India pikoa


2006ko urriaren 01an

Landareak ekarri eta eraman, etorri eta joan. Etengabe aldatzen ari da gure ingurunea. Horixe da paisaia, natura bera eta gizakiok sortzen dugunaren arteko elkar eraginaren ondoz ondoko atergabeko aldaketa.

Aldaketa hauek era askotakoak dira. Ezagunenak guk geuk landareak ekarri eta eramanez egindakoak. Adibidez, India aberatsaren bila joan eta tartean topatutako lurralde guztietatik ekarritako landareak hor ditugu: indaba edo indirarra (Phaseolus vulgaris), Indi gaztaina (Aesculus hippocastanum), India pikoa (Opuntia ficus-indica)... Animaliatan antzera: indioilarra, indianoa, eta abar.

Naturan bertan gertatzen diren gorabeherek ere paisaiaren aldaketak dakartzate. Lurraren ezaugarrien edo klimaren aldaketek azkar eragiten dute landare komunitateetan. Azken urteotan, esaterako, klima berotzen eta lehortzen ari da. Ondorioz, baldintza hauetara hobeto egokitzen diren landareak nagusitzen ari dira.

Landare jende honen artekoa dugu aipatutako India pikoa. Kaktus bat da eta piko itxurako fruituak ematen ditu. Ameriketatik ekarria, bero lehorraren gonapean ederki zabaltzen ari da Mediterraneoan zehar. Landareek hazteko nahitaezkoa duten aireko karbono dioxidoa, CO2, bereganatzeko bide berezi bat erabiltzen du India pikoak, beste landare gehienek baino ondotxo ur gutxiago erabiliz. Fruta dendatan tarteka ikusten dira sasi-piko hauek, urrutiko Hegoafrika, Kolonbia eta Brasilgoez gain auzoko Korsika, Sizilia, Sardinia, Algeria, Maroko eta tunisiarrak. Zergatik deitzen ote diote frantsestuek figue de Barbarie? Inmigranteen bidetik kolonizatzaile datorrelako, arantzaduna delako...


ASTEKARIA
2006ko urriaren 01a
Azoka
Azkenak
Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]


Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.


Eguneraketa berriak daude