Joxemari Urteaga: «Lan hau gazteentzat idatzi dut, 12tik 112 urte bitartekoentzat!»


2006ko irailaren 03an
Zure azken lan hau gazteei zuzendua al dago?
Idazten hasi aurretik ere oso argi neukan Diamantezko mirariarekin zer nahi nuen eta norentzat izango zen. Bai, gazteentzat idatzi dut, 12tik 112 urte bitartekoentzat! Izan ere, nigan eragin handia izan dute abentura liburuek, irakurle bihurtu naute.

300 urte atzera egin duzu. Lan nekeza izan al da?
Atzera egiteak, noski, dokumentazio lana eskatzen du, hanka sartze larregirik egin nahi ez bada. Baina, egia esan, ez zait batere nekeza egin, gustatzen zaidan gaia baita. Dokumentazio asko dago eta erruz irakurri behar izan dut, azkenean lauzpabost pintzeladarekin paisaia margotzeko, ezin baituzu ikasitako guztia erabili. Bestalde, pertsonaia historikoak ere badira nobelan: Martin Aldia, Bernat Elhuyar eta Batis Egurrola protagonista nagusiak, esate baterako. Baina historia, askotan, fikzioa da. Beraz, fikzioak ere historia darabil istorioen iturri.

Galegozko esaldiak ere tartekatu dituzu.
Bidaia da nobela iniziatiko honen abenturaren ardatza. Galizia aldera doaz Donejakue bidetik. Arriskuz betetako bidea zen, erromesak, ostatuak, lapurretak, «fede-tratuak» aurkituko dituzte. Baina Galiziarako bidaia denez, galegoak ere protagonista dira, eta eurek galegoz egiten dute; euren hizkuntzak agertu beharra zeukan. Esaldi txikiak jarri ditut, ondo ulertzeko modukoak. Bidaiariek beti ikasi dituzte hizkuntzak, eta garai hartan ere baziren berea ez beste hizkuntzak ulertzen zituztenak. Hala, Diamantezko mirarian euskaraz eta galegoz egiten dute hemengo eta hango zenbait pertsonaiek. Baina horren zergatia nobela irakurtzean jakiten da.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Diamantezko miraria
Joxemari Urteaga
Elkar
208 orrialde 12 euro


Joxemari Urteagaren abentura nobela historikoa

«Bidaia batek, betirako ez denean, bi bide izaten ditu: joanekoa eta etorrerakoa. Eta jakin ez zein den arriskutsuagoa», dio Joxemari Urteagak XVIII. mendean kokatutako istorio honen pasarte batean. Protagonista nagusia Ondarroa sorterri duen hamar urteko mutikoa da. Lan istripu baten ondorioz aita galtzen duenean, seme nagusia izaki, Durangora bidaliko dute, beiragile jakintsu baten etxera, lanbidea ikas dezan. Baina ez dira hor amaituko mutikoak bizi behar izango dituen aldaketak. Izan ere, halako batean Galiziako mendebaldera joan behar izango du, zertara doan eta zer gerta dakiokeen jakin gabe. Jaunen arteko gatazkak, handinahikeria, botere borroka, alkimia eta misterioa nahasten ditu Diamantezko mirarian. Eta jakina, maitasuna ere bai. Zenbait pertsonaia Joxemari Urteagak egiaztatutakoak dira. Adibidez, Martin Aldia, gaztetatik Ondarroatik irten eta kanpoan ibilia. Hamazortzi urterekin herriratu omen zen berriro, nola lortu zituen ezagutzen ez zen aberastasunen jabe. Beirategi handi bat eraiki ei zuen Ondarroan, eta Euskal Herri osoko zein Gaztelako etxe handi guztien hornitzaile izan omen zen. Nobelan agertzen den Margarita Beirasekin ezkondu zen.


Azkenak
Metro Bilbaok I-SEC Aviation Security enpresa isaraeldarrarekin sinatu duen kontratuaren aurkako kexak aurkeztu dituzte

Metro Bilbaok I-SEC Aviation Security S.L. segurtasun-enpresa kontratatu zuen apirilean. Horren aurrean, kexak aurkeztu dituzte dozenaka herritarrek Metro Bilbaoren bulegoetan, Bilbo-Palestina Herri Ekimena eta Nodo BDZ-Bizkaiak deituta.


48 eragile batu dira Donostian turistifikazioaren aurka antolatutako manifestaziora

BiziLagunEkin desazkunde turistikoaren aldeko Donostiako plataformak ekainaren 15erako deitu du manifestazioa. Turistifikazioa salatu eta hiri eredu alternatiboa aldarrikatuko dute.


2025-06-04 | Caitlin Johnstone
Analisia
Baliteke arratoiak genozidioaren itsasontzitik alde egiten hasi izana

Urtebete eta erdiz sarraski genozidak gauzatu ondoren, Erresuma Batuko zenbait hedabidetako kontseilu editorilek hitza hartu dute, bat-batean, Israel Gazan egiten den sarraskiaren aurka. Establishmenteko gizatxar mediatikoek aldaketa usaina hartu diote haizeari.


Asteazken goizean du desalojo eguna Gasteizko Korda espazioak, eta “erresistentzia” egitera deitu dute

Astelehenean bilera egin zuten gune okupatuko kudeatzaileek 21 Zabalgunea sozietate publikoko ordezkariekin, baina ez zuten inongo akordiorik lortu. Goizeko 8:00etatik aurrera Alde Zaharreko espaziora hurbildu eta erresistentzian parte hartzera deitu dituzte herritarrak.


Israelek janaria jasotzera joaten diren palestinarrak hiltzen jarraitzen du: 27 hil ditu asteartean, eta 90 zauritu

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, AEBek eta Israelek kontrolatzen dituzten laguntza humanitario banatzeko zentroetan 102 palestinar hil dituzte azken zortzi egunetan: "Gerra krimen beldurgarria da, nahita egindakoa eta behin eta berriz errepikatutakoa". Erasoa... [+]


Osakidetzak kargu hartu dio pediatra bati, hil zorian zegoen ume bat artatzeko ospitaleko baliabideak “lan ordutegitik kanpo” erabiltzeagatik

Faltan Botatzen Dugu plataformak eman du gertakariaren berri, eta zaintza aringarrien zerbitzuaren "egoera kritikoa" salatu du. Medikuak haren kontakizuna argitaratu du sare sozialetan, eta jakinarazi du lana utzi duela denbora batez: "Ezinezkoa zait baldintza... [+]


Analisia
Diruz konpondu dira “etxe barruko arazoak”

Urteroko oroimen eta sari banaketa ekitaldia egin du Ertzaintzak Arkautin, Eusko Jaurlaritzako agintarien parte hartzearekin. Duela bi urteko kronikatik aurtengora auziek edota gaiek berdintsuak izaten segitzen badute ere, nabarmena da begiratzeko moduak nola aldatu diren.


Bilboko epaitegi batek arrazoia eman dio ‘phishing’ biktima bati eta Santander bankua zigortu du

Kontsumitzaileen eskubideen defentsan, epaileek ebatzi dute bezeroak ez duela arduragabekeriaz jokatu eta bankuak 1.923 euro itzuli beharko dizkio biktimari.


Amnistia Legea konstituzionala dela ebatziko du Espainiako Auzitegi Konstituzionalak

PPk ezarritako helegiteari erantzunez, legearen testua ia bere osotasunean konstituzionala dela dio auzitegiaren ebazpen proposamenak. Hala ere, legea pertsona gutxi batzuentzat dela dioen argudioan arrazoia eman dio eta herritar guztiei aplikatzea proposatu du.


“Eskola txikiak, herri eta auzo txikiak, bizirik gaude, eta hori ospatzeko elkartuko gara”

Herri txikiak bizirik dauden eremuak direla eta bizirik jarraitzeko herriari begiratuko dion eskola gakoa dela aldarrikatuko dute, aurten ere, Gipuzkoako Eskola Txikien Festan. Ekainaren 8an ospatuko dute, igandean, Ezkio-Itsason, landa guneko herri txikiak hezkuntzarako zein... [+]


2025-06-03 | Mikel Aramendi
ANALISIA | Shangri-La 2025
Elkarrizketa eta harenga nekez etortzen dira bat

Asiako herrialde gehien-gehienak bertan izateak oso izaera eta giro berezia ematen diolako, eta hedabide-estaldura ere halakoa duelako, aparteko sona lortu du hogei urteren buruan IISS-International Institute for Strategic Studies britainiarrak Singapurren antolatzen duen Asia... [+]


Ukraina eta Errusia berriz bildu dira Istanbulen, Kievek Moskuren gerra hegazkinei drone bidez eraso egin berritan

Duela bi aste bezala, mila preso inguru trukatzea adostu dute Ukrainak eta Errusiak, eta batak besteari 6.000 soldaduren gorpuak ere itzuliko dizkio. Trukea egiteko, Moskuk hiru eguneko su-etena eskatu du fronteko hainbat eremutan, eta Kievek Putin eta Zelenski aurrez aurre... [+]


Israeldarren %82 daude Gazako biztanleak bortxaz kanporatzearen alde, inkesta baten arabera

%56k, gainera, bortxazko kanporatze hori "are gehiago zabaltzearen alde" daude: horien esanetan, 1948an Israelek okupatutako lurretan ez litzateke arabiarrik bizi beharko.


Eguneraketa berriak daude