Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2024ko apirilaren 20an
Ainhoa Aznarez: «Konfiantza marko bat eraiki behar dugu bakea lortzeko»
Ama Antzuolakoa du eta mintzo den euskarak hango kutsu narbarmena du: «Eta aita ia erriberan dagoen Melida herrikoa da. Euskara apurra ikasi du eta gure modura egiten du berba», diosku Ainhoa Aznarezek.
Sanferminak laster datoz eta txupinazoaren inguruan polemika dago aurten ere: «Lehen legealditik ahozko paktu bat dago udaletxean. Talde guztiek txupinazoa botatzeko eskubidea dute txandaka, Yolanda Barcina alkate andrearekin hasi ziren salbuespenak ordea. Osasuna eta Porland San Antonioko ordezkariek jaurti izan dute, beti-beti alderdi abertzaleen txanda izan delarik». Zurrumurruen arabera, aurten Osasunako Patxi Izkok jaurti lezake, taldea Champions Liguerako sailkatu delako: «Ni paktua gordetzearen aldekoa naiz. Aralarren txanda da, beraz, bere ordezkariak jaurti dezala txupinazoa».
Iruñeko Udal Gobernua UPN-CDN koalizioak osatuta dago: 15 aulki dituzte. Oposizioko zinegotziak berriz 12 dira: PSNko 5, NEBko 3, Aralarreko 2 eta EAko 2.
Gobernuaren politika orokorra balioetsiz abiatu dugu solasaldia PSNko zinegotziarekin: «Balorazioa oso kaskarra da, jakina. Nire proiektuak ez du inondik inora bere proiektuarekin bat egiten. UPN-CDNren proiektua neoliberala da guztiz, ekimen publikoa erabat baztertzen duena».
Gobernuaren politika orokorra balioetsiz abiatu dugu solasaldia PSNko zinegotziarekin: «Balorazioa oso kaskarra da, jakina. Nire proiektuak ez du inondik inora bere proiektuarekin bat egiten. UPN-CDNren proiektua neoliberala da guztiz, ekimen publikoa erabat baztertzen duena».
Arloren bat azpimarratuko al zenuke?
Hezkuntzan daraman politikatik oso urrun gaude oposizioko taldeak. Esaterako, haurrak barrakoietan ikasten ari dira. Gobernuaren esanetan, zerbitzu publiko horiek hobetzeko dirurik ez dago. Hezkuntza publikoa funtsezkoa da demokrazian, eskola kontzertatua behar-beharrezkoa da.
Haurtzaindegietako politikak -0-3 urteko zikloa- eztabaida sorrarazi du. Zertan dago afera hau?
Iruñean haur eskola publiko sendoa izan dugu lehen hauteskundeetatik. Gaur egun udalak bederatzi haurtzaindegi kudeatzen ditu, eta hamargarrena -Errotxapea auzokoa- enpresa pribatu batek. Enpresa horrek ordea orain arteko eredua apurtu egin du. Hezitzaileak lizentziatuak dira, curriculum ona dute, baina euren soldata ez da 1.000 eurora iristen. Prekarietatea dela eta, lana uzten dute eta zerbitzua ez da iraunkorra. Zerbitzu publikoa sustatu beharrean, irabazizko eredua indartzen ari da udal politikan. Hezkuntza gizartearen eta askatasunaren oinarria izan ordez, Gobernuak dirua aurreztu nahi du hezkuntzaren bizkar. Zazpi geletan gaztelaniaz eta beste bitan euskaraz ari dira. Datorren ikasturtean berriz, beste gela bat ireki nahi dute, baina gaztelania eta ingelesa izango dira hizkuntza bakarrak. Gurasoek euskarazko eta gaztelaniazko zerbitzua eskatu dute orain arte. Gure sarea eredua izan da Estatuan -Kataluniakoarekin batera- eta orain, UPN-CDNren eskutik, hezkuntz eredu hau galbidean dago. Barcinarentzat euskara mehatxua da, euskara abertzale izatearekin lotzen du: "Que vienen los vascos" esan ohi du.
Hirigintza arlo polemikoa izan da. Gaztelu plazako aparkalekua esaterako. PSNk baietza eman zion proiektuari ordea.
Proiektuarekiko hainbat arrazoi eta ezberdintasun tarteko betiere. Egungo kudeaketa gogor kritikatzen dugu, ordea. Herritarrok garesti ordaintzen ari gara aparkalekuaren kudeaketa kaskarra. Kontzesioak 75 urterako eman ziren, legezkoak izateko 50 urterako behar zirelarik. Izapide administratiboak eta teknikoak gaizki egin ziren, lanak burutu zituen enpresak ez zituen garaiz bukatu eta gestio txarraren ondorioz afera auzitegian dago. Lardeskeria hutsa da. Enpresa galtzaile atera omen da eta Barcinak zor hori kitatu nahi du. Barcina abokatu talde indartsu batek babestua da, baina badaki aparkalekua gaizki egin duela. Publikoki ez du hori adierazten, baina berarentzat ere gertatua oso gogorra da.
Euskal Jai-ren husteak gazteentzako etxebizitza politika eskasa agerian utzi zuen, besteak beste.
Etxeak garestiak dira eta gazteok ditugun soldatekin zaila da bat eskuratzea. Iruñean ia ez dago etxebizitza bat erosterik. Azken udal plangintza Lezkairu auzoan garatu da, babes ofizialeko etxeak dira. Oposizioko taldeen asmoa etxebizitzen %50 babes ofizialekoak izatea zen, Barcinaren helburua aldiz %17. Negoziazio luzeen ostean babes ofizialeko etxeak %23 dira. Alkate andreak ehuneko hori bere egiten du, baina argi gera bedi, udal plangintza hau ez da Barcina eta bere taldearena. Etxe babestuen eskaintza egokia %50 izan beharko litzateke. Bestelakoan, gazteek inguruko eskualdetara joan behar dute bizitzera. Nik neuk hori egin behar izan dut.
Datorren legealdian alternantziarik posible ikusten al duzu Udalean?
Navarrometroaren inkestan hiritarren %70ak aldaketarako nahia agertu du, jendeak beste Iruñea bat nahi du. Barcinaren lema «edo nirekin edo nire aurka» da. Baina bestela pentsatzen dugun emakume eta gizon asko gaude Iruñean. Euskara eta euskal kultura geurea dugunok. Barcinarentzat euskarak ez du izaterik ordea. Eta Iruñea ez da UPNrena soilik, grisa alegia. Iruñea argitsu eta koloretsuagoa nahi dugu hiritar askok.
Oposizioko taldeak udal gobernu berria osatzeko moduan ikusten al dituzu?
Bai. Oso jende jatorra eta langilea gaude oposizioan. Hasteko, zinegotzi baino lehen pertsonak gara. Lan handia egin dugu konfiantza marko bat izateko, politika egin baino lehen konfiantza landu behar baita. Ni Aralar, EB zein EAkoekin ondo moldatzen naiz, arlo askotan egiten dugu bat: hezkuntzan, osasunean, enpleguan... Beste gauza bat da proiektu bateratu baten inguruan moldatzea gobernu bat osatu ahal izateko. Zaila da orain esatea zertan eta zeinekin egin dezakegun bat. Nik ezkerreko gobernu aurrerazalea osatu nahi nuke, udalgintzan euskararen presentzia handiagoa bermatuko lukeena.
Bestalde eta halaber, Nafarroako Gobernua aldatzea posible al da?
Bai, baina UPN-CDN Nafarroako Foru nahiz Iruñeko Udal gobernuetatik kanporatzeko akordio txikiak lortu behar ditugu lehenik. Hasteko, oposizioko alderdiok jendea hauteskundeetan parte hartzera erakarri behar dugu, eta jakina, oposizioko alderdien aldebozkatzera. Alegia, aurretik lan handia egiteko daukagu. Jakina, nik PSNk horren alde egitea nahi nuke, baina ni ez naiz exekutiboan eta zaila zait esatea alderdiak nondik nora joko duen. Nik alderdiak bakearen alde egitea nahi dut, baita etxebizitza, hezkuntza, osasunaren alde ere. Nafarroako Gobernuaren politika desastrea da. Adibidez, Gobernuak Ongizate Saileko kontseilaria kargua uztera behartu du berriki. Hau da, Navarrometroaren emaitzak ikusi ondoren, Miguel Sanzek Ignacio Palacios kendu eta Maria Isabel Garcia Malo izendatu du kontseilari. Gizon bat kendu eta emakume gazte bat ipini du. Irudi operazioa besterik ez!
Ahotsak-eko kidea zara. Hainbat alderdikidek zure atxikimendua kritikatu dute ordea. Nola bizi izan duzu gertatua?
Diario de Navarra ireki eta alderdiko hamaika emakumezkok nire konpromisoaren aurkako manifestu bat publikatu dutela irakurtzea gogorra da. Gogorra zurekin ezer aipatu gabe publikoki hori azaldu dutelako, non eta Diario de Navarran. Horiek denak alderdiaren exekutiboan daude. Bi Lizarra eta Tafallako Udaletxeko alkate andreak dira, baina abertzaleekin duten akordioa dela medio. Gehiegikeria izan da. Hasteko, lehenik gaia etxean eztabaidatu behar genuen, horretarako dago Erregio Batzordea. Nire ustez herritar askok begi onez ikusi du nire jarrera, baina kide hauek ezin izan dute jasan herritar horiek nire alde atera izana. Hau da: Iruñean alternantzia lortzeko bakearen bidean lan egin behar dela, nork bere ideiak defendatzeko hitz egin behar dela, lehenik konfiantza marko bat eraiki behar dela... zure ideiekin guztiz bat etorri ez arren.
Emakumeek politika beste modu batez egin dezakezue, agian.
Ahotsak ez da bat-batean eratu.Adibidez, Martxoak 8ko plataforman ideologia askotariko emakumeak gaude eta manifestu bat idazten dugu urtero. Emakumeok honezkero hainbat ekimenetan parte hartu dugu, errazago biltzen gara gizonezkoak baino nonbait, geurezko joera dugu edo. Nola ez gara gatazka bideratzen laguntzeko bilduko? Gizartea ez da harritu, agian harritu dira alderdietan, exekutiboetan gizonezkoak gehiengoa direlako.
Agiria plazaratu eta helburuak zehaztu dituzue. Akordioa posible dela diozue...
Noski. Baina lehenik gizarteak ezagutu behar gaitu. Iruñean, adibidez, Carmen Magallonek -bake plataforma bateko kidea- lagundu digu ekimena abian ipintzen. Hau bezalako prozesuetan aurrera egiteko klabeak ulertzen lagundu digu. Lehenik gizartean gure mezua zabaldu behar dugu eta gero herritarrekin batera lan egin. Gizarteak ekarpenak eta erabakiak hartzen lagundu behar digu ondoren, ahal den neurrian guztiok elkarlanean. Azkenik, gehiengoak, gutxieneko batzuen inguruan adostuta, akordioarekin bat egin dezan. Emakumeok ez dugu makila magikorik ez ezeren giltza ere.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Zigor Olabarria Oleaga
#2
#4
#5
Ane Ablanedo Larrion
Azkenak
2024-04-22
Garbiñe Larrea Iturralde
Intsusaren bigarrena
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
2024-04-22
Eneko Bachiller Otamendi
Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
2024-04-22
Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
2024-04-22
Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
2024-04-21
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]
Eguneraketa berriak daude