Tortura


2006ko martxoaren 12an
Badirudi tortura zibilizazio eta estatu barbaroekin identifikatzen dugula eta ez dugula sinetsi nahi gaurko estatu moderno eta aurreratuetan ere tortura kasuak ematen direnik. Egia da giza eskubideak hutsaren hurrengo diren nazioetan errazagoa dela tortura kasuak ematea eta horiek sistematikoki erabiltzea. Baina egia da baita ere nazio horietako tortura basatia eta indarrean oinarritutakoa izaten dela eta ez sofistikatua eta zientzian oinarritutakoa, nazio "zibilizatuetan" bezala (Guantanamo, Abu Graib, Israel, Espainia…).

Hemen ematen diren tortura kasuak ustezko aurkaria fisikoki eta psikikoki desegitera doaz -etengabeko kolpeak buruan eta belarrietan, asfixia, begiak benda batez itxita luzaroan, orientazioa eta denboraren pertzepzioa gal dezaten, etengabeko oihuak, irainak, mehatxuak, zakurren erabilera, elektrodoak, sexu mailako umiliazioak, psikologia mailan pertsona suntsitzeko teknikak…-. Eta batzuetan ustez eskua joan izan zaie eta torturatuak hil egin dira -Joxe Arregi, Mikel Zabalza seguru asko, ziur ez badakigu ere-. Eta torturatzaileak, kondenatua izan den kasuetan ere, indultua lortu du sarritan eta lehengo lanera itzuli da berriro lasai asko, kargu altuagoetara igo ez dutenean.

Ikaragarria da torturatuak pasatu behar duen kalbarioa. Hasteko, Entzutegi Nazionaleko zenbait epaileren harrera hotza, ustezko axolagabekeria ez esateagatik: "Terrorista guztiek ETAren kontsigna daukate torturatuak izan direla esateko". Eta hor ikusten dituzu Joxe Arregi, torturen kausaz hil zena, Jaime Iribarren, zutik egoteko gauza ez zena, gorputz osoa dardara batean, edo Unai Romano, burua eta aurpegia hazi-hazi eginda. Eta orain epaile batek ez du ba esan Unaik tortura salaketa faltsuak jarri dituela eta testigantza faltsua emateagatik auzipetuko duela? Berak bere buruaz komisariako hormak jo zituela sinetsarazi nahi digute. Eta Unai Romano auzipetzeko erabakia hartu duen epailea inork ezin al du auzipetu, ustezko prebarikazio delituagatik? Ez al da epailea gutxienez Unai Romano bezain ustezko delitu egile? Zein da sinesgarriago Unai Romano, torturatu egin dutela esatean ala epailea, Unai Romanok salaketa faltsua jarri duela esatean? Nik ez dut nire iritzia emango, baina zuek gehienok pentsatzen duzuen horixe bera pentsatzen dut nik ere.

Eta torturak egon direla eta oraindik ere tartetan ematen direla esaten duena ez naiz ni, Theo van Boben, Nazio Batuen torturaren auzirako Errelatore Berezia baizik. Honek aitortu du tortura kasu mordo baten salaketak jaso dituela euskal hiritarren aldetik eta "bost eguneko inkomunikazioak eta sistemak berak ahalbidetzen dutela torturak eta tratu txarrak egotea, bereziki terrorismoaren akusaziopean inkomunikatuta egoten diren pertsonen kasuetan". Bestalde, esan behar da "Tortura eta Tratu Txar edo Zigor Anker edo Degradanteen Prebentziorako Komite Europarraren Txostenak" Espainiako Gobernuari urtero esaten diola Espainian tortura kasuak ematen direla eta hori ezabatzeko neurriak hartu behar dituela.

Espainian euskalduna susmagarri izan da beti eta susmagarriaren kontra dena izan da libre eta baliagarri, gerra zikina, tortura, atxilotze ez ofizialak, egunkariak eta irratiak ixtea, partidu eta jende mordo bat legez kanpo uztea, proportziorik gabeko isunak, justizia banatu behar denean bi neurri edo gehiago erabiltzea -agintzen duenaren komenientziaren arabera, noski-. Henri Paroten kasua hortxe. Rodriguez Galindori edo Verari edo Barrionuevori aplikatuko al zaio erabaki hori?

Hor dabil Estatu Batuetara joanda mutila -irakur bedi frantsesez-, makrosumario deliranteak -askoren ustez- idatzita, hanka sartze galantak eginda, ustezko prebarikazioak agian?, bere sumario gehienak atzera botatzen ari baitira. Eta sumario horien instrukzioa gaizki eginda baldin badago, bi posibilitate daude: edo ezjakina eta tontoa da, edo jakinaren gainean egin ditu gaizki, euskal jendea zigortzeko. Lehenengo kasua ematen bada, oso gaizki. Baina bigarrena ematen bada, okerrago. Bigarren honek izen bat du: ustezko prebarikazioa. Baina nork jarriko dio txintxarritxoa katuari?


Azkenak
2024-04-30 | ARGIA
Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

34.000 palestinar baino gehiago hil ditu Israelek urriaren 7az geroztik Palestinan, eta beste milaka dira desagerturik edota larri kolpaturik. Jarraipena egiten ari gara.


Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

Israelek 40 eguneko su-etena eta preso trukea eskaini dio Gazari, baina akordioa lortu edo ez Rafah inbadituko dutela adierazi du Netanyahu lehen ministroak. AEBk eta Erresuma Batuak Hamas presionatzen ari dira Israelen eskaintza onar dezan. Astelehenean 47 palestinar hil zituen... [+]


2024-04-30 | ARGIA
Hil egin da Artzentalesen zauritu zen basogintzako langilea

Langilea larri zauritu zen apirilaren 24an, eta astelehenean, hilak 29, hil da. 22 urte zituen eta sektorean bi hilabete soilik zeramatzan lanean. 2024 urtean hildako 22. langilea da.


2024-04-30 | ARGIA
Eneko Bidegainen 'Bichta éder' eleberriak jaso du 111 Akademiaren Saria

Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.


Eguneraketa berriak daude