Makina bat kontu

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Klimaren historiari buruzko datu gehiago

Europarrek eta japoniarrek, bakoitzak bere aldetik, Hego Poloko izotz-geruzatik bi izotz-lagin aztertu berri dituzte, Lurraren atmosfera eta klimaren historiari buruz zerbait gehiago ezagutu nahian. EPICA deituriko proiektu europarrean Alfred Wegener Institutuko Heinrich Miller-ek zuzendutako ekipoak 2.772 metroko sakonera duen zuloa egin eta bertako izotza aztertu du. Zulaketa 2001ean hasi zen eta aurtengo urtarrilaren 17an amaitu.

Ateratako izotz-puskak 900.000 urte izango dituela uste da eta beraz, orain 780.000 urte gertatu bide zen polo magnetikoen alderanzketari buruzko aztarnak lortzea espero da.

Japoniarrek 3.000 metrotik beherako izotz-puskak lortu dituztela iragarri dute, beraz, hauek ere datu interesgarriak lortu ditzakete.

Orain arte egindako zulaketen eraginez, azken 650.000 urtean gertatutako fenomeno atmosferiko garrantzitsuenen aztarnak topatu dira eta beraz, aipatu epeko historia klimatikoa aski ezaguna da. Ea bada zenbat egiten dugun atzera orain.


Edalontzi motaren eragina

Likore bat zerbitzatzen denean, pertsona gehienek, zerbitzari profesionalek barne, %20-%30 artean likore gehiago botatzen dute edalontzi zabal eta baxuetan edalontzi altu eta estuetan baino, Cornell-eko unibertsitateko Brian Wansink eta Georgiako Institutuko Koert van Ittersum ikerlariek egindako azterketaren arabera. Gainera, hezkuntzak edota esperientziak ez dute joera hau erabat zuzentzen.

Ikerlarien arabera, horren arrazoia gizakiok dugun ilusio optikoa da; ilusio horren arabera lerro bertikalak tamaina bereko lerro horizontalak baino luzeago ikusten ditugunez, nahiz eta bi edalontzi-motak bolumen bera izan, edalontzi altuetan likido gehiago sartzen dela pentsatzen dugu. Beraz, beste era batera esanda, gure zentzuak garrantzi handiagoa ematen dio altuerari zabalerari baino.

Froga desberdinak egin zituzten: batean 198 unibertsitateko ikasleri eta bestean 86 zerbitzari profesionali likore kantitate zehatz bat bi edalontzitan -altua eta estua zein baxua eta zabala- zerbitzatzea eskatu zieten eta emaitzak hauexek izan ziren: ikasleek behar baino %30 gehiago zerbitzatu zuten edalontzi baxuetan eta zerbitzariek %20 gehiago.

Beste froga batean, froga erreala egin aurretik hamar aldiz entrenatzeko eskatu zieten ikasleei eta hala ere froga errealean %26 gehiago bete zuten edalontzi baxua. Zerbitzariei ere behar zuten denbora hartzeko eskatu zietenean, hauek ere %10 gehiago bete zituzten edalontzi baxuak.

Ikerketa honek uste baino garrantzi handiagoa du medikuntzan -alkoholismoaren inguruan- eta ostalaritzan -kostuak murrizteko-.


Azkenak
Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


Eguneraketa berriak daude