Makina bat kontu


Aldaketa klimatikoaren «2007 txostena»

Otsailaren 2an GIECeko (Klima Aldaketa Ikertzeko Gobernuarteko Aditu taldea) 400 adituk aldaketa klimatikoari buruz argitara emandako txostenean lehen aldiz, guztien adostasunarekin, azken 50 urteko berotze klimatikoaren errudun nagusia gizakia izan dela baieztatzen da.

Aditu-taldea 2001ean hasi zen txostenak argitaratzen eta, urtez urte, erabili dituzten analisirako tresnak hobetzen joan dira.
Honatx txosteneko daturik aipagarrienak:

- Azken hamabi urteetatik hamaika izan dira 1850etik neurtutako urterik beroenak.

- Atmosfera osoko tenperaturen igoera lurrazalekoen antzekoa da.

- Itsasoetako batez besteko tenperatura hazi egin da 3000 metroko hondoetan barne. Eta horren eraginez itsas maila 1,8 mm hazi da 1961 eta 2003 urteen artean.

- Glaziar eta izotz-guneen azalera gutxitu egin da planeta guztian.

- Karbono dioxido eta metanoaren kontzentrazioak azken 650.000 urteetako handienak dira. Industrializazio aurreko garaian karbono dioxido kontzentrazioa 280 ppm (milioika partikuletatik hainbeste) zen; 2005ean 379 ppm-koa.

- Atmosferako karbono dioxido hazkundea azken hamar urteotan areagotu egin da erregai fosilen erabileragatik eta lurren ustiapen eragatik.

- Groenlandian eta Antarktikoan egindako azterketa paleoklimatikoen bidez baieztatu da XX. mendeko bigarren erdiko berotzea ezohikoa dela azken 1.300 urteekin alderatuz.

Berotzearen eragilea gizakia izateko %90eko aukera dago GIECen arabera. Horratx XXI. menderako egin dituzten iragarpenak, beti ere egun dagoen emisio maila mantendu edo hazten bada:

- Lurreko tenperatura 1,8°C eta 4°C artean haziko da.

- Itsasoen maila 18 eta 59 cm artean igoko da.

- Orohar lur altuak eta latitude altuetako lurrak jasango dituzte aldaketa handienak.

- Latitude baxuagoetan euriteak ugarituko dira.

- Itsasoetako korronte naturalak ez dira desagertuko, baina aldaketak gerta daitezke bai abiaduran bai ibilbideetan.

- Berotzearen aurkako neurriak indarrean jarri arren berotzea mantendu egingo da. Eta aldaketa positiboak, ematekotan, oso motel gertatuko dira. Sortu dugun dinamikak inertzia izugarria duenez oso nekeza izango da joera itzularaztea.


Azkenak
2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea

IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.

----------------------------------------------------
 
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]

Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Non daude kaparrak?

Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]


“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada

Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?

Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Eguneraketa berriak daude