Makina bat kontu


CO2 isurketak beherantz?

Kyotoko protokoloari kasu eginez Europako Komisioak (EK) hamar estaturi 2008-2012 bitarterako iragarritako CO2 isurketa kuotak birbegiratzea agindu die. Isurketa kuoten plan nazionala (IKPN) Europako Komisioak sortutako sistema da eta aurten hasita 2012 bitartean %8 txikitu nahi da CO2 isurketa. Industriak negozia ditzake bere kuotak estatu bakoitzaren kuoten barnean, nolabait esatearren, enpresa batek eros dezake kuota bat bere produkzioak izan dezakeen beharren arabera.

EKk kuotak 2005ekoetatik %7 jaistea agindu die arestian aipatu estatuei. Harrigarria badirudi ere, 2005ean isuri zena iragarritakoa baino txikiagoa izan zen eta jaitsiera hau ez zuten estatuek islatu, hurrengo urteetarako iragarritako kuotetan.

Esan bezala hamar dira beren kuotak bidali dituzten estatuak, hauexek: Alemania, Grezia, Irlanda, Letonia, Lituania, Luxenburgo, Malta, Erresuma Batua, Eslovakia eta Suedia. Frantziak azkeneko unean erretiratu zuen bere proposamena, onarturik izango ez zela jakitean eta berandu dabiltzanei, hots, Austria, Danimarka, Espainia, Hungaria, Italia eta Txekiar Errepublika, zigor-prozedurak zabaldu zaizkie.


Montzoiak gero eta gogorragoak Indian

Indiako Puna-n dagoen Meteorologia Tropikalaren Institutuko ikerlari batek Bhupendra Goswami-ren zuzendaritzapean 1951 eta 2000. urteen artean montzoi garaietako euriteak aztertu dituzte.

Era orokorrean eurite arinak edo ez oso gogorrak beherantz egin dutela ikusten da, nahiz eta urteko euri-kopurua mantendu egin den; beraz, euri gogorrek edo euri-jasek egin dute gora. Egunean 100 eta 150 litro ur bota duten euriteek hamarkada bakoitzean %10 egin dute gora eta eguneko 150 litro ur utzi dituzten euriteek bikoiztu egin dira tarte horretan bertan.

50 urteko epea adierazgarria da oso ondorioak ateratzen hasteko, jakina baita zientziak denbora behar izaten duela baieztapenak egin ahal izateko. Hortaz, berotegi-efektuaren eragina ote da euri-erregimenaren aldaketa?

Ozeano indiarra berotzen ari da bete ozeanoen antzera, baina montzoietan eragiten duen faktore asko dagoenez, ziurren goizegi izango da behin-betiko baieztapenak egiteko.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude