Normaltasun beldurgarria


2006ko azaroaren 05ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Iruñeko Euskalerria Irratia irrati ona da. Are gehiago, nire subjektibitate guztiz subjektiboa aske utziko banu, hamaika lore eta laudorio idazten ahalko nituzke hasierako esaldi epel horren ordez. Baina gaurko helburua koipea ematea ez izaki, erran dezagun, gutxieneko adostasuna erdieste aldera, Euskalerria Irratia ez dela inguruko bertze edozein irrati baino makurragoa, eta badela batzuk baino hobea. Baina Euskalerria Irratiak, bertze edozein irratik eskaintzen duenarekin batera, Iruñeko gainerako irratiek eskaintzen ez duten -gutienez- gauza bat eskaintzen dio egunero Iruñerriko euskal komunitateari: irratia egunero euskaraz aditzeko aukera. Normaltasuna, alegia.

Izan ere, egunero irratia pizteko keinu xume horretan badira tasun gehiago -euskaltzaletasun, abertzaletasun, euskalduntasun, irakurleak nahiago duena aukera dezala-, ikusgarriago, ozenago eta nabarmenago ageri ohi zaizkigun bertze zenbait keinu eta jarreratan baino. Anitzez txikiagoak baitira abertzale edota euskaltzale sutsua izateko gutxieneko eskakizunak, irrati entzule arrunta izatekoak baino. Balizko asmoetatik urrun, gure egunerokotasunean txertatzen den praktika da irratia entzutearena, eta unean uneko informazioa euskaraz jasotzearena, kirolari buruz, politikari buruz edo futbolari buruz.

Futbola sobera interesatzen ez bazait ere -ez irratian eta ez bertze inon-, hondar egunotan futbolarekin hala edo nola loturiko berri batek atentzioa eman dit. Futbola aitzakia hartuta, bake prozesuari buruzko gogoeta politak eskaini zituzten Berrian Joseba Zulaikak eta Jokin Muñozek. Lehenbizikoaren ustez, euskal abertzaleek Zarraren antzera jokatu beharko lukete, eta arerioari gol guziak sartzeari uko egin; Jokin Muñozek, berriz, partidak irauteak nori egiten dion mesede galdetu ondoren, Bolañoren autogola proposatzen zuen eredu.

Kirol ederra da futbola, eta eragin handia du gure gizarteetan. Guztietan erran nahi baita, baita Euskal Herrian ere: Euskal Selekzioa aurrera ateratzeko argudioak aditu bertzerik ez dago. Eta, goitian erran bezala, futbolzale ez izan arren, ongi iduritzen zait hori guzia. Hala ere, futbolaren pisua eta garrantzia aitortuta ere, nik ez nituzke nire esperantzak soil-soilik futbolean paratuko. Begira, bertzenaz, zer gertatu den Espainian: futbol selekzioak porrotak baizik ez ditu lortu, eta hondarrean saskibaloi selekzioak eraman ditu dominak eta ohoreak. Edonola ere, atsekabeak bertzerik ekarri ez arren, iduri du futbolak kiroletan errege izaten segituko duela, eta ez da harritzeko modukoa. Futbolean dena baita ikusgarri, dena ohiz kanpokoa, dena erabakigarri: mendeko edo milurteko partida astero jokatzen da. Eta, neurri berean, futbolean dena dago neurtua, dena arautua, dena kontrolatua. Ikuskizun handienetan bezala -Oscar emanaldietan bezala, errate baterako-, aitzinetik prestaturiko gidoi baten arabera gertatzen da dena: buruzagien adierazpen gartsuak, jokalarien arriskurik gabeko estrategiak, hooliganen jokoz kanpoko ekintza gaitzesgarriak -eta gaitzetsiak, gidoi berberari jarraiki-. Gure eguneroko bizitzatik ateratzen gaituen kirola da futbola, baina haren burrunbaren erdian uste dut betiko errepikapena dela, eta ez sorpresa, ikusleak balioesten duena.

Horregatik, politikaren ligan hamaikagarren aldiz mendeko edo milurteko partida jokatzen ari garen honetan, ez da harritzekoa entrenatzaileak zaleak berotzen ibiltzea. Horretan, aspalditik idatzitako gidoi bati jarraitu baino ez diote egiten. Partidak ustekabeko bukaera izan zezan, ustekabeko pausoren bat egin beharko lukete, dela Zarraren ukazioa, dela Bolañoren autogola. Bitartean, nik ere, futbolzale ez izanagatik, partidan jarriko dut arreta, baina sobera larritu gabe. Ez ditut albistegiak betetzen dituzten txapelketa handi horiek sobera gustuko. Aukeran, eguneroko praktika xumeak ditut nahiago, telebistan agertzen ez diren horietarikoak. Arautu gabeak, kontrolatu gabeak, horiexek dira, nire ustez, gure agintari batzuk nerbiosten dituztenak. Normaltasun batzuendako beldurgarria ekartzen dutenak. Adibidez, irratia entzutea. Naski horregatik ez diote Euskalerria Irratiari lizentziarik ematen.


Azkenak
Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


Ezusteko bila

Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


Eguneraketa berriak daude