"Padayatri" edo ibiltariek sei puntutan bildu dituzte beren eskakizunak. Horien erdiak hondamendia eragin zuen Dow Chemical eta bere buruzagiak legez pertsegitzeari buruz dira. Beste hiru puntuetan, Indiako gobernuari eskatzen diote -berriro ere- batzorde berezi bat sor dezala behar adina diru jarrita, kutsatutako herritarrak eta gutxienez ondorengo 30 urteetan sortuko direnak artatzeko; eta aspaldi agindu zitzaien ur garbia ekarri diezaietela gaur ez daukatenei.
Bhopal.net-eko blogean ibiltariek pasa behar izan dituzten nekeen berri eman zaigu egunero. Baita Delhirako bidean aurkitu dituzten herrietan ikusi dituzten beste hainbat hondamendirenak ere. Abiatu eta bi egunetara, Pillukhedi herrira iritsi ziren, Parvati ibai ertzean. Honela dio oinezko blogariak: "Ur asko dagoenez, industrigune bat eraiki zuten hemen eta gaur zenbait fabrika ikusten dira herritik hurbil. Bazter guztietan ageri dira distilategi batek, gelatina fabrikak eta Coca-Colaren faktoriak hemengo ingurumenari eta jendeari eragin dizkien kalteak. Eskuzko ponpak utzita edo hautsita daude, parajeotan lurpeko ura horia eta kiratsa dariona delako (nekazariek diote astoaren pixa dirudiela); gauza bera gertatzen da inguruko beste herrixketan".
"Padayatri" hauek herriko medikuarekin mintzatu dira eta honek esan die fluor gehiegi daukala urak, Coca-Cola eta beste lantokiek behar baino ur gehiago atera dutelako. Herriotan badira Coca-Colaren kontrako ekintzaileak, eta guztiek egin dute bilera irekia herrian. Baserritar batek baino gehiagok esan die Coca-Cola hemen kokatu zutenean kutsadura kontrolatzeko ardura duten funtzionarioak erosi zituela, eta ondoren bere kontra ziren herritar batzuk ere bai.
Biharamunerako, herriotan norbaitek zabaldu zuen Bhopaleko jendeek faktoria guztiak itxi nahi dituztela, eta horretaz hitz egitera etorri zitzaizkien inguruko langileak. "Eztabaidan aritu gara -dio blogariak-: industria guztiaren jarduera geldiarazi behar al da? Ondo al dago konpainia batek 10 laguni bizimodua eman eta beste 90 hondatzea? Zer egin behar da gobernuak egoera honi errepara diezaion?".
Bost asteko ibilaldi luzea ez dute soportatu ibiltarietako dozena batek, eta etxera itzuli dira. Hemen ez dago "kotxe eskobarik": trena, autobusa, edo ahal dena hartu eta martxa. Azkeneraino iritsi direnek denetik ikusi eta pasa behar izan dute. Batean herriko alkateak eskola utzi die lotarako, eta sua egiteko egurra ekarri, 20 kilo irin eta guzti. Urrunago, lapurrez betetako mendixka batzuek zeharkatu behar izan dituzte, eta elkarren oso ondoan ibili dira egun batez, beldurragatik. Beste herri hartan Bhopal Express filma erakusteko eskatu diete, baina gaueko hamarrak arte argindarrik ez zegoen, eta ibiltarietako batzuk lo gutxi eginda jaiki behar izan dute biharamunean.
Delhira inguratu ahala, trafiko ero eta zorabiagarri baten erdian eman dituzte pausoak. Indiako faktoriarik handienen aldamenetik pasa dira, eta denetan aurkitu dituzte kasik beren sorterri Bhopal bezain paraje kutsatuak. India harrigarri ari ei da hazten.
Martxoaren 26an egin dute azken mitina Delhin ehunka herritarrek. Honela kontatu du blogistak: "Bhopaletik Delhira 800 kilometroko 'padayatra' egin dute 37 biktimak; asteburuan iritsi dira eta beste ehunka kaltetu elkartu zaizkie arazoa konpondu arteko gose grebari ekin diotenean. Hala deklaratu du Rasheeda Bi-k, Bhopaleko tragedian bizirik atera zenak berak: '21 urte, asko dira. Gobernua lo egon da orain arte. Gaur gure txanda da: lortu ala hil'".
Leher eginda egonagatik, Delhin geratu dira. Sonia Gandhik errezibituko omen dituela agindu zieten. Asteazkenean (29) Kimikako ministroak hartu zituen. Emaitza zehatzen zain, baraurik jarraitu dute padayatriek.
www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko informazio gehiago eta Interneteko loturak.