Automobilgintza: Kontuz deslokalizazioarekin eta kanpoko lehiarekin


2006ko urtarrilaren 29an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Automozioa garrantzizko sektorea da Euskal Herrian, enpleguari dagokionez: 284 enpresa hartzen ditu, eta 43.706 laguni ematen die lana. Kontuak kontu, arazo larriak izan ditzake hurrengo hiru urteetan, baldin berehala erabaki zehatzak hartzen ez badira Europako Ekialdeko eta Asiako herrialdeen konpetentziari, multinazionalak deslokalizatzeko arriskuari eta enpresen sakabanaketari aurre egiteko. Orain, egoerak horretaratuta, enpresak kontzentratzeko prozesua defendatzen da, eta orobat elektronikako arloa indartuz produkzioko sistema berritzekoa. Lan-ildo horiek ageri dira Ibilgailuetako Osagaien Industrien Euskadiko Kluster Taldeak (ACICAEk) prestatu duen 2005-2010 plan estrategikoan. Egitamu hori sektoreko enpresa gehien hartzen duen EAEko automozioko sektoreari begira landua da, baina, ez da dudarik, Nafarroako egoera ere ispilatzen du, nahiz eta Nafarroak EAEk baino arlo horretako enpresa gutxiago izan.

Egia da, halaz guztiz, plan horren ondorioetan, ohartarazten eta ñabartzen dela egungo egunean ona dela sektorearen osasuna eta hurrengo hiru urteetan ere gora egingo duela. Segidan, ordea, plana egin dutenek diote neurriak berehala hartzen ez badira, arazo larriak etorriko direla epe ertainean.


Kontzentrazioa eta berrikuntza indartu behar dira

ACICAEn, bi norabidetan ari dira lanean, Europako Batasuneko herrialde kidetu berrien konkurrentziari eta Txinakoari aurre egiteko: batetik, enpresen arteko kolaborazioa indartzen dihardute, tamainaz haz daitezen, eta, bestetik, sektorearen berrikuntza bultzatzen. ACICAEko arduradunen iritziz, enpresen tamaina funtsezkoa da, eta ibilgailuen euskal industria atomizatuegia dago. Horregatik, enpresek proiektuak elkarbanatu ditzaten ahalegintzen ari dira, eta, oroz gainetik, enpresak kontzentratzeko formulak aurkitzen, tamaina handiagoko enpresak osa daitezen.

Berrikuntzaren arloan, berriz, ACICAEk teknologia eta gestioa eraberritu nahi ditu. Ildo horretan, planak dio euskal enpresek gaina hartu behar dutela elektronikaren arloan, zeren esparru horrek hazkunderako potentzial handia erakusten du ibilgailuen industrian. ACICAEk, transformazio horretan laguntzeko asmoz, GIAIAko elektronikako departamentuarekin akordioak erdiesteko ahaleginean dihardu.


Enpresen atomizazioa batetik,

43.000 enplegutik gora, bestetik
Bi kontu hauek ezaugarritzen dute euskal automozioa: batetik, enpresen ugaritasunak, 284 baitira guztira; bestetik, berriz, enplegu-kopuruak: 43.000 baino gehiago EAEn. 2004an, 2003an baino %11 gehiago fakturatu zen sektorean: 8.111 milioi euro, alegia, Espainiako Estatuan sektoreak fakturatu zuenaren %28,19. Aitortu behar da enpresa domestikoek eta kautxuaren arloko multinazionalek -Michelinek eta Bridgestone Firestonek-, batzuek nahiz besteek, lortu zituztela 2003an baino irabazi hobeak. 2004ko ekitaldian, enpresa domestikoek 5.200 milioi eurotik gora fakturatu zituzten; multinazionalak, berriz, ia 2.900 milioi eurora iritsi ziren.

Salmenten merkatuari dagokionez, honakoa da banaketa: %7,4 saldu zen EAEn, %26,8 Espainiako Estatuan, %59,6 Europan eta %6,2 munduko gainerakoan. Datuek erakusten duten moduan, handia da euskal enpresen esportatzeko joera. Urterik urte irabazi dute kanpoko merkatuko kuota, eta lehen mailako enpresa esportatzaile bilakatu dira munduko rankingean.

Hil edo biziko sektorea Nafarroako ekonomiarako
Automozioko sektorea ezinbestekoa da Nafarroako ekonomiarako, zeren euskal lurralde horretako industria ez dago behar bezain dibertsifikatua krisi orokor bati aurre egiteko, ezta hain pisuzkoak dituen multinazionalen deslokalizazio-prozesua saihesteko ere. Nafarroako multinazionalen artean, Landabengo Volkswagen enpresa alemana da nagusi, eta, adibidez, krisian sartuko balitz, arazo larriak etor dakizkieke Nafarroako ekonomiari eta langileei. Izan ere, Nafarroako Merkataritzako Ganbarak emandako datuen arabera, automozioko sektoreak egiten du Nafarroako produkzio industrialaren %33 inguru; bestela esan, automobilgintzaren ekarria da Barne Produktu Gordinaren (BPGren) %10a. Iturri horrek berak azaldu duenez, egungo egunean 80 enpresek dihardute sektore horretan erabat, eta beste 233k produzitzen dute parte batean ibilgailuen industriarako. Lehen multzokoek 12.000 lagun enplegatzen dituzte eta bigarren taldekoek 10.000.

Nafarroako automobilgintzak ibilgailuen fabrikazioa hartzen du batetik, eta industria osagarria bestetik. Bigarren arlo horretan, autoentzako eta ibilgailu industrialentzako fluidoak, piezak eta multzoak produzitzen dira. Nafarroan, automozioaren sektoreko enpresa gehienak 100 enplegatutik beherakoak dira, baina nabarmentzekoa da multinazionalen ugaritasuna »20 bat guztira» eta esportazioen kopuru handia. Sektore horretakoak dira Nafarroako esportazioen %50 inguru, eta ehuneko horretatik %60 egiten dute Volkswagen enpresaren esportazioek.


Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude