bordaren Bortizkeria, idazlea eta zenbait gai oraino; Harkaitz Canoren Mina eta artifizioa; Aingeru Epaltzaren Gure kontu triste hori (Gatazka ene begietan);. Hasier Etxeberriaren Alubioiaren jatorriaz (Telenobela baterako gaia); Mikel Hernández Abaituaren Literatura engaiaturantz rock & rollaren eskutik; Jon Benitoren Ibilbide ideologiko-poetikoa gatazkaren euskal poesian; Aritz Gorrotxategiren Nobela psikologikotik nobela etikora; Markos Zapiainek Harkaitz Canoren Pasaia Blues gai hartuta osatu duen Etakideen nahigabeko irudipenak. Transtorno beltza; eta Aitzpea Azkorbebeitiaren Euskal gatazka Joseba Sarrionandiaren testuen argitan.
Ibon Egaña
"Baina, ba ote ideologiarik gabeko idazle eta testurik?"

Zer aurrera dezakezu zuen lanaz?


Bada, sagarrondopera sagar bila abiatzen denak, hau da, liburu honen irakurketan erantzun erabatekoen bila abiatzen denak, ziurrenik saskia hutsik ez baina galdera gehiagoz beterik etxeratuko duela; izan ere, literatura, ideologia, politika, indarkeria eta antzeko kontzeptuak hizpide hartzean labainkorra den eremua ari gara zapaltzen.

Hamar sagar aipatzen dituzu liburuari egindako sarreran. Engaiamendua dugu haietariko bat...


Engaiamendua eta gatazkaren gaineko literatura. Gai bat solasgai hartu orduko bestera egin ohi da jauzi, eta alderantziz. Baina konpromisoa ulertzeko eta gauzatzeko bideak ere askotarikoak dira. Batak indarkeriaren aurrean hartu beharreko jarrera etikoarekin lotuko du bere literaturaren engaiamendua; besteak euskal idazleek “gure istorioak” kontatzeko duten obligazioa azalduko du; Azkorbebeitiak Sarrionaindiari atxiki zaizkion “poeta engaiatu” eta antzeko etiketenpean ezkutatzen den benetako diskurtsoa eta engaiamenduaren esanahia arakatzeari lotuko zaio...

Eta noski,ideologia da beste sagarretako bat.


Idazle “konprometituez” hitz egitean, berehala hartzen da hizpide ideologia, idazlearen aterpe ideologikoa. Engaiaturiko literaturak ideologiaren menpe eta haren zerbitzuko behar ote du egon? Bestela esanda, inor “engaiatutzat” jotzea ez ote ideologia zehatz bati lotuta dagoela markatzeko eta horregatik hura gutxiesteko bidea? Baina, ba ote ideologiarik gabeko idazle eta testurik? Horietan ere, idazle adina iritzi aurkituko du bilduman irakurleak.

Azkenak
Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Janaria sartzeko “10 orduko etenak” iragarri ditu Israelek, Gazan 100.000 haur desnutrizio arriskuan daudelako

"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Sendabelarrak oliotan

Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]


Eskuz eta banaka

Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]


Eguneraketa berriak daude