Makina bat kontu


Txernobilen ondorioak Europan

1986ko apirilaren 26an Txernobilgo 4. erreaktorea lehertu zenean Ukrainiako, Errusiako eta Bielorusia bete-betean harrapatu zituen askatutako erradioaktibitateak. Hurrengo egunetan erradioaktibitatea Europako leku askotara barreiatu zen. Datu hauek ezagunak izan dira ia hasieratik, baina inoiz ez da argitara eman leku bakoitzera zenbateko erradioaktibitatea barreiatu zen. Joan den astean Frantziako erradio-babeserako eta segurtasun nuklearrerako Institutuak (IRNS) datu gehiago eman ditu Txernobilek eragindakoari buruz.

Laino erradioaktiboa hauts eta hondakin nuklearren partikulez osaturik zegoen eta Europan zehar barreiatu zen 1986ko maiatzaren erdira arte. Partikula nuklearren dentsitatea galtzen joan zen egunek aurrera egin ahala eta istripu-lekutik distantzia handitu ahala.

Frantzian maiatzaren lehenean neurtu zen partikula-kopururik handiena, hamarka becquerel batzuetakoa hain zuzen ere. Une horietan Txernobilgo inguruetan kutsadura 10 milioi becquerel-ekoa zen.

Horietako laino batean dauden hiru elementu erradioaktibo nagusiak iodo 131, zesio 134 eta zesio 137 dira. IRSNak mapa animatu bat prestatu du zesio 137 elementua jarraituz. Mapa horren arabera, estatu baltiarrak eta Eskandinavia izan ziren eragina jaso zuten lehen europarrak eta ondoren Europako mendebaldera barreiatu zen lainoa, Espainia eta Portugalera hain zuzen ere. Azkenik, Balkanetara eta Europa Erdira jo zuen.

Frantzian ez da tiroideen minbizien hazkunderik nabaritu Frantziako osasun zaintzarako institutuak dioenez; ez da horrela izan Ukrainia, Bielorusia eta Errusian, horietan minbizien kopurua asko handitu baita, batez ere haurren kasuan. Datu zehatzak ez dira eman eta ezkutatuta mantentzen direla uste da, zeren eta sekretismoa ikerketara ere ailegatu baita. Hauxe da Bielorusiako Iouri Bandajevski ikerlariaren kasua, beren ikerketen txostenak zentsuratu egin baititu Bielorusiako Gobernuak eta ondorioz, Frantziako Estatuan, Clermont-Ferrand-en hain zuzen ere, finkatu du bere ikerketak aurrera eramateko lekua.

Ikusten den bezala datuak tantaka ateratzen dira eta datu horien gaineko presio politikoa izugarria da.


ASTEKARIA
2006ko maiatzaren 07a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Jaioberrien orpo-proban gaitz gehiago aztertzera behartuko du Osakidetza Espainiako Gobernuak

Jaurlaritzari koloreak atera dizkio Espainiako Gobernuak: Osakidetzak iragarri berri duenean jaioberriei egiten zaien orpo-proban hamalau gaitz antzeman ahalko direla aurrerantzean, gutxienez 22 gaitz behatu beharko ditu, Madrilen aginduz. Nafarroak dagoeneko 30 gaixotasunen... [+]


2024-04-24 | Juan Aldaz Arregi
Athletic zuri ta gorria, zu zara nagusia, baina zertan?

Gizonezko futbol profesionalaren gaitasun (im)mobilizatzaileari buruzko hausnarketa soziologikoa (artikulu hau EHUren Campusa aldizkariak argitaratu du)


Neskak eta ikasketa zientifikoak: 6 urteetatik unibertsitatera bitarteko harreman gatazkatsua

Neskek gaitasun matematiko eta zientifikoekiko txikitatik duten pertzepzio, autopertzepzio eta bizipenen eraginez, zientzia arloko ikasketei muzin egin eta bestelako karrerak aukeratzen dituzte. Hala dio ikerketa berri batek.


Gazara bihar abiatuko dela iragarri du Askatasunaren Ontzidiak, Israel, Alemania, Erresuma Batua eta AEBen “presioen” gainetik

“Azken egunetan” hainbat herrialderen ordezkariak Turkian izan direla salatu du nazioarteko ekimenak, Erdoganen gobernua presionatzeko ontzidia ez dadin itsasoratu. Askatasunaren Ontzidiak adierazi du ez duela “onartuko” debekurik, eta apirilaren 24an,... [+]


Eguneraketa berriak daude