Makina bat kontu


Ikusi orduko ezagutu

Chou Hung doktoreak zuzendutako ikerketaren arabera, primateek 200 milisegundotan ezagutzen dituzte objektuak. Antza, prozesu azkar eta sinplea dena azpian mekanismo konplexuz josita dago. Batetik kolorea, tamaina, itxura, eta abar erlazionatu behar ditu eta horiek garuneko hainbat gunetan prozesatzen dira: Itxurari dagokion informazioa garunaren lobulu tenporalean prozesatzen da eta ezagutzeko prozesuak 12,5 milisegundo irauten du.

Ikerketa honetan badago beste datu harrigarri bat, hau da, ezagutze prozesuan 100 zelulaz osaturiko neurona-talde batek egiten duela lan; kontuan hartu 80 milioi baino zelula gehiago daudela garunean.

Chou Hung doktoreak bi metodo erabili ditu ikerketan, bata teorikoa eta bestea praktikoa. Metodo teorikorako ereduztapen informatikoa erabili du neuronen funtzionamendua birsortzeko eta metodo praktikoa animaliekin egindako saiakeretan oinarritu da, hain zuzen ere makakoekin egindako frogetan. Bi teknika horiei esker kortex infero-tenporalean kokaturiko neuronen lanean kokatu dute ezagutza prozesua.

Ikerketaren lehen fase honetan tximinoei 8 kategorietako 77 objektu jarri zaizkie begien bistan, baina ikerketaren bigarren fasean begien bistan jarriko zaizkien objektuak konplexuagoak izango dira. Horrela objektu asko dauden planoak nola prozesatzen diren jakin nahi dute ikerlariek.


Groenlandiako izotz maila

Cryosat satelitearen bidez poloetako izotzaren gorabeherak ezagutu nahi baziren ere, itsas azpian geratu ziren itxaropenak. Beste satelite bat martxan jarri bitartean ikertzaileek esku artean dituzten datuak erabiltzen dituzte izotz mailaren joan-etorriak ebaluatzeko.

NERSCko Ola Johannessen-ek zuzendutako ekipoak Europako espazioko agentziarenak (ESA) diren ERS-1 eta 2 sateliteek radarren bidez azken 11 urteotan egindako neurketak aztertu dituzte. Science aldizkarian argitara emandako artikuluan diotenez, 1.500 metroko altueratik gorako lurretan 6,4 zentimetrotan handitu da urtero izotz-geruza eta altuera txikiagoetan 2 zentimetro hazi da. Gogoratu beharra dago Groenlandiak 1,9 milioi kilometro koadroko azalera duela eta batez besteko izotz-geruza 2,3 kilometrokoa dela.

Beste ikerketa batzuk izotza urtzen ari dela diotenez, eztabaida sortu da ikerlarien artean datuen estrapolazioari buruz. Dena den Ola Johanssenek argi eta garbi utzi du hamaika urtetan jasotako datuetatik joera orokor bat iragartzea ez dela zuzena eta datu horiek bere horretan ulertu behar direla.

Dena den ESAk urte amaiera bitartean beste satelite bat espazioratzeko erabakia hartu nahi du, hori izango baita datu fidagarriak eta jarraiak lortzeko biderik aproposena.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude