Enzo txikiaren amets handia
Lehen Mundu Gerran soldadu izan ondoren, froga pilotu eta pieza fabrikatzaile moduan hasi zen, Turinen lehenik eta Milango Construzioni Meccaniche Nazionali mendiko autoen enpresan geroago. 1919an Parma-Berceto lasterketa izan zen bere lehen lehia ofiziala. Urtebete beranduago hasi zen lanean Alfa Romeo etxean eta 20 urtez aritu zen bertan, froga pilotu gisa lehenik, pilotu ofizial bezala gero, salmenta laguntzaile aurrerago eta lehiaketa ataleko zuzendari azkenik.
Baina bitartean bere enpresa ere sortu zuen. 1929an Bolonian, kalamu merkataritzan aritzen ziren Caniati anaiekin eta geroago hainbat lasterketa irabaziko zituen Marco Tardinirekin afaldu zuen Enzo Ferrarik. Lehiaketako autoak egiteko elkarte anonimoa sortuko zuten eta bazkideak pilotuak izango zirela erabaki zuten. Baina, mahaikideek berehala Enzok baino gogo gutxiago erakutsi zuten amets hura egi bihurtzeko eta Ferrarik heldu zion erronkari. Hasieran Alfa Romeo barruko lehiaketa taldea izan zen, baina 1940an bien arteko lotura eten zen.
1943an, Bigarren Mundu Gerraren erdian, Ferrariren fabrika Modenatik 16 kilometrora mugitu zuten, Maranello herrira. Urte horretan Industriaren Deszentralizazio Legea jarri zen martxan Italian; industriaren kontzentrazioa saihestu nahi zuten, aliatuen bonbardaketei helburua ez errazteko. Baina Auto Avio Costruzioni Ferrariren toki aldaketa alferrik izan zen. 1944an bonbardatu eta suntsitu zuten. Bi urte geroago berreraiki zuten fabrika, 1946an. Eta 47an «Il caballino rampante» ezaguna eta SF (Scuderia Ferrari) letrak zituen lehen autoa irten zen Via Abetoneko tailerretatik.
1950an 1 Formulan estreinatu zen. Eta ordutik hona ez da sortu auto fabrikatzailerik Ferrariri palmaresean itzal egingo dionik: 57 denboraldi, 700dik gora sari nagusi, ia 200 garaipen eta 18 munduko txapelketa (19.a aurki lortzeko aukerekin, Alonsozaleen zoritxarrerako).
Askorentzat arrakastaren paradigma, Enzo Ferrarik ez zuen iritzi bera bere buruaz: «Akatsa da irabazlea naizela esatea. Bizitzan dena galdu dut: Laura emaztea, Dino semea, lehen fabrika, gaztaroa, ikusmena, emakumeekiko pasioa, lasterketa asko eta auto asko».
1988ko abuztuaren 13an hil zen Enzo Ferrari. Bere eskariz, heriotzaren berri ez zuten bi egun beranduago arte eman. Bizia akatsik gabeko autoaren bila eman zuen gizonak, bere jaiotzaren erregistroan egindako akatsa zuzendu nahi izan zuen.
Duela aste batzuk Valentziako F-rum per la Mem-ria delakoak Valentziako hilerrian egindako ikerketen emaitza jakinarazi zuen. Hiriko udalak hilerrian 1.000 horma-hilobi berri eraikitzeko lanak abiatu ditu, hain zuzen, 36ko Gerran tropa frankistek hildako 26.300 errepublikar lurperatuta dauden hobiaren gainean. F-rum per la Mem-ria taldearen arabera, udalak giza eskubideak eta gorpuak lurpetik ateratzeko nazioarteko arautegia urratu ditu.
Valentziako entzutegiak lanak gerarazi zituen, baina egun batzuk geroago afera gehiago nahasi zen, lan horietatik ateratako lurra kamioietan Saguntoko zabortegira eraman zutenean. Bertako langileek harriduraz ikusi zuten ekarritako lurrean giza hezur ugari zegoela. Batzuentzat arrasto hauek azaleratzeak Valentziako Udalaren utzikeria agerian uzten du. Baina askorentzat PPko udalaren ekintza planifikatua da, 1939ko apiriletik aurrera eta 1945a bitarte frankistek hil eta lurperatutako pertsonen memoria ezabatzeko operazioa.
UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]
Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.
2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.
Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]
Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]
Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.
Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.
“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.