Asmo onak ez dira aski


2006ko urtarrilaren 22an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Nafarroako Erkidegoaren Zaindariaren egunean, euskararen eguna ospatzen dugun horretan, hedabideek gure nazio hizkuntzaren aldeko aldarri, egitasmo eta hitzez bete zuten hainbat orri. "Hizkuntza ereduen sistema gainditzeko eskatu dio Legebiltzarrak Jaurlaritzari" irakurri genuen lehen orrian. Bestalde, argitaratutako informazioaren arabera, Legebiltzarreko talde guztiek euskararen aldeko konpromisoa hartzen zuten, jarduera politikoan eta bereziki jendaurreko saioetan euskara "gero eta gehiago eta normaltasunez" erabiliko dutela zin eginez.

Egunkariek Ibarretxeren hitzak ere jaso zituzten, Lehendakariak euskararen aldeko eguna "basamortuan ur tanta bat ez dadila izan" eskatu baitzuen bezperako ekitaldi batean.

Informazio hauen guztien arabera, abenduko lehen larunbat hark beste egun askok baino hobea zirudien. Hala ere, txoko batean tinta beltzaren orbana azaltzen zen. Hitzetatik ekintzetara pasatzerakoan, asmo guztien bermeak hutsean gelditzen ziren berriro ere -non dago, esaterako, 1998an onartutako Kirolaren Legea garatzeko Gobernuak erakutsi beharko lukeen borondate politikoa? Nahikoa al da urtero, inozenteen egunean, Euskadiko Selekzioko jokalarien partida ikustea?-.

Lehendik ere euskarazko tokiko telebistak kezkati azaldu ziren lizentzien eta digitalizazioaren aurrean, baina egonezin horien abiapuntua abenduaren 3ko egunkarietan agertzen zen albistean aurkitu ahal izan genuen. TDTko (Televisión Digital Terrestre) lizentzia berrien banaketa arautzeko Jaurlaritzak kaleratu duen dekretuaren zirriborroan eskaintzaren esku uzten ditu euskara hutsezko telebistak, ez baitu lizentzia bakarren bat ere gorde euskara hutsean izan dadin.

Aurtengo lehen hilabete honetan Jaurlaritzak onartuko bide duen tokiko telebisten legearen zirriborroaren arabera, EAE hamabost barrutitan banatu da: Gasteiz eta Laudio Araban, Bilbo, Getxo, Barakaldo, Mungia, Durango eta Bermeo Bizkaian eta Donostia, Zarautz, Tolosa, Eibar, Arrasate, Beasain eta Irun Gipuzkoan; bakoitzean lau tokiko telebista aurreikusten dira, gehienez ere -guztira, hirurogei telebista kate izango lirateke-. Lau kate horietako bat publikoa izateko aukera dago, bailarako udalek kate hori nahi dutela adieraziko balute.

Gakoa, beti bezala, irizpideetan datza. Hedabide hauen eragina eta euskararen erabilpenarekiko TeleDonostik edo Localiak, esaterako, erakusten duten interes eza ikusirik, garbi dago ikus-entzunezkoen sektore hau estrategikoa dela euskararen berreskuratze planetan nahiz eskualdeek beren nortasuna behar bezala egituratu ahal izateko. Euskararen normalkuntzaren ikuspegitik legearen zirriborroak ez du barruti bakoitzeko lau kate horietatik batek ere euskara hutsez emititu behar duenik bermatzen. Jaurlaritzak, lizentziak banatzean, euskararen erabilpena lehenetsi baino ez luke egingo, "edo, kasuan-kasuan, ezarritako gutxienekoa gainditzen dutenen aldeko jarrera" erakutsiko luke. Udalek katearen bat beren gain hartuko balute programazioaren erdia euskaraz egin beharko lukete eta besteek tokian tokiko errealitate sozio-linguistikoaren arabera. Adibidez, euskal hiztunak %25 baino gutxiago diren bailaretan programazioaren laurdenak euskaraz izan beharko du eta hamar urte barru %50 hartu beharko luke.

Kate pribatuek ere, gutxienez, euskal hiztunen ehunekoaren arabera antolatu beharko dute beren programazioa. Edukien aldetik, gutxienez lau orduko berezko programazioa bete egin beharko dute, eta emisioen %10 soilik eskaini ahal izango diete euskal ikus-entzunezko ekoizpenei.

Euskal Herria eta Kataluniako egoerak ezin konparatuzkoak badira ere, haiek jarritako portzentajeek eta epeek gure erabakien eredua izan beharko lukete, berdinak ez badira ere. Gure artean, berriz, inongo bermerik ez badago eta ausardi handiagoa erakusten ez badugu, hemendik hamar urtera gure arrangurek alferrik joko dute murruen kontra.

Ile urdina orrazten hasi garenok aspaldi ikasi genuen zerua asmo onez harriztatua dagoela.


Azkenak
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


Eguneraketa berriak daude