Txarli Prieto: «Hemen araua Konstituzioa da, eta anormala terrorismoa»


2006ko azaroaren 19an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
"2004tik politika zeharo aldatu da. Aznarrek autonomia erkidegoekin politika egiteari uko egin zion. Zapaterok aldiz, politikaren aterkia zabaldu du eta nazionalistak eta ez nazionalistak sartzen gara bertan. Eta hobe PP sartuko balitz ere! Euskaldunok aurpegira begiratzeko aukera bat eman behar diogu elkarri denboraldi batez. Bizi dugun drama ikaragarria gainditu behar dugu, bakea lortu, eta gero bakoitzak nahi duena defenda dezala, baina demokrazian", esan digu Arabako Diputaziorako hautagai sozialistak.

Kataluniako hausteskundeak iragan dira. Nola atera dira hauetatik PSC, Zapatero eta Alderdi Sozialista oro har?
Emaitzak ez dira sozialistek espero genituenak, baina ez ditzagun gauzak muturrera eramanda interpretatu. Zapaterok emaitzak kontuan hartu ditu, ziur, berealdiko eragina dutelako alderdian. Alegia, Zapatero kezkatuta dago, ni nagoen bezalatsu. Gizarte sektore batek dei moduko bat egin dio Montillari, eta oro har Alderdi Sozialistari. Zigorra jaso dugu, baina bigarren indarra gara. PSC alderdi aitzindaria da Katalunian eta bertako politika lideratuko du legealdi honetan, gobernuan izango da eta Jose Montilla presidente ziur asko ere.

Euskal Herrira etorriz. Zertan dago bake prozesua: blokeatuta, geldituta...?
Patxi Lopezek esan bezala «prozesua geldituta dago». Bake prozesua geldirik dago biolentzia mota oro gelditu ez delako, horretarako konpromisoak hartu zituztenek ez dituztelako bete. ETAk bere kautan hartu zuen konpromisoa ez du bete. Halaber, ezker abertzaleak bere burua legalizatzeko konpromisoa hartu zuen, bere buruzagiek horrela adierazi zuten: Iñigo Iruinek esandakoa hemerotekan begiratzea besterik ez dago, alderdi berriaren estatutuak prest zeuzkatela elkarte erregistroan aurkezteko esan zuen. Baina ez dute egin. Alabaina, Arnaldo Otegik Radio Euskadin gaur [azaroak 3] egin dituen adierazpenekin norabide hau aldatu nahian ari direla dirudi...

PSEk Arnaldo Otegiren adierazpenak ontzat hartu ohi ditu edo Batasuneko beste liderren adierazpenen aldean bereak hobesten dituela ematen du.
Dirudienez, rol banaketa egina dute ezker abertzalean. Pernando Barrena edo Joseba Permach modu oso erradikalean mintzatu ohi dira, eskaera zorrotzak egiten dituzte, oso errebindikagarriak. Otegik berriz zuhurtasuna eta baikortasuna helarazi ohi ditu, aukerak aprobetxatu behar direla azpimarratuz. Baina ez dezagun gure burua engaina, alderdi bakoitzak ekipoan jokatzen du, finean, batek eta besteak dioena batu eta osotasunean aztertu behar da. Finean eta funtsean ez dute biolentzia gaitzesten eta ez dute ere legalizatzeko urratsik eman.

Otegik zerbait berria adierazi al du Batasunaren legalizazioari dagokionez?
Otegik dioenez, legalizazioa akats bat izan liteke, baldin eta justiziak beren eskaera atzera botako balu, arazoa are handiagoa bihurtu litekeelako. Otegik beste semantika bat darabil, Batasunaren jarrera eta egoera leuntzeko ñabardurak erabiltzen ditu. Alegia, ez da berdin Otegik «Batasuna legalizatzeko alderdi politikoen legea bertan behera utzi behar da» esatea edo «legalizatzen bagara ez gaitezela berriz ere legez kanpo utzi» esatea.

Konpromisoak direla eta ez direla, sozialistek ere ez dituzuela konpromisoak bete dio Batasunak.
Nahi adina espekulatu dezakegu ezkutuan -omen eta uste- denari buruz. Baina hemen denon begi-bistan dagoena -edo zegoena- hauxe da: ETAren su-etena. Zapaterok ETArekin elkarrizketa hasteko egoera egiaztatu behar zuela esan zuen publikoki, eta paraleloki, demokraziaren arauen barnean, ezker abertzalea legalizatzeko alderdien arteko elkarrizketa eskaini zuen. Ez dago besterik.

Kontua -ustez edo omen- alderdien mahaia osatzea da, nola osatu da koska, antza.
Bai, baina alderdien mahaia osatzeko alderdiek demokratikoak izan behar dute.

Hori al da korapilo gordiarra edo bestelakorik al dago?
Korapilo gordiarra da alderdien legea onartzea, lege horrek ez dio inori bere ideiak defendatzea galarazten. ERCk independentzia defendatzen du eta Kataluniako Gobernuan egon da. Oso erraza da ulertzen, alderdi politikoek demokrazian aritu behar dute eta delitua kondenatu. Batasunak politikan aritu nahi duela dio orain, bikain, hori da apustua eta helburua uneon, horretarako ari gara lanean, baina ageri denez, ezker abertzaleak bere helburuak lortzeko besteok ez ditugun bermeak eskatzen ditu.

Hala nola...
Batasunak alderdi nazionalista batek eska dezakeen independentzia eskatzen du, baina aldarrikapen hori ez dugu besteok zertan onartu behar.

Autodeterminazioaren eskubidea da korapilo gordiarra beraz.
Debate hori faltsua da. Autodeterminazio eskubidea, gure kasuan, nazionalistek autodeterminatzeko nahi duten eskubidea da. Baina gure egoera ez da herri kolonizatu edota inbaditu batena. Autodeterminazio eskubidea kasu horietan, nazioarteko zuzenbideak zehazten duenez, ezberdina da. Nazionalistek Totum revolutum bat egiten dute ordea, eta beren interpretazioaren arabera erabiltzen dute. Hemen erabakitzeko eskubidea demokraziaren markoan lantzen dugu egunero.

Bake prozesuan kontsultak leku izan lezake orduan.
Hara, niri paella gustatzen zait, baina ganba, oilaskoa eta piperra bakoitza bere tokian gustatzen zaizkit, eta ez dena nahas-mahasean. Hau da, kontsulta edota euskal erabakitzeko esparru delako nahas-mahas hori kultura nazionalistak asmatua da. Hemen araua Konstituzioa da, araua ez dena eta anormala dena terrorismoa da.


Baina antza, demokraziarako trantsizioan lortu ez zen normaltasuna gauzatu nahian ari zarete orain alderdiak.
Ea bada, espainiarren gehiengoaren arabera trantsizioa demokrazian bizitzeko gauzatu zen. 1977an amnistia izan zen berriro hutsetik hasteko. Terrorismoan aritu ziren batzuk demokraziari lotu zitzaizkion, beste batzuek hiltzen segitu zuten. Guk hori bukatzea nahi dugu, eta bukatutakoan, bakoitzak bere xedeak politikoki defendatzeko aukera izatea.

Arabako diputatu nagusia izateko hautagaia zara. Nola aurreikusten duzu kargura heltzeko bidea?
Araba lurralde dibertsoa izaki, aniztasunaren errespetuan eraiki behar dugu elkarbizitza eta jarduera politikoa. Bi joera arriskutsu daude ordea. Batetik, PPk bultzatzen duena; arabarron pentsamendua uniformatu nahi duena, euskaltasunaren aurkako gurutzada muntatzeko prest legoke PP. Bestetik, EAJren edota euskal nazionalismoaren nahia dago: Araba nazionalistagoa bihurtzea, alegia. Arabak ez du ez bata ez bestearen joera nagusitzea nahi, ezta sozialistarena ere esklusiboki. Gobernatzeko modu berria behar dugu, ideologia bakoitza bere tokian izanda, denon arteko elkarlana sustatuko duen gobernua. Erabaki politiko bakoitzaren arabera eroso edo deseroso senti gaitezke, baina ezin dena da batek bestea gogoz kontra bere posizio politiko, kultural eta ekonomikoetara eraman nahi izatea. Alderdi Sozialista da egun malgutasuna eskaini dezakeena, gobernatu dezaketen beste bi alderdiek, PPk eta EAJk, ez dute jarrera hori lantzen.

Politika konkretuetan nola dago Araba?
Foru Aldundiko Gobernuaren jardueratik begiratuta, garapen sozial, kultural eta ekonomikoari dagokionean Araba EAEn atzeratuta dago. Eusko Jaurlaritzak Aldundiko PPren Gobernua arerio gisa hartu baitu eta alderdikeriaz jokatu. Egia da, PPk ez du deus erraztu, denen aurka dago, elkarrizketa zailtzen du, baina honek ez du traba izan behar Jaurlaritzak udal arabarrak hobeto finantzatzeko, larrialdi sozialean baliabide gehiago erabiltzeko, besteak beste. Esaterako, Gasteiz-Eibar autobidea egiteko zorretan sartu gara arabarrok, Jaurlaritza finantzako banku kontu korrontetan denon diruari etekina ateratzen ari zaion bitartean.

PSEk Eusko Legebiltzarreko aurrekontuak babestu zituen iaz, EAJk Espainiako Kongresukoak babestu ditu aurten.
EAJk Estatuko aurrekontu orokorrak sostengatzen ditu bereziki bi gauza lortu dituelako: inbertsioa sustatzeko partida bat eta ekimen politikoak finantzatzeko kupoaren konpentsazioa. EAJren eta Espainiako Gobernuaren arteko akordioek osagai politikoak izaten dituzte, baita ekonomikoak ere.

PSEk berriz, EAEko aurrekontuetan zer egingo ote du?
Gauza bera ziur aski. Aurrekontu partida asko sostengatuko ditu, baina gure programaren jitearekin.


Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude