Berri onak

Behingoagatik, euskararekin loturiko albiste bikaina daukagu Nafarroan: Euskararen Foru Legearen araberako eremu ez euskalduneko ikastolak dagoeneko legezkoak dira. Legeztatzeko protokoloa ekainaren 30ean sinatu zuten Nafarroako Ikastolen Elkarteak eta Foru Gobernuak, baina erabakia ez da azaldu Nafarroako Aldizkari Ofizialean azaroaren 13ra arte. Hil bereko 27an, gobernuak ikastola legeztatu berrien finantzaziorako legea onartu du: datozen bost urteetan, 8,8 milioi euro jasoko dituzte.

Berria, berriz diot, bikaina da. Eremu ez euskalduneko irakaskuntza publikoan ezin da euskarazko D eredua eskaini. Hartara, ikastolak dira euskaraz ikasteko bide bakarra. Vianako Erentzun, Tuterako Argia, Lodosa eta Sartagudako Ibaialde, Irunberriko Arangoiti ikastolek bi hamarkada eman dituzte astolen Elkarteak eta Foru Gobernuak, baina erabakia ez da azaldu Nafarroako Aldizkari Ofizialean azaroaren 13ra arte. Hil bereko 27an, gobernuak ikastola legeztatu berrien finantzaziorako legea onartu du: datozen bost urteetan, 8,8 milioi euro jasoko dituzte.

Hirugarrenez diot: notizia bikaina da. Haatik, hedabide euskaldunetan, komunikabide euskaltzaleetan, ez du oihartzun handiegirik izan. Ikastolek beraiek ospakizun isilak egin dituzte. Azalpena erraza da: guztiek uste dute UPN-CDNko Gobernuak hauteskundeetara begira egin duen urratsa dela. Abiaburuan, erabat ados. Argi dago bozetara begira ari direla. Horren argi ez dakusadana da hori ezkutatu behar ote den, hori bera ere albiste itzela baita. Berri zoragarria da UPNk eta CDNk hauteskundeetara begirako keinu moduan euskararen alde egitea.

Ezin dugu ahantzi azken bi hauteskundeen atarian, erregionalistek hain justu kontrako bidea segitu dutela. Azken bi legegintzaldietan, Aurelio Artetaren zein Victor Manuel Arbeloaren iritzi artikulu pozoitsuen hariekin, hizkuntza politikaren inguruko diskurtso eta politika xenofoboa ehundu dute. Eta euskararen aurkako jarrera hori haien hauteskunde egitarauaren ikur nagusietakotzat ibili dute, horrek botoak ematen zituelakoan.

Orain, aldiz, bira kopernikarra egin dute, boterea galtzearen beldur. Hau da, orain uste dute euskararen aurka aritzeak ez duela botorik ematen. Aitzitik, botoak ken diezazkiokeela iritzi diote. Oinarri sendorik badute horretarako: Ikertalde enpresak Foru Gobernuarentzat Iruñerrian egindako inkesta soziolinguistikoaren arabera, herritarren %65ek uste dute Administrazioak euskara sustatzeko neurri gehiago hartu behar dituela. Euskararen Legearen araberako Iruñerriko eremu ez euskalduneko herrietan -Noainen, Elortzen, Arangurenen, Galarren eta Beriainen- herritarren %71ak eremu mistora pasatu nahi du, haien eskoletan D eredua eskain dadin, errotulazioak elebiz egin daitezen, zerbitzu publikoak euskaraz ere eskain daitezen.

Euskaldunak ikusiezin bihurtu nahi izan gaituzte. Euskara erdaldunentzat baztertzailea dela esan dute. Oposizioetan euskararen balioa hutsaren hurrengo bilakatu dute. Euskara bide ikurretatik desagerrarazi dute. Irakaskuntzan hamaika traba jarri dituzte, euskarazko ereduak irudi gatazkatsua eskain dezan. Eta, horren guztiaren ondotik, jabetu dira herritarrek, oraindik orain, euskararen pertzepzio positiboa dutela, euskara maite dutela. Nire uste apalean, albiste bikain, zoragarri, itzela da, zabaldu beharrekoa, ospatu beharrekoa.

Behingoagatik berri onak dauzkagun honetan, probetxa dezagun nafar euskaldunok, eta bereziki Nafarroan euskalgintzan dihardugunok, gure diskurtsoak eta estrategiak aztertzeko, zorrozteko. Lan handia eta ona egin da. Baina akatsik ere izan da. Baten bat, kalibre mardul samarrekoa. Utz ditzagun jarrera oldarkor eta maximalistak bazterrean. Ikas dezagun erdaldunengana enpatiaz hurbiltzen. Prestigia dezagun gure hizkuntza. Erakuts diezaiegun zer galtzen duten euskara ez jakinda. Eta ez dezagun sala gure senide, lagun, auzoko, lankide erdalduna diglosia-zapaltzailearen-eragile-nagusi-kabroi moduan.


Azkenak
AEBek eta Txinak adostu dute hiru hilabetez elkarri muga zergak %115 murriztea

Akordioa asteazkenean sartuko da indarrean; haren ondorioz, AEBek %30eraino jaitsiko die ordaindu beharreko muga zerga produktu txinatarrei eta Txinak %10eraino estatubatuarrei.


2025-05-12 | Euskal Irratiak
“Errientaren apartamentua ikasgelaren gainean zenez, ikaslea hara eraman eta bortxatzen zuen”

Donibane Garazi inguruko herri ttipi batean sortua da Bea, eta 1970eko hamarkadan ondoko eskola publiko batean ikusi zituen bortizkeria, sexu eraso eta bortxaketak salatu dizkigu. Irakasleak eragiten zizkiela tratu horiek ama eskolako eta lehen mailako haurrei, mutikoak bortizki... [+]


Ukrainaren aliatuek zigorrekin mehatxu egin diote Errusiari, 30 eguneko su etena onartu ezean

Ukrainaren Europako aliatuak Zelenskirekin bildu dira, eta menia astelehen honetan indarrean jartzea proposatu dute, Errusiak jada ezezkoa eman badu ere. Boluntarioen koalizioko agintariek azpimarratu dute garrantzitsua dela Ukrainari laguntza militarra ematen jarraitzea,... [+]


2025-05-12 | Sustatu
Proiektu deialdia (Euskarabildua): teknologia burujabetza ardatz duten ekimenak

"Teknologia burujabea Euskal Herrian? Zure proiektua ezagutu nahi dugu!": horrela egin du deia Euskarabildua jardunaldiaren antolakuntzak hurrengo ediziorako proposamen eskea eginez. "Azaroan Euskarabildua jardunaldiaren 14. edizioa ospatuko da eta Euskal... [+]


2025-05-12 | ARGIA
Mobilizatzeko deia egin du Seaskak maiatzaren 23rako, agintariei “baliabideak eta errespetua” eskatzeko

Frantziako Hezkuntza Ministerioak oraindik ez dio Seaskari argitu hurrengo urtean zenbat ikasgela eta irakasle izango dituen. Hori dela eta Baionako kaleak betetzera deitu dituzte guraso eta euskaltzaleak. Igandean, Herri Urratsera milaka lagun hurbildu dira beste urte batez,... [+]


Enpresari bat atxilotu du Ertzaintzak paperik gabeko langileak esplotatzea egotzita

Ikerketa urtarrilean abiatu zuen Ertzaintzak, biktimetako batek Gizarte Segurantzan laguntza eskatu ostean. Nahiz eta egunero hamar ordu baino gehiagoz lan egin "ez zuen nahikoa baliabiderik, ezta jateko ere". Ondorioz, zuntz optikoa instalatzen zuen enpresa bateko burua... [+]


PKK-k desegin eta borroka armatua utziko duela iragarri du, lau hamarkadako bidearen ostean

Antolakunde armatu kurduak bere 12. kongresuan hartu du erabakia, Abdullah Öcalan buruzagi historikoak otsailean eginiko eskaerari jarraituta. 1984an abiatu zuen PKK-k Turkiaren aurkako borroka armatua, eta Nazio Batuen Erakundearen arabera 45.000 hildako inguru eragin ditu... [+]


analisia |
Ez, antisionismoa ez da antisemitismoa

“Gazako sarraskiak gerra gertaerak dira, eta erruduna Hamas da. (...) Ez dut inondik inora lotsagorritu beharrik borrokak eramateko Israelen moldeaz. (...) Denak poztuko lirateke Israelek lana bukatuko balu”. Haïm Korsiaren hitzak dira, Frantziako Rabbi... [+]


“Postmodernitatearen ezaugarria da dena zalantzan jartzea”

Errealitatea ipini dute zalantzan Imanol Alvarezek eta Iñigo Martinezek podcastaren bosgarren atalean... eta, errealitatea da, saioaren laburpena den artikulu hau, solasaldiko gogoetak brotxa lodiz jasotzera baino ez dela heldu.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


Gorrotoa, arrazakeria eta xenofobia postontzietan banatuz

Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]


Euskal armagintza industria eztabaidagai (IV)
Moldaketa eraldatzailea

Aurreko artikulua amaitzeko, Euskal Herriko xahuketa eta gerrarako ekoizpenaren inguruan (EHXGE, edo industria militarra) hitz egiten denean Zedarriak eta Eusko Jaurlaritzak jorratu nahi ez duten helburu bat jarri genuen mahai gainean: Euskal Herrian egindako... [+]


Eguneraketa berriak daude