Makina bat kontu

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Saturnoko irudi eder bat baino gehiago

Saturnoren eta bere eraztunen irudi eta argazkiak askotan ikusi izan ditugu telebista edota aldizkarietan. Hala ere, zutabe honen eskuinera aurkezten duguna berezia da. Hona hemen argazki honen historia txikia.

Iragandako irailaren erdialdean Cassini zundak ia 12 ordu egin zituen Saturnoren itzalpean. Orain arte ez da inoiz hainbeste denbora igaro Saturnoren itzalpean eta egoera honek aukera eman zuen hainbat saiakera egin ahal izateko. Une horretan zunda Saturnotik 2,2 milioi kilometrora zegoen eta diametroa 1 eta 10 mikrometro artekoa zuten partikulak ikusteko aukera izan zen. Halaber, bi eraztun berri detektatu ziren, bat Epimeteo eta Janus ilargi txikiek orbitatzen dutena eta bestea kometa edo meteoritoren baten artean gertutako talkaren eraginez sortutakoa.

Gainera, eraztunen artean dauden kolore desberdintasunak oso ongi ikusi ziren eta hau eraztunak osatzen dituzten partikulak desberdinak direlako da. y


Taula periodikoko elementurik astunena?

Errusiako Doubna-n dagoen Ikerketa Nuklearreko Institutuko Youri Organessian ikerlariak zuzendutako ekipoa munduan dagoen ospetsuena da elementu berrien aurkikuntzan.

Hil honen hasieran Physical Review C aldizkarian argitara eman zituzten egindako ikerketekin lortutako azken emaitzak. Bertan diotenez 118. elementua topatu dute eta antza orain arte aurkitutako elementurik astunena da. Elementuen pisua atomoen gunean dagoen protoi kopuruak adierazten du. Orain arte uranioa zen astunena bere gunean 92 protoi baititu, baina 118 izena duen elementu honek protoi gehiago ditu bere gunean. Elementu hau lortu ahal izateko oso erradioaktiboa den Californium elementua bonbardatu dute eta emaitzak ekipo estatubatuar baten esku utzi dituzte, hauek baieztatu ditzaten.

118 elementuak segundo baten milarena baino gutxiago iraun du, berehala desintegratu baita, baina denbora horretan hiru atomo existitu izan zirela frogatu da.

Ikerlari hauen hurrengo erronka topatzen ari diren elementu berrien egonkortasuna bermatzea da, erabilpen industrialetarako iraupena ezinbesteko baldintza baita. Esan gabe doa materialgintzan iraultza ekarriko luketela material berriek bai malgutasunean, bai gogortasunean, eta abar.


Azkenak
Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


2025-09-04 | El Salto | El Salto
Genoako portuko zamaketariek Israelerako bidalketak blokeatuko dituzte, sionistek elkartasun ontzidiari eraso eginez gero

2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.


Espainiako Vueltako Bilboko etapa geldiarazi dute Israelen aurkako protestek, eta ez dira helmugara iritsi

Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]


Jerusalemgo tranbiaren proiektuaz “gogoeta etikoa" eskatu dio CAFi Pradales lehendakariak

Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.


Analisia |Txiki eta Otaegi, fusilamenduaren 50. urteurrena
2025: Egiaren Ministerioa

Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


2025-09-03 | ARGIA
Baionako Atalante zinema-ohia jarduera politiko eta kulturalerako okupatu du Kontseilu Sozialistak

Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.


Euskalduntze prozesu osoa doakoa izateko pausoak eskatu ditu AEK-k

Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.


2025-09-03 | ARGIA
Israel-Premier Tech txirrindulari taldearen aurkako protestek Vueltaren Nafarroako etapa hartu dute

“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.


Venezuelak gezurtatu egin du AEBek ontzi baten aurka egindako erasoa

Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]


Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua:
“Jaurlaritzarena zehaztasunik eta daturik gabeko txosten politikoa da”

Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]


Analisia |Txiki eta Otaegi, fusilamenduaren 50. urteurrena
2025: Egiaren Ministerioa

Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]


Eguneraketa berriak daude