Makina bat kontu


Izurdeen arteko komunikazioa

Izurde bakoitzak beste izurdeekin komunikatzen denean sinadura pertsonala erabiltzen du, Floridako uretan Erresuma Batuko St Andrews unibertsitateko Vincent Janik biologoak adierazi duenez. Pinguinoek eta baleek seinaleak erabiltzen dituzte taldearen kohesioa mantentzeko, baina kasu hauetan animali multzo osoa seinale berarekin izendatzen da. Txori-espezie batzuek ere antzeko sistema erabiltzen dute. Gizakiak izena erabiltzen da bata bestetik bereizteko. Antza, izurdeek gizakiaren antzera jokatzen dute, hau da ale bakoitzak bere "izena" erabiltzen du identifikatzeko.

Tursiops truncatus espezieko izurdeen txistua aztertu dute eta sintetizatu ondoren guztietan sekuentzia desberdinak topatu dituzte.

Gerora soinu hauek makina baten bidez emititu zituzten itsaso zabalean eta 14 aleko multzo batetik 9 soinuak igortzen ziren lekurantz begira jarri ziren eta beste 5ek bere bidean segitu zuten. Honek zera adieraziko luke: izurde batzuentzat ezagunak zirela soinuak eta ez duela axola izurdea edo makina den soinu-igorlea.


Ekotasak automobiletan

Frantzian joan den asteaz geroztik automobil berrietan poluzio-maila adierazten duen etiketa azalduko da. "Energia etiketa" deritzo eta Atik Gra bitartean sailkatuko ditu automobilak CO2ren emisio-kantitatearen arabera. Etiketa hauek jada etxeko izozgailuetan ezartzen ziren eta hainbat automobil-ekoizlek, Renault eta PSA tarteko, jada ezartzen zuten bere ibilgailuetan.

"Plan Climat" delakoaren barneko neurria da aipatutakoa eta ibilgailu poluitzaileenak zigortuko ditu zergen bidetik.

Ademe deituriko Frantziako Ingurumen Agentziaren arabera, 2005ean saldutako ibilgailuek batez-beste gramo bat CO2 gutxiago emititzen dute 2004an saldutakoekin alderatuz; 2005ean CO2ren emisioa kilometroko 152 gramokoa izan da.

Oro har, gasolina automobilek partikulen aurkako iragazkia duten dieselekoek baino gehiago emititzen dute.

Gasolinazkoen artean gutxien emititzen duena Toyota Prius (104 g/km) da eta ondoren Citroen C1, Peugeot 107 eta Toyota Aygo (109 g/km). Beste muturrean lau bider lauak daude eta hauei ezarriko zaie, hain zuzen ere, ekotasa handiena.


Azkenak
2025-06-04 | Uriola.eus
Manteroekin eta Ainararekin elkartasuna adierazi dute Bilboko Epaitegiaren aurrean

Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.


2025-06-04
“Traumak eta deserrotuta egoteak saharar guztion bizitzak zeharkatzen ditu”

Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]


Iruñeko Alde Zaharreko etxegabetzea geldiaraztea lortu dute

San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.


Hana Zjakic. Inguruari adi
“Ez nintzateke ase sentituko, lau urteren ostean, hemengo kulturaz eta hizkuntzaz ezertxo ere ez baneki”

Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]


Albert Le Layek ez zuen trukean ezer eskatu

Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]


Talentu bila

Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]


2025-06-04 | ARGIA
Osasun arreta euskaraz bermatzeko zortzi eskaera egin dituzte EHEk eta Aintzatek

Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.


2025-06-04 | Itxaro Borda
Begi zabal itxiak

“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]


2025-06-04 | Gorka Menendez
Armatzea eta autodefentsa

Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]


2025-06-04 | Cira Crespo
Greba orokorra

Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]


Teknologia
KoipetsuAA

Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.

Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]


2025-06-04 | Axier Lopez
Elon Musken adimen artifiziala Telegramen sartuko dute

Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]


Eguneraketa berriak daude