Asmo onak ez dira aski


2006ko urtarrilaren 22an
Nafarroako Erkidegoaren Zaindariaren egunean, euskararen eguna ospatzen dugun horretan, hedabideek gure nazio hizkuntzaren aldeko aldarri, egitasmo eta hitzez bete zuten hainbat orri. "Hizkuntza ereduen sistema gainditzeko eskatu dio Legebiltzarrak Jaurlaritzari" irakurri genuen lehen orrian. Bestalde, argitaratutako informazioaren arabera, Legebiltzarreko talde guztiek euskararen aldeko konpromisoa hartzen zuten, jarduera politikoan eta bereziki jendaurreko saioetan euskara "gero eta gehiago eta normaltasunez" erabiliko dutela zin eginez.

Egunkariek Ibarretxeren hitzak ere jaso zituzten, Lehendakariak euskararen aldeko eguna "basamortuan ur tanta bat ez dadila izan" eskatu baitzuen bezperako ekitaldi batean.

Informazio hauen guztien arabera, abenduko lehen larunbat hark beste egun askok baino hobea zirudien. Hala ere, txoko batean tinta beltzaren orbana azaltzen zen. Hitzetatik ekintzetara pasatzerakoan, asmo guztien bermeak hutsean gelditzen ziren berriro ere -non dago, esaterako, 1998an onartutako Kirolaren Legea garatzeko Gobernuak erakutsi beharko lukeen borondate politikoa? Nahikoa al da urtero, inozenteen egunean, Euskadiko Selekzioko jokalarien partida ikustea?-.

Lehendik ere euskarazko tokiko telebistak kezkati azaldu ziren lizentzien eta digitalizazioaren aurrean, baina egonezin horien abiapuntua abenduaren 3ko egunkarietan agertzen zen albistean aurkitu ahal izan genuen. TDTko (Televisión Digital Terrestre) lizentzia berrien banaketa arautzeko Jaurlaritzak kaleratu duen dekretuaren zirriborroan eskaintzaren esku uzten ditu euskara hutsezko telebistak, ez baitu lizentzia bakarren bat ere gorde euskara hutsean izan dadin.

Aurtengo lehen hilabete honetan Jaurlaritzak onartuko bide duen tokiko telebisten legearen zirriborroaren arabera, EAE hamabost barrutitan banatu da: Gasteiz eta Laudio Araban, Bilbo, Getxo, Barakaldo, Mungia, Durango eta Bermeo Bizkaian eta Donostia, Zarautz, Tolosa, Eibar, Arrasate, Beasain eta Irun Gipuzkoan; bakoitzean lau tokiko telebista aurreikusten dira, gehienez ere -guztira, hirurogei telebista kate izango lirateke-. Lau kate horietako bat publikoa izateko aukera dago, bailarako udalek kate hori nahi dutela adieraziko balute.

Gakoa, beti bezala, irizpideetan datza. Hedabide hauen eragina eta euskararen erabilpenarekiko TeleDonostik edo Localiak, esaterako, erakusten duten interes eza ikusirik, garbi dago ikus-entzunezkoen sektore hau estrategikoa dela euskararen berreskuratze planetan nahiz eskualdeek beren nortasuna behar bezala egituratu ahal izateko. Euskararen normalkuntzaren ikuspegitik legearen zirriborroak ez du barruti bakoitzeko lau kate horietatik batek ere euskara hutsez emititu behar duenik bermatzen. Jaurlaritzak, lizentziak banatzean, euskararen erabilpena lehenetsi baino ez luke egingo, "edo, kasuan-kasuan, ezarritako gutxienekoa gainditzen dutenen aldeko jarrera" erakutsiko luke. Udalek katearen bat beren gain hartuko balute programazioaren erdia euskaraz egin beharko lukete eta besteek tokian tokiko errealitate sozio-linguistikoaren arabera. Adibidez, euskal hiztunak %25 baino gutxiago diren bailaretan programazioaren laurdenak euskaraz izan beharko du eta hamar urte barru %50 hartu beharko luke.

Kate pribatuek ere, gutxienez, euskal hiztunen ehunekoaren arabera antolatu beharko dute beren programazioa. Edukien aldetik, gutxienez lau orduko berezko programazioa bete egin beharko dute, eta emisioen %10 soilik eskaini ahal izango diete euskal ikus-entzunezko ekoizpenei.

Euskal Herria eta Kataluniako egoerak ezin konparatuzkoak badira ere, haiek jarritako portzentajeek eta epeek gure erabakien eredua izan beharko lukete, berdinak ez badira ere. Gure artean, berriz, inongo bermerik ez badago eta ausardi handiagoa erakusten ez badugu, hemendik hamar urtera gure arrangurek alferrik joko dute murruen kontra.

Ile urdina orrazten hasi garenok aspaldi ikasi genuen zerua asmo onez harriztatua dagoela.


Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude